cuộc chiến hao mòn

 CARLEIGH BAKER là nhà văn và giáo sư có dòng máu nêhiyaw âpihtawikosisân pha Âu châu. Sinh ra và lớn lên ở lãnh thổ Stó:lō, bà hiện đang sống trong các vùng đất không chịu cắt …

bilingual–song ngữ

 
Courtney A. Van
Trần C. Trí chuyển ngữ

VEN ĐỜI – ON THE EDGE OF LIFE – Cẩm Tâm – Acrylic on canvas
 
Courtney A. Van vừa tốt nghiệp University of California, Irvine, với văn bằng cử nhân Văn …

Dịch Giả Trần C. Trí: “đối diện với những biến hoá muôn màu”

Theo dịch giả Trần C. Trí, những độc giả tìm đến Trong Vườn Mắt Em hy vọng sẽ được bay bổng đến nhiều vùng đất xa xôi, lạ lùng, đồng thời cũng được giáp mặt tương đối gần gũi với ngôn ngữ của tác phẩm, do các truyện ngắn được chuyển ngữ trực tiếp từ tiếng Tây Ban Nha mà không phải thông qua bản dịch tiếng Anh hay tiếng Pháp, tránh được tình trạng “tam sao thất bản.”

Sắc Thư và Văn Tế Bá Đa Lộc

Liên quan trực tiếp đến việc Bá Đa Lộc qua đời còn thấy một số văn bản đầu tay (primary sources) từ chính triều đình chúa Nguyễn, đó là một sắc thư phong tặng ông tước Quận Công và một tên thuỵ Trung Ý, một văn bia đặt tại mộ và hai bài văn tế bằng chữ nôm của chính chúa Nguyễn Phúc Ánh và của Đông cung Cảnh.

Chúng tôi vẫn hạnh phúc trong thời kỳ chiến tranh

Tháng thứ sáu,
của một triều đại bất hạnh trong căn nhà bằng tiền,

trên con đường bằng tiền trong thành phố bằng tiền trong quốc gia bằng tiền, quốc gia vĩ đại bằng tiền của ta …

Người Đàn Ông Nhỏ Bé Và Biển Cả

Một ngày nào đó, cậu sẽ đi con tàu viễn phương, qua bên kia bờ đại dương, đến một nơi mà mẹ cậu từng chỉ tay, nói: “Ukraine ở đằng kia.” Thực tế, cậu không tin phải mất nhiều ngày để đến bờ bến đó. Cậu có thể nhìn thấy nơi tận cùng của biển không quá xa.

Thạch thảo ngắt rồi, em nhớ chăng?

Thông thạo cả chục ngoại ngữ cổ kim Đông Tây song lại “khinh bỉ những kẻ nào biết nhiều thứ tiếng” và cho rằng tiếng Việt là khó nhất vì “không có văn phạm và ngữ pháp”, Phạm Công Thiện đã dịch những tác giả thượng thặng như Heidegger, Nietzsche, Krishnamurti, Henry Miller, Nikos Kazantzakis, Rainer Maria Rilke nhưng ông không phải là một dịch giả theo nghĩa thông thường để có thể đem đặt vào một trường phái dịch thuật nhất định

Trái Lạ / Strange Fruit

Cây miền Nam mọc đâu trái lạ/ Máu trên lá và máu trong rễ/ Xác đen theo gió Nam quay nhẹ/ Dưới cành dương trái lạ lung lay
Southern trees bear strange fruit/ Blood on the leaves and blood at the root/ Black bodies swinging in the southern breeze/ Strange fruit hanging from the poplar trees

Trên Thế Gian Chúng Ta Có Thời Lộng Lẫy

Hai bà cháu ôm ghì thân mẹ như tấm bè cho đến khi mẹ chìm vào giấc ngủ. Dần dà chúng mình cũng lặng im, trong lúc tấm bè chở mọi người xuôi dòng, trên con sông lớn đục màu gọi là nước Mỹ, sung sướng thiệt tình.

Trải Nghiệm Học Thuật: Thơ (Tính) Củ Hành

Hầu hết những bài thơ hay trên thế giới từ giữa thế kỷ 20 là những bài thơ trong dạng củ hành. Nhiều lớp vỏ bao chặt, vây kín những gì bí ẩn ở trong lõi …. Nghệ thuật thơ gọi là “Lợp Tứ”: nhà thơ tạo bài thơ có nhiều lớp tứ bao bọc hoặc liên hệ với nhau để diễn đạt ý nghĩa.

Trao Đổi Văn Học: Trước Mặt Và Sau Lưng Bài Thơ Con Dê Là Ẩn Dụ

Phân tích theo Ký Hiệu Học (Semiotics), mặt ngoài của ngôn ngữ mô tả một buổi họp mặt ăn dê nướng. Khách bàn luận nhiều chuyện …. Có người bàn về nghệ thuật. Có người kể cổ tích. Có người nói về đời sống bận rộn. Có người đói bụng, chờ không nổi, lớn tiếng hỏi chừng nào mới ăn tối? Đó là bài thơ đại diện ( signified). Còn bài thơ được đại diện (signifier) như thế nào?

Đọc thơ Jane Miller: Cách Nhận Diện ‘Kẻ Thù Vô Hình Mặc Áo Giáp’

“Kẻ thù vô hình mặc áo giáp” vừa là hồn ma của những ẩn dụ đã chết qua tiến trình lịch sử của một ngôn ngữ, vừa là yếu tố có thể hồi sinh ngôn ngữ. Vì vậy, câu hỏi của Jane Miller là xúc tác, là sáng thế, và người đọc chỉ có thể giác ngộ nếu chấp nhận ngôn ngữ là một khái niệm diệu ảo và bất trắc …

SỎI ĐÁ

Và trong giấc mơ của tôi lúc nào tôi cũng chạy, cũng chạy, không phải về phía căn nhà mà ngược lại về phía cái hố sỏi. Tôi có thể nhìn thấy con chó Blitzee trồi lên ngụp xuống và Caro bơi về phía nó, bơi một cách mạnh mẽ, lao tới để cứu con chó lên.

Tình dục, dối trá và Tổng thống

Dù sao, bất cứ ai hiện nay kêu gọi chuyện phải phán xét khắt khe với Trump nên thừa nhận rằng chúng ta đáng lẽ đã có một vị trí tốt đẹp hơn trong ngày hôm nay nếu Clinton đã không được nhiệt tình bênh vực trước đây.

Ly Hương (kỳ 1)

Có một điều họ không đề cập bao giờ. Mỗi người đều tự hỏi liệu người kia có lo buồn không nếu họ không có con. Dường như đối với Ray sự thất vọng có can dự đến việc Isabel tỏ ra muốn biết tất cả về cô gái mà anh có nhiệm vụ đưa về nhà tối thứ bảy.

Nguyễn Tiên Hoàng: Captive and Temporal

Nhà lý thuyết gia về truyền thông người Ý Franco ‘Bifo’ Berardi có nói “Thơ ca là sự mở lại của bất định, một cử chỉ châm biếm của sự vượt quá ý nghĩa vốn đã thiết lập của chữ” và trong tập thơ bao quát và phức tạp này, tôi nghĩ rằng đó là điều Hoàng đang làm.

Thị trấn Bạch Dương (3/3)

Sự trinh tiết của tôi ít nhất cũng không bất ngờ …. Sự cuồng nhiệt của tôi làm cho cả hai ngạc nhiên. Trí tưởng tượng, như ta thấy, cũng là một chuẩn bị tốt đẹp chẳng kém gì kinh nghiệm.

Thị Trấn Bạch Dương (2/3)

[Ô]ng đặt một bàn tay lên lưng tôi. Một sức ép mạnh mẽ, những ngón tay xòe ra – như thể đang tiếp thụ từng phần cơ thể tôi một cách chuyên nghiệp …. Tôi cảm được sức mạnh lan từ ngón út đến ngón cái của ông. Tôi thích thú. Điều ấy còn quan trọng hơn là nụ hôn được đặt lên trán tôi sau đó vào lúc tôi bước ra khỏi xe hơi của ông bác sĩ.

Nét U Uẩn Của Linh Hồn Nga

Chúng tôi đã sống như thế nào trước khi có những cuốn sách và những tờ báo ấy? Nếu chúng tôi đã biết … thì có lẽ mọi sự sẽ khác. Jack London có viết truyện về hiện tượng này. Ai cũng có thể sống gò buộc trong chiếc áo bó, vì ai cũng có thể chịu đựng và quen dần với cái áo bó. Và thậm chí bạn vẫn có thể mơ mộng trong lúc bị bó chặt. Đó là cách chúng tôi đã luôn luôn sống ….

Sự trỗi lên của chủ nghĩa dân tộc oán hận (Phần 1)

Chúng tôi có khuynh hướng xem nhún nhảy là một hành động chống lại sự phục tùng nhà cầm quyền, nhưng Pankaj Mishra đưa ra cái nhìn phức tạp hơn. Tuy những người nhún nhảy ấy không cúi đầu trước ban nhạc ở ngay trước mặt mình nhưng động thái của họ hoàn toàn không khác với những thể thức trong buổi phụng vụ ở nhà thờ hay trong các cuộc tụ họp tập thể.

Trạng Thái Bất Toàn: Đọc cuốn “The Refugees” của Nguyễn Thanh Việt

Người ngoại kiều vẫn sở hữu chủ thể khi y sở hữu quyền công dân cùng các ưu quyền căn bản của mình; người tị nạn đánh mất chủ thể của y trong tình trạng vô danh giữa những người khác như y. Cũng giống như cách “những người bị nô lệ” (the enslaved persons) bị cắt cụt thành “những người nô lệ” (the slaves) do tình cảnh của họ, trong tự loại “người tị nạn” có sự đánh mất chủ thể.

Diễn từ – Prince of Asturias Award 2011

(Nguồn: The Annotated Transcript, Cohencentric. Bản chép Anh ngữ được Allan Showalter và Coco Eclair ghi xuống sau lời chào quan khách của Leonard Cohen.)
Ngày 21 Tháng 10, 2011 tại Oviedo, Tây Ban Nha
 

Tối nay, …

“VĂM” VÀ VĂN PHẠM CỦA CLARICE LISPECTOR

Những đề tài truyền thống về phụ nữ – như hôn nhân và đời làm mẹ, trẻ con và thời trang – dĩ nhiên đã được nhiều người trước đó viết đến. Nhưng đã có ai bao giờ diễn tả một bà lão 77 tuổi mơ mộng chuyện làm tình với một tài tử nhạc trẻ, hay một người đàn bà 81 tuổi thủ dâm?

Người Kiêng Thịt/The Vegetarian–Trích đoạn Tiểu thuyết

Mùi thịt cháy, không lấn áp nổi bởi mùi hạt tía tô, nồng lên trong mũi tôi. Tôi nhớ đến đôi mắt con chó nhìn tôi, lúc nó bị bắt buộc chạy không nghỉ, lúc nó ói ra máu trộn lẫn bọt mép, và hình như những thứ này sau đó đã sủi bọt trên mặt nồi cháo, lợn cợn. Nhưng tôi không cần biết. Tôi thật sự không cần biết chuyện đó.

Dịch Thuật và Tương Đương

Tính năng tương đương với độ co giãn rất cần thiết cho việc dịch thơ nhưng cũng là nguyên nhân dễ tạo nên lỗi lầm. Dịch thơ thường ít sử dụng dịch sát nghĩa hoặc dịch trực tiếp, thậm chí dịch so sánh song song giữa hai bản gốc và [bản] dịch, thường có kết quả thất bại. Tính năng tương đương trong thơ càng khó kiểm soát hơn vì sự thẩm mỹ và bản chất “tối nghĩa” của thi ca.

Nghệ Thuật Viết Tiểu Thuyết: Gabriel Garcia Marquez (1927-2014) – Kỳ 1

Kết quả trong thực tế, tất cả những gì phát triển trong văn chương của tôi là những ngôi nhà, người dân và ký ức. Tôi không chắc, liệu mình đã đọc Faulkner hay chưa, nhưng tôi biết, lúc đó, chỉ có mỗi kỹ thuật như Faulkner mới có thể giúp tôi viết lại những gì nhìn thấy.

Viết lịch sử nhỏ về một không tưởng lớn: Phỏng vấn nhà văn Svetlana Alexievich của Belarus

Văn hóa quân đội đòi hỏi sự phục tòng, khái niệm anh hùng hóa của sức mạnh, sự tôn vinh “dương” tính, trò chơi tuyệt đỉnh của nam giới chính là chiến tranh, lạc thú trong cách họ hòa đồng với bộ quân phục, đây là những đề tài văn chương. Nhưng tình cảnh, hậu quả của chiến tranh, đó không phải là văn học.

họ đã dịch nó như thế

Liên lạc viên không biết đùa. Cô thiếu óc khôi hài. Cô không thể dịch những mẩu chuyện tiếu lâm. Giống như cha cô là thuyền nhân tới đây từ hai thập kỉ trước. Giống như một nửa cư dân của vùng này bây giờ. Khi đụng đến chuyện hài hước, cô trở nên câm điếc hay chậm hiểu.