Chiến tranh dưới ngòi bút Thảo Trường

Thảo Trường vĩnh biệt chúng ta ở tuổi 74 với 14 tác phẩm xuất bản tại Việt Nam và 8 ở Hoa Kỳ. Không phải với số lượng tác phẩm như vậy, hay việc ông bị tù đày 17 năm (không có bản án), từ Nam ra Bắc khiến tên tuổi Thảo Trường nổi tiếng trên văn đàn, mà hơn hết, ngay từ những tác phẩm đầu tay và cách ông chọn lựa thái độ và trách nhiệm của người cầm bút…

Tầm bắn trước và sau của Thảo Trường

Bài viết này giới hạn trong ba tác phẩm ông viết tại hải ngoại. Với ba tác phẩm này, người đọc cũng nắm bắt được những khác biệt khá rõ ràng trong vùng chữ nghĩa của Thảo Trường sau hai mươi năm ngưng viết.

TRẦN MỘNG TÚ VÀ TAY ÁO KỲ ẢO

Nhan đề một tập thơ mới của nhà thơ Trần Mộng Tú, Thơ Trong Tay Áo, một tập thơ song ngữ Việt-Anh, phát hành năm 2025, được ra mắt trong không gian một căn phòng …

thảo trường & bút pháp – nhân vật trong nhân vật/quan điểm trong quan điểm

Các ngăn trí nhớ của chúng ta dành cho những tác giả văn chương, âm nhạc hay hội hoạ thường có nhiều mức độ khác nhau. Có những tác giả chúng ta biết rất rõ, …

tại sao chúng tôi vẫn nắm chặt điện thoại và tiếp tục thu hình

Chúng tôi ghi lại để phản đối việc mô tả dân tộc chúng tôi thuộc hạng bất xứng, nếu không muốn nói là phi nhân, theo lời của cái gọi là phương tiện truyền thông “khách quan” phương Tây, dù họ gần như không nói được tên chúng tôi và không kể được câu chuyện của chúng tôi.

‘Thuyền,’ như một bi kịch nhân sinh

Tôi nhẩn nha đọc Thuyền giữa lúc ở nước Mỹ đang diễn ra cảnh chính quyền Donald Trump thi hành một cách quy mô, mạnh bạo và tàn nhẫn chiến dịch trục xuất “di dân bất hợp pháp” trên toàn nước Mỹ. Di dân nào mà chẳng là bất hợp pháp!

Về cuốn Từ điển Việt ngữ phổ thông của BS Lê Văn Thu và DS Nguyễn Hiền – Phần 3

V-2 Về hình thức trình bày, cụ thể là lời văn giải nghĩa
Đọc cuốn sách đang có trên tay, ta thấm thía công phu của hai tác giả bỏ vào ròng rã 12 năm. Nhiều …

ĐẶNG THƠ THƠ- RONG CHƠI NGOÀI THỜI GIAN, CÕI VẠN HOA CỦA SÁNG TẠO

Phải nói, để lọt được vào “phong khí” của Đặng Thơ Thơ không phải dễ, nếu kể lại rành mạch nó với tính cách học thuật thì không đúng hẳn, bởi cái hồn tinh túy, kỳ ảo của ẩn dụ có thể bạn sẽ bỏ qua, như tôi trong lần đọc đầu tiên, chỉ cảm nhận được hiện thực ấy trên một bề phẳng. Hơn nữa, nếu chỉ nghiêng về học thuật, bạn sẽ bối rối bởi cách Đặng Thơ Thơ phá vỡ những cảm nhận thông thường của suy tưởng và hành văn.

Về cuốn Từ điển Việt ngữ phổ thông của BS Lê Văn Thu và DS Nguyễn Hiền – Phần 2

IV.
Trên phương diện cung cấp mục từ, còn một đóng góp nữa của Từ điển Việt ngữ phổ thông cũng rất nên nghĩ: các ông đã bảo lưu được nhiều từ cổ và phương ngữ …

nguyễn mộng giác viết giữa trời biển mênh mông

Cái gì khiến tôi say sưa viết như thế? Hỏi viết cho ai? Viết cho tôi. Viết làm gì? Chẳng biết để làm gì, muốn viết thì viết, không viết thì cứ ấm ách nên viết để giải tỏa, thế thôi.

xem phim “the vietnam war” (kỳ 3/3)

Xem hết 10 cuốn phim người ta thấy đạo diễn phim Ken Burns (có tin cho rằng thuộc nhóm phản chiến), và Lynn Novick (có tin thuộc nhóm cánh tả truyền thông Mỹ) đã nghiêng về các phong trào phản chiến. Bộ phim đã cho người xem thấy tương đối trung thực, đầy đủ “điều gì đã xảy ra” ở VN;  nhưng chỉ liên quan đến người Mỹ và đối phương của họ (CSVN).

Phim đã “không kể câu chuyện từ nhiều phía” mà chủ yếu từ 2 phía Mỹ và CSVN; còn VNCH- một trong 2 phía chính yếu trong cuộc chiến, chỉ được được nhắc đến rất ít ỏi.

Để đúng với cái tên “The Việtnam War” (Chiến tranh Việt Nam ), bộ phim bắt buộc phải nêu những điểm này:

Xem phim “the vietnam war” (kỳ 2/3)

Trong bản dự thảo hiệp định, TT Nixon đã nhượng bộ CSVN, cho quân CSBV được ở lại miền Nam, điều mà TT. Thiệu phản đối quyết liệt. Để làm yên lòng TT Thiệu, TT. Nixon đã viết một lá thư tay gởi TT. Thiệu cam kết sẽ can thiệp nếu CSVN tấn công VNCH, vi phạm thỏa thuận.

Nhưng khi CSBV tấn công đánh chiếm Phước Long, Hoa Kỳ đã không phản ứng. Bộ phim cho thấy, TT Nixon đã từ chức vì vụ Watergate (ngày 8-8-1974) trước khi quân CS vi phạm nghiêm trọng hiệp định Paris tấn công chiếm Phước Long (ngày 7-1-1975) khiến ông không còn cơ hội thực hiện 2 điều cam kết còn lại trước dân Mỹ, đặc biệt lời cam kết với TT Thiệu. Thật ra, như tài liệu mật được công bố sau này, khi gặp lãnh đạo Trung Quốc và Liên Xô TT Nixon bày tỏ rằng ông chấp nhận VNCH sẽ sụp đổ sau khi bản hiệp định được ký. Ông đã lừa dối cả dân chúng Mỹ và TT Thiệu.

Xem phim “The Vietnam war” (kỳ 1/3)

LTS: Bài điểm phim The Vietnam War công phu của Thiên Lang, một bút danh khác của nhà văn Thu Phong, được trình bày rất chi tiết với các dẫn chứng chính xác, theo dàn …

Thuyền- Thi Pháp và Diễn Ngôn Thơ trong Tiểu Thuyết của Nguyễn Đức Tùng

“Có một nơi trên trái đất ở đó người ta không chết, họ chỉ biến mất.
(…)
Ý nghĩa của sự ra đi?Biến mất khỏi một đời sống. Tức là chết?Không. Từ chối nó.”

Làm sao để thoát …

Năm Mươi Năm Thơ Việt Hải Ngoại

Các thế hệ tiếp nối của các dân tộc lưu vong có những khoảng cách không quá xa như ở người Việt. Ở người Việt có một khoảng cách … giữa những người tham gia chiến tranh, bị tù đày, và những người sinh ra tại hải ngoại. Ở thế hệ thứ hai và thứ ba này, quá trình hội nhập xảy ra mau lẹ nhưng đột ngột, cắt đứt với truyền thống. Những thế hệ về sau thậm chí không còn tự xem mình là người Việt nữa.

Vượt Di Sản, Vượt Ký Ức: Thuyết Trình Ngày 30 tháng 4 về Văn Học Miền Nam và Văn Học Hải Ngoại

Tôi nghĩ “ký ức” về văn học miền Nam Việt Nam, do bản chất của nó là một truyền thống bị phân tán và vẫn còn bị đàn áp ở Việt Nam – không thể tách rời điều được coi là “vượt ra ngoài ký ức” – sự phân tán của ký ức và mọi điều vượt khỏi tầm ký ức vốn đã hòa quyện vào nhau.

đọc văn học việt nam hải ngoại (sơ thảo)

Có thể hiểu tính nhân loại phổ biến từ quan niệm Mạnh Tử về con người: “Con người chỉ hơn cầm thú một chút,” nhưng cái “chút” này có khả năng phát triển vô tận. Nhiệm vụ của văn học là góp phần đưa cái “chút” hơn cầm thú ở con người phát triển vô tận, chí ít thì cũng giữ gìn cái “chút” đó. Cái “chút” đó, hết sức mong manh, đặc biệt dễ bị tiêu huỷ trong những ngọn lửa của tức giận và oán thù.

2025, những điều trông thấy và sau đó – Suy nghĩ sau khi đọc Tôi làm tôi mất nước của Lê Văn Phúc

Ông Lê Văn Phúc có lý do riêng để quy trách nhiệm ai làm mất nước của ông. Ông nói: “Tôi làm tôi mất nước”. Người viết bài này không biết ông nói như thế …

Thử tìm một lối tiếp cận văn sử học về hai mươi nhăm năm văn học Việt Nam hải ngoại 1975-2000

Hai mươi nhăm năm. Một phần tư thế kỷ. Khi nhìn lại chặng đường vừa qua của văn học Việt Nam, người ta nhận thấy do một tình cờ, một định mệnh hay một thần …

Nhìn lại một năm [1995] văn chương hải ngoại

(Nguồn: Văn Học số 117&118-Xuân Bính Tý, 1996)
·

Năm 1995 đánh dấu hai mươi năm trưởng thành của cộng đồng tị nạn Việt Nam hải ngoại, nên trong tất cả mọi ngành sinh hoạt, người …

Tâm Thức Lưu Đày và Thân Phận Chính Trị của Một con người

Khi tôi chết nỗi buồn kia cũng hết
đời lưu vong tận tuyệt với linh hồn[1]
Biến cố chính trị minh định thân phận chính trị[2] con người. Bởi chính con người tạo ra biến cố mà …

50 năm sau Sổ tay viết lại (kỳ 5): Phản bội Thông minh

50 năm sau 1975, rất nhiều người Việt nhập cư đã chứng tỏ họ là “những hàng nhập cảng” giá trị của Mỹ. Nhưng ngoài người Việt nhập cư, mọi người nhập cư đều góp phần vào phúc lợi chung, là làm cho nước Mỹ thêm giầu, mạnh, hạnh phúc, và luôn xứng đáng là người bạn tốt của mọi người trên thế giới. Đó là lý do chính mà mọi người từ khắp nơi đã tìm tới Mỹ, không phải tới đây để ăn hại hay làm loạn.

Hai mươi năm văn học Việt Nam ở hải ngoại

Viết về văn học Việt Nam ở hải ngoại là điều khó. Thứ nhất là vì các nhà văn tản mác khắp nơi, định cư ở nhiều quốc gia khác nhau, nhiều lục địa khác nhau, cách nhau xa lơ xa lắc, do đó sách báo cũng tản mác theo, hiếm có ai, kể cả các nhà phê bình cần cù nhất, có đủ tài liệu để an tâm theo đuổi một công trình khảo cứu nghiêm túc. Thứ hai là vì dòng văn học ấy không phải là một cái gì liên tục và nhất quán: nó không ngừng được bổ sung bằng những cây bút mới

50 năm sau Sổ tay viết lại (kỳ 4): Mùa Chịu Nạn, Mùa Giải Phóng

Cuối loạt bài về cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 năm 2024, người viết đã đề cập tới hình ảnh nước Mỹ như một người khổng lồ bị vấp ngã. Vấp ngã là chuyện thường, nhưng với bọn trẻ, mỗi khi ngã, có thể bật dậy ngay, phủi bụi trên quần áo, rồi tiếp tục cuộc chơi. Nhưng với người già, hoặc thân thể quá đồ sộ, chẳng may bị ngã, thường không tự mình dậy được, cần phải có nhiều người hợp sức vực dậy.

50 năm sau Sổ tay viết lại (kỳ 3): Người Việt tàn sát Người Việt

Sau Hiệp Định Paris 1973, không còn Quân Mỹ đánh Việt Cộng. Năm 1975, chỉ có người Việt giết người Việt. Chính xác hơn: Cộng Sản Việt giết dân Việt, từ cả hai phía, Bắc và Nam. Dân Bắc bị đẩy ra trận, giết dân Nam. Đảng là “Bên Thắng Cuộc”…. Dân là bên thua cuộc. 1975: Bên thua cuộc, ai chưa chết, đi tù. 2025: Tác giả “Bên Thắng Cuộc”, cũng ở tù! Hầu hết Tướng Bắc, Tướng Nam không còn nữa. Chỉ còn Đảng!

Thuỵ Khuê phỏng vấn Đặng Tiến về Văn học hải ngoại

(Bài phỏng vấn đã được phát trên đài RFI ngày 8.5.1994)
 
Hỏi: Xin anh cho biết ý của anh về bài báo của anh Nguyễn Huệ Chi tựa đề “Vài cảm nhận Văn học Việt Nam …

Thơ của ba người: duyên – Lê Chiều Giang – Nguyễn Thị Khánh Minh

Không rõ do một cơ duyên nào mà ba người ấy – ba nhà thơ nữ, ba tâm hồn, ba định mệnh, ba trải nghiệm, ba cuộc đời, ba ngọn suối nguồn thơ ca lại …

thơ duyên – lê chiều giang – nguyễn thị khánh minh

Xin mời bạn đọc theo dõi những trang sau đây viết về ba nhà thơ nữ: duyên, Lê Chiều Giang và Nguyễn Thị Khánh Minh. Ô, lần đầu tiên ba nhà thơ nữ họp mặt nhau trong cùng một tập thơ. Một cuộc hội ngộ tuyệt đẹp.