Thế rồi, tôi đang cầm tờ báo trên tay thì có tiếng người ở ngoài cửa. Vì rất ít ai đến cửa sau nên tôi biết ngay là có điều bất thường, và tôi đoán không sai. Đó là gã đàn ông báo đăng vừa trốn khỏi tù hôm qua. Hắn muốn biết hắn có thể vào nhà, cưỡng hiếp và hành hung tôi một chút được không.

Chẳng hạn ta có con cái, chúng lớn lên và ta đã chấp nhận điều đó, và rồi khi ta lục lọi trong kho và kìa, nó đó, đứa con đầu tiên, vẫn như ngày xưa – mới một tuổi rưỡi, vẫn chưa biết nói, thơm tho như bột yến mạch và xốt táo, khóc sưng cả mặt, thất lạc nhưng tìm lại được, đang chờ ta bao chục năm nay đằng sau cái rương đồ cũ trong kho …

Sự độc ác và tàn nhẫn ngoi lên
huy hoàng giống như các kim tự tháp
mà sinh mệnh sụp đổ sâu thẳm
không nghe được chút vọng hưởng
sự tàn sát điêu khắc nên truyền thống của một dân tộc

Nhà lý thuyết gia về truyền thông người Ý Franco ‘Bifo’ Berardi có nói “Thơ ca là sự mở lại của bất định, một cử chỉ châm biếm của sự vượt quá ý nghĩa vốn đã thiết lập của chữ” và trong tập thơ bao quát và phức tạp này, tôi nghĩ rằng đó là điều Hoàng đang làm.

Nhân sinh chỉ là một dòng chảy của thời gian thôi …. Có chiến tranh rồi hòa bình, có căm ghét rồi vui vẻ …. Những khi đó chúng ta cảm thấy như … đứng giữa một trận cuồng phong nhưng đến khi tuổi già ngồi mà ngẫm lại đời người chẳng phải chỉ là một dòng thời gian trôi chảy mà thôi.

Cuộc chiến tranh đã chấm dứt tham vọng đó, nhưng hồi bấy giờ, khi chúng tôi còn nhỏ, tương lai luôn luôn trên đường đi tới, những dòng chảy về phía trước của nó len lỏi qua mọi điều chúng tôi đã biết hay muốn biết.

Con người phản chiến lược luôn giữ sự tôn trọng đối với mọi lựa chọn độc dị/đặc thù, và canh giữ không để quyền lực đè bẹp một ai, kể cả khi nó đưa đám đông giật lùi hay đi tới. Cũng như Foucault, tôi muốn can đảm nhận rằng: những năm ấy chúng tôi đã xứng đáng là người trí thức … / Like Foucault, I wish to assert with candor: in those years, we were behaving as genuine intellectuals.

Tôi đã bước ra khỏi bản thân mình đến bình minh
đặt thân thể cùng chiều ánh sáng
cất khúc sầu tẻ của kẻ vào đời

Tối nay, một cai tù phá lệ, để hé lỗ nhòm. Tôi chờ một lúc xem chuyện gì sẽ xảy ra nhưng lỗ nhòm vẫn để hở. Tôi nhón gót, nhòm ra ngoài. Một hành lang hẹp, và đối diện xà-lim của tôi, tôi có thể thấy ít nhất hai cánh cửa nữa

Sự trinh tiết của tôi ít nhất cũng không bất ngờ …. Sự cuồng nhiệt của tôi làm cho cả hai ngạc nhiên. Trí tưởng tượng, như ta thấy, cũng là một chuẩn bị tốt đẹp chẳng kém gì kinh nghiệm.

[Ô]ng đặt một bàn tay lên lưng tôi. Một sức ép mạnh mẽ, những ngón tay xòe ra – như thể đang tiếp thụ từng phần cơ thể tôi một cách chuyên nghiệp …. Tôi cảm được sức mạnh lan từ ngón út đến ngón cái của ông. Tôi thích thú. Điều ấy còn quan trọng hơn là nụ hôn được đặt lên trán tôi sau đó vào lúc tôi bước ra khỏi xe hơi của ông bác sĩ.

Tôi ngồi chờ trên băng ghế phía ngoài nhà ga. Cửa nhà ga mở mỗi khi tàu điện đến, nhưng nay đang đóng lại. Một người đàn bà ngồi đầu kia ghế, giữa hai đầu gối giữ một cái túi có dây cột, đầy những gói nhỏ bằng giấy dầu. Thịt – thịt sống. Bạn có thể ngửi được mùi ấy.

Giấc mơ hồn bướm ở kiếp này ngắn ngủi
Nên ai cũng muốn cõi đời đời chẳng cùng
Vọng nguyện về vĩnh cửu, chắc cũng đè bẹp ngài

Hầu hết người Trung Quốc chưa bao giờ nghe nói tới Lưu Hiểu Ba, vì bộ máy tuyên truyền của nhà nước đã loại bỏ tất cả những thảo luận về anh. Đây là điều nghịch lý: Người đầu tiên được tặng giải Nobel về những thành quả tranh đấu tại Trung Quốc đã từ trần, và anh hầu như không được thương nhớ tại chính đất nước mình.

Không biết vì nọc độc của con nhện hay thuốc giải độc của ông bác sĩ bị ép uổng kia mà tôi như tuột hẳn ra ngoài thân xác mình. Tôi trải qua một đêm chìm trong cơn sốt và co giật, sáng hôm sau, khi tôi quay qua chào Charlie, anh nhìn tôi và bật lên một tiếng thét hãi hùng

Không ai nằm ngủ nơi đường chân trời
Giấc mơ nơi chiếc giường hình tròn bị uốn cong đi
Cái chết uốn cong theo dòng chảy của con kênh hình cầu …

Chúng tôi đã sống như thế nào trước khi có những cuốn sách và những tờ báo ấy? Nếu chúng tôi đã biết … thì có lẽ mọi sự sẽ khác. Jack London có viết truyện về hiện tượng này. Ai cũng có thể sống gò buộc trong chiếc áo bó, vì ai cũng có thể chịu đựng và quen dần với cái áo bó. Và thậm chí bạn vẫn có thể mơ mộng trong lúc bị bó chặt. Đó là cách chúng tôi đã luôn luôn sống ….

Thực tế là cô và Greg đã uống một ít rượu trong khi cuộc trò chuyện tuy buồn rầu nhưng dễ chịu của họ tiếp tục. Anh mang tới một chai rượu ouzo (5). Cô thận trọng với nó như lúc nào cũng thế đối với rượu, kể từ buổi tiệc với các nhà văn kia, nhưng rồi tác dụng của nó cũng xuất hiện. Đủ để họ ve vuốt tay nhau, hôn hít và đụng chạm. Tất cả chuyện ấy xảy ra bên một đứa trẻ đang ngủ.

Phía ngoài thiết bị không còn phủ kim loại như trước đây nữa, mà là một lớp nhựa mềm mại mới được phát minh gần đây. Trắng và có độ nhún mềm mại, có chút ấm áp và độ ẩm nữa. Bề mặt không phải trơn nhẵn cũng không phải sần sùi. Có một sự hài lòng rất khó miêu tả. Loại nhựa đặc biệt này không được dùng ở nơi nào khác ngoài văn phòng công ty tôi cả.

Cái thiếu hiểu biết của người Mỹ về lịch sử, văn hóa và chính trị Việt Nam, đã kéo Hoa Kỳ vào cuộc chiến, vào một quốc gia mà họ không lĩnh hội được. Cái mô thức thiếu chiều sâu này, có thể nói là vẫn tiếp tục đến ngày hôm nay, người Mỹ vẫn tiếp tục thiếu ý thức đến vấn đề Việt Nam, và họ vẫn không chịu tìm hiểu về vấn đề Trung Đông. Văn chương do đó đóng một vai trò quan trọng trong việc cải hóa sự thiếu nhận thức này.

Những nỗ lực của chúng ta nhằm sở đắc mọi cái trong trật tự, trục xuất chủ nghĩa cực đoan đồng thời dẫn đạo cuộc sống an nhàn bên trong một xã hội được cấu trúc trên những nguyên tắc của lý trí, ngay từ lúc mới khởi sự, đã có khả năng sụp đổ. Dường như mọi nỗ lực sốt sắng xây dựng xã hội một cách lý trí, ở một điểm nào đó, chúng đã đi quá, và như thể theo định luật tự nhiên, trở thành bạo động phi lý trí.

Chúng tôi có khuynh hướng xem nhún nhảy là một hành động chống lại sự phục tùng nhà cầm quyền, nhưng Pankaj Mishra đưa ra cái nhìn phức tạp hơn. Tuy những người nhún nhảy ấy không cúi đầu trước ban nhạc ở ngay trước mặt mình nhưng động thái của họ hoàn toàn không khác với những thể thức trong buổi phụng vụ ở nhà thờ hay trong các cuộc tụ họp tập thể.

Người ngoại kiều vẫn sở hữu chủ thể khi y sở hữu quyền công dân cùng các ưu quyền căn bản của mình; người tị nạn đánh mất chủ thể của y trong tình trạng vô danh giữa những người khác như y. Cũng giống như cách “những người bị nô lệ” (the enslaved persons) bị cắt cụt thành “những người nô lệ” (the slaves) do tình cảnh của họ, trong tự loại “người tị nạn” có sự đánh mất chủ thể.

ACA là cố gắng vượt bực của Obama để cho dân một chút quyền y tế của một quốc gia tiên tiến. Trong một phỏng vấn cuối nhiệm kỳ, Obama cho biết nếu chỉ theo sở thích cá nhân, ông đã chọn một hệ thống tương tự như của Canada, nhưng cuối cùng phải đi với một giải quyết bảo thủ chấp nhận bởi đại đa số — dựa vào một nghiên cứu của nhóm hữu khuynh.

no longer here the ailing brownish-red sun
night like a bar of syrup-ice melting, dripping
a song, blue and single, a song from the dark foliage licking it open

Gabrielle cũng có hơi điên điên, tôi luôn tự nhủ rồi có ngày nàng sẽ toi đời vì một con gấu, do đôi khi nàng quá liều mạng. Nàng nhìn thật lâu vào mắt tôi, kề môi đến gần rồi hôn tôi. Tôi sáu mươi chín tuổi, nàng sáu mươi bốn. Lụm cụm rồi, xương cốt rệu rã rồi, từ năm này sang năm khác chúng tôi lo ngại sẽ không còn sức để đến đây kề cận với mấy con gấu xám của mình nữa. Chúng tôi yêu chúng còn hơn cả yêu con người.

Khái niệm đa-diện-nhưng-vô-hình của Dylan thật ra rất quan trọng đối với ông. Nó thể hiện sự tự do tột cùng của một nghệ sĩ. Không ai có thể bắt hay giam giữ một sinh vật vô hình nhưng đồng thời có khả năng biến hóa thành bất cứ một thứ gì khác.

Tôi đã sống ở thành phố này hơn 40 năm. Chúng tôi không sống gần bên sông, nhưng thành phố được nuôi dưỡng bởi một con sông đẹp chảy qua trái tim của nó. Mỗi sáng khi tôi đi qua cầu bắc ngang con sông để tới sở làm, tôi vẫn nghĩ mình may mắn xiết bao để sống và làm việc ở một thành phố đẹp và thanh bình như thành phố này.