những nhân chứng sau cùng

Lời người dịch: Chào đời ở Ukraine, làm đặc phái viên cho tạp chí văn chương Nyoman ở Minsk. Trong thời gian hành nghề ký giả, bà thu thập chuyện kể về những biến cố …

Truyện (3)

Chuyến xe lửa từ Zutphen đến Winterswijk rất yên tĩnh, chỉ có vài hành khách. Rồi một người đàn ông nữa lên xe, anh ta ngồi ngay đối diện, tôi phải thu chân lại. Tôi đang trên đường đến Bảo Tàng Viện Mondrian, nơi có treo bức vẽ trước nay lúc nào cũng nằm xếp gọn trong ngăn kéo, mãi đến giờ mới được trưng bày.

Đường thơm cỏ biếc / When the Girls in Your Arms…

Từ bao lâu – mình thầm yêu
dáng mong manh – của người em
môi thơm xinh – một đóa xinh

Không có cái gì là Nghệ Thuật A.I.

Xưa nay tôi luôn có vấn đề mường tượng cõi âm ty. Những ngọn lửa lưu huỳnh phụt lên từ những vòm hang âm u không gợi lên nỗi sợ hãi hiện sinh nơi tôi. Có lẽ ấy là do tôi lớn lên ở Minnesota…

Con chuột nhỏ / A Little Mouse

Không biết từ đâu đến, nó chạy về phía chúng tôi.
Chiếc kính râm của tôi đã nhầm nó với một loài động vật hoang dã nào đó và một nụ cười trìu mến ngay lập tức nở trên môi tôi, để rồi chết đột ngột khi danh tính thực sự của nó lộ ra…

La Sanh Môn & Trong Khóm Rừng

Trong khi đó, quạ đổ về vô số. Ban ngày chúng quang quác lượn quanh những hoa văn đuôi cá cao trên mái. Lúc hoàng hôn, bầu trời trên cổng ửng đỏ, bầy quạ nổi bật trên nền trời như rải hạt vừng. Chúng vào gian buồng trên đầu cổng để mổ thịt người chết.

Gỗ Mun và Hồn Ma Bóng Quế

Mỗi năm vào ngày giỗ chị Ngà, Măng thường sắm sửa quần áo, đồ chơi, tiền giấy, tất nhiên là đồ mã, để đốt xuống âm phủ cho chị cũng được thoải mái như mọi người trong nhà. Chúng tôi không phải bao giờ cũng sung túc, Măng vẫn bảo: thuở ấy gia đình tôi nghèo – ba tôi mới là trung tá – và chúng tôi không có tiền, không có tài xế, không có xe hơi. Khi sanh chị, Măng phải một mình đi xích lô vào nhà bảo sanh.

Trích đoạn “NHỮNG VẦN THƠ QUỶ” (Chương 8)

Nhà buôn đồ chơi Srinivas có tật thỉnh thoảng dọa vợ con rằng một ngày kia, khi thế giới vật chất đã mất hương vị, ông sẽ buông bỏ tất cả, thậm chí cái tên của mình, và trở thành một tu sĩ khất thực, cầm bình bát chống gậy đi từ làng này sang làng khác. Bà Srinivas chịu nhịn những lời dọa dẫm ấy, biết rằng ông chồng núng nính vui tính của mình thích được xem là một người tín mộ…

UKRAINE: MỘT BÀI HỌC CHO VIỆT-NAM- Tiếp theo Luận-văn Việt-Nam: Bàn về Lẽ Sinh-tồn (2001)- PHẦN BA/ UKRAINE: A LESSON FOR VIETNAM A Sequence to Vietnam: The Phenomenology of Existence (2001)

Nhận xét của Hume về những đặc-tính quốc-gia đưa chúng ta lại gần với những bài viết về chính-trị của Aristotle, rất rõ ràng mặc dù triết-học vẫn cần phải xét lại những giá-trị đã được mặc định hoặc chưa, dựa trên kinh-nghiệm sống chứ không phải là lý-thuyết.

TRÍCH ĐOẠN “NHỮNG VẦN THƠ QUỶ” (Chương 6)

Khi nhà thơ Baal thấy một giọt lệ màu máu ứa ra từ khóe mắt trái của tượng nữ thần Al-Lat trong Nhà Đá Đen, ông biết Tiên Tri Mahound đang trên đường trở về Jahilia sau khi biệt xứ suốt một phần tư thế kỷ. Ông bật ra một tiếng ợ lớn – đây là một chứng bệnh tuổi già…

Kẹ / Bogeyman

Hãy đến và nhìn xuống
một góc của thế giới
một vực sâu khác
tất cả màu sắc trung hòa thành một màu xám nhợt nơi kẹ bắt đầu chuyến công tác hàng ngày

Thư tình trên cát / Love Letters in the Sand

Rồi một ngày – tựa hôm nay
Biển vắng – cát in chân người
Bài tình ca viết nên ngàn lời thơ

Đọc ‘Hiện-tượng Luận và Thuyết Duy-vật biện-Chứng’ của Trần Đức-Thảo

Tôi có lý-do riêng trình bày luận-cương này bằng Việt và Anh ngữ. (i) Tôi muốn độc-giả Việtnam trong và ngoài lãnh-vực chuyên môn có dịp biết rõ về khả-năng độc-đáo trong cuốn sách nổi-tiếng của cụ Thảo. (ii) Riêng đối với độc-giả Tây-phương…

TRÍCH ĐOẠN “NHỮNG VẦN THƠ QUỶ” (Chương 4)

Vào buổi sáng định mệnh của ngày sinh nhật thứ bốn mươi của địa chủ Mirza Saeed Akhtar, trong một căn phòng đầy bướm, anh ngắm người vợ đang ngủ của mình, cảm thấy trái tim tràn ứ tình yêu đến mức gần vỡ tung.

Đền Thờ Apollo Không Còn Nữa: Salman Rushdie và Khái Niệm Lật Đổ Thẩm Quyền

Theo Salman Rushdie, chữ ‘dịch’ (translation) có nguồn từ tiếng La-tinh có nghĩa là ‘băng qua.’ Vì đã băng qua khoảng cách thế giới, chính chúng ta là những con người được dịch, được phát minh lại. Thường thì một cái gì đó luôn luôn bị mất trong quá trình diễn dịch; đồng thời, nhà văn tin rằng cũng có nhiều điều được tái sinh.

La Misma Pena / Bảng lảng chiều buông

Bà giáo, trò nhỏ
Phòng đàn. Trên sân khấu: một dương cầm lớn, một trò nhỏ đang đàn. Bà giáo ngồi trên chiếc ghế bên trái. Bản nhạc La Misma Pena của Astor Piazzolla dựng trên giá đàn.

TRÍCH ĐOẠN “NHỮNG VẦN THƠ QUỶ” (Chương 2)

Người thương nhân: dáng hình như miêu tả, trán cao, mũi khoằm, vai rộng, hông hẹp. Cao trung bình, vẻ đăm chiêu, quàng hai mảnh vải đơn sơ, mỗi tấm dài sáu gang tay, một tấm quấn ngang người, tấm kia vắt qua vai. Đôi mắt to, lông mi dài như mi thiếu nữ. Sải chân của ông trông như quá đà, nhưng ông là người nhanh nhẹn.

TRÍCH ĐOẠN “NHỮNG VẦN THƠ QUỶ” (Chương 1)

Cậu lớn lên với lòng tin Thượng đế, thiên thần, ác quỷ, thần linh, tà ma, mặc nhiên như tin chiếc xe bò hoặc cột đèn đường, và cậu cho rằng chính tại vì thị giác kém của cậu mà cậu chưa bao giờ nhìn thấy ma. Cậu vẫn mơ gặp được một bác sĩ đo mắt thần kỳ để cậu có thể mua của ông một cặp kính nhuộm màu xanh lá cây có thể chữa tật mắt đáng tiếc của mình.

Sắc Thư và Văn Tế Bá Đa Lộc

Liên quan trực tiếp đến việc Bá Đa Lộc qua đời còn thấy một số văn bản đầu tay (primary sources) từ chính triều đình chúa Nguyễn, đó là một sắc thư phong tặng ông tước Quận Công và một tên thuỵ Trung Ý, một văn bia đặt tại mộ và hai bài văn tế bằng chữ nôm của chính chúa Nguyễn Phúc Ánh và của Đông cung Cảnh.

Giọt nước trên cây xương rồng / Dew on a cactus

Hãy nhìn lên bầu trời một đêm đen. Nơi đó, những vì sao lấp lánh, vô vàn vô số. Ta được biết chúng đã hiện hữu rất lâu trước khi ta đi vào thế giới. Và vẫn ở đó khi ta từ lâu đã ra đi. Ánh sáng của chúng…

UKRAINE: MỘT BÀI HỌC CHO VIỆTNAM Tiếp theo Luận-văn: ViệtNam: Bàn về Lẽ Sinh-tồn (2001)- Phần Hai: (i) Ý-niệm về Nhà-Nước và Dân

Ý-niệm về đặc-tính dân-tộc của David Hume bàn về nhửng nét đại-cương có vẻ nhân-chủng học nhưng không phải là Khoa Nhân-chủng chuyên môn về văn-hóa, xã-hội và lịch-sử. Bởi thế cái nhìn của Hume giống như bề mặt của bức tranh, tuy dễ nhận ra, nhưng có thể bị hiểu là “thành-kiến”. Tuy nhiên, chính cái nhìn sơ-lược ấy khiến chúng ta muốn tìm ra sự-thật về dân-tộc tính một đất nước

Hai giáo sư tìm ra điều tạo ra một kẻ xả súng. Các chính trị gia có quan tâm?

Peterson và Densley cũng biên soạn tiểu sử chi tiết về 180 kẻ xả súng, nói chuyện với vợ chồng, cha mẹ, anh em, bạn bè thuở nhỏ, đồng nghiệp và thầy cô giáo của họ. Nói về chính những tay súng này, thì hầu hết đã không sống sót sau cuộc tàn sát, nhưng năm người còn sống đã nói chuyện với Peterson và Densley từ nhà tù…

we breathe / mình thở

we breathe and breathing is an a|synchronous music yet every body needs the air

mình thở & sự thở là à một|đồng nhạc tuy nhiên ai cũng cần không khí

Đường ta mãi đi / My Way

Chiều rơi, chiều đang dần rơi – về đâu ngày mai? những áng mây xa vời
Người đi, người đi thật xa – còn ai gần ta? đã hết rồi thiết tha

Miệt Ukraine

Tôi và cô ấy cùng mang một lòng yêu nước cay đắng. Ai đó có thể nhận xét, đây là một thứ yêu-ghét. Tôi cũng từng nói, đây là một tình yêu nhuốm màu khổ hạnh. Còn cô ta thì nói, đó là tình yêu bất chấp đau khổ. Đó cũng là cách chúng tôi yêu nhau, qua nỗi đau và một chút điên rồ.

Chúng tôi vẫn hạnh phúc trong thời kỳ chiến tranh

Tháng thứ sáu,
của một triều đại bất hạnh trong căn nhà bằng tiền,

trên con đường bằng tiền trong thành phố bằng tiền trong quốc gia bằng tiền, quốc gia vĩ đại bằng tiền của ta …

UKRAINE: A LESSON FOR VIETNAM / MỘT BÀI HỌC CHO VIỆTNAM

Trên thực-tế, với sự tiếp tay của Đồng-minh trong Khối NATO, ngày 13 tháng 4, Ngũ-Giác Đài đã thỏa-thuận ủng-hộ Ukraine thêm võ-khí tinh-nhuệ kể cả Howitzers và “Ghost drones” (tức làm cho rada trở thành vô hiệu), nằm trong ngân-sách trên 3 tỷ cho Ukraine để nước này thắng Nga. Đó chính là thông-điệp cho Nga biết Mỹ đã quyết-định tham-chiến…

Từ Potemkin Đến Putin: Một Huyền Thoại Lâu Đời Đã Tiết Lộ Những Gì Về Cuộc Xâm Lược Của Nga Ở Ukraine

Andryi Zayarnyuk, giáo sư ngành di sản văn hoá xã hội Đông Âu tại Đại Học Winnipeg, nói rằng loạt bài công kích của Putin đã gây kinh ngạc ở chỗ chúng trộn lẫn những sai lầm về thực tế với cách diễn giải về chính trị. Chẳng hạn như những luận điệu rằng Ukraine lúc nào cũng có chung ngôn ngữ và văn hoá với Nga đã bị sự thật vạch trần là những người Hy Lạp, La Mã và Mông Cổ đã cai quản Crimea trước khi Potemkin đặt chân đến đó.