Dưng không núi đoạn sông lìa
Đêm ôm gối lạnh, ngày chia ngắn dài.
(tiếp theo)
… Không hiểu sao, chuyện kể của thầy Mão về vợ chồng người da trắng lại trở về lởn vởn đầu óc Chúc trong đêm liên hoan tối nay. Lửa đã được nhen lên từ chặp tối. Thức ăn, rượu đế bày biện thịnh soạn trên hai tấm chiếu lớn trải dưới đất. Một gia đình cách mạng ủng hộ con heo thiến. Rồi thêm vài cặp gà vịt của thân nhân đem tới. Nhóm phụ nữ được dịp trổ tài nấu nướng. Lòng heo được đem nấu cháo. Tai, mũi, lưỡi ướp ngũ vị hương khìa nước dừa tươi. Gà vịt, mớ nấu cà-ry, mớ xào sả, mớ xé làm gỏi bắp chuối làm mồi cho mấy bợm nhậu. Nhóm đàn ông chuẩn bị quay heo từ hừng sáng. Một thân tre vạt nhọn xiên từ hậu môn lên thấu cổ con thú được dội nước sôi, cạo lông sạch sẽ, bắc ngang hai gạc ba cắm dưới đất. Hoả lò là hố đất cạn nhóm lửa than. Tới đầu trưa, mỡ heo bén lửa tươm khói sực nức không gian. Xẻo đất trú ẩn của đoàn quân kháng chiến trong ngày tiệc chia tay bừng lên sống động. Tiếng cười nói, hát hò đối đáp chọc ghẹo nhau rân rang. Chúc nhận ra trong số phụ nữ tới phụ hợ có cả Lụa, người con gái mà anh Hai thủ trưởng đã mấy bận nhắm nhe cáp đôi với Chúc. Anh Hai đã thẳng thừng, mầy chỉ cần gật một cái là cổ nhảy vô, dưng tận họng.
Tuổi Lụa độ chừng đôi mươi. Cứ đôi ba bữa lại thấy cô chèo ghe tới uỷ lạo lương thực, lúc thì thúng gạo, lúc thì buồng chuối xứ, hoặc vài tảng đường thẻ. Chúc để ý thấy cô gái thường đỏ mặt bẽn lẽn mỗi khi chàng cất lời hỏi han. Lụa có nét mặt thuần hậu, cặp mắt mí lót nâu sáng lay láy, sống mũi thanh tao. Mái tóc dài kẹp lại bỏ sau lưng. Cô thường chúm chím liếm cặp môi hồng phấn làm duyên. Chúc nghe có kẻ đã ví von dung tục, con Lụa có cái miệng ngó thấy thèm, cái miệng làm sao, cái ngao y vậy.
Trong đám tiệc liên hoan trước ngày tập kết đêm nay, Lụa được xếp ngồi cạnh Chúc. Chàng nhận ra nhiều khuôn mặt đàn bà, con gái mới thấy lần đầu. Trò chuyện một đỗi thì biết, họ là nhân tình nhân ngãi hay dan díu sao đó với hầu hết các đồng chí kháng chiến. Có người bụng vừa mum múm. Có người dắt theo con nhỏ, đứa còn ẵm trên tay, đứa đã chập chững biết đi. Sau khi anh Hai thủ trưởng lên tiếng dõng dạc tuyên bố lý do bữa tiện liên hoan, mọi người cùng lượt nâng chén rượu chúc tụng nhau.
Lụa day qua ngó Chúc, tia mắt long lanh ánh đuốc, nhỏ nhẹ:
– Lụa chúc anh ngày mai lên đường bình an.
Chàng trai nghe giọng mình lạ huơ lạ hoắc:
– Cô Lụa ở lại mạnh giỏi.
Rồi nhấp môi hớp ngụm đế. Hơi rượu bốc lên mũi, cay xè hai mắt Chúc. Chàng ngập ngừng cầm đũa, gấp miếng heo quay bỏ vô chén cho Lụa, cất tiếng mời. Chiếu rượu bừng lên nhốn nháo. Thỉnh thoảng Chúc lại liếc mắt qua chỗ cô Năm Bạch Liên ngồi bên phải anh Hai thủ trưởng. Đêm nay cô bận áo bà ba đen, quấn khăn rằn quanh cổ, bới tóc củ hành. Hai gò má cô đỏ ửng, không rõ vì điểm trang hay vì men rượu bốc. Chúc để ý thấy cô Năm dè dặt miếng ăn, nhưng uống bạo, cụng rượu tới tắp với đám đàn ông.
– Nghe nói các anh ra ngoải vài năm rồi trở lại, phải không anh?
Giọng Lụa cất lên hồn nhiên. Chúc thờ ơ:
– Tui cũng nghe nói vậy, nhưng không biết có đúng không nữa.
Lụa gợi chuyện:
– Lụa nghe người ta kể lại, đàn bà con gái ở ngoài đó vừa đẹp vừa ăn nói có duyên. Lụa sợ anh ra ngoải, rồi không muốn trở vô.
Chúc tần ngần áp môi vô chén rượu, bâng quơ nghĩ tới những tháng năm nơi xứ lạ. Chàng lặp lại câu nói mới nãy, giọng nhạt nhẽo như nước lã:
– Ờ, tui cũng nghe nói vậy.
Rồi nghiêng chén, ực một hơi cạn. Có phải đây là chén rượu ly bôi trong mấy bài vọng cổ, đã nhiều lần chàng nghe chú Ba Khởi ngân nga thuở trước?
– Lụa hỏi thiệt, anh bỏ quê ra đi, anh có buồn lắm không anh Chúc?
Cô con gái vừa tiếp tục hỏi han, vừa rót thêm rượu vô chén cho Chúc.
– Cảm giác tui lúc nầy kỳ cục lắm cô Lụa à, lơ đơ lững đững, không biết giải thích sao cho đúng.
– Lụa hiểu chớ anh. Dẫu sao đi nữa, Lụa cũng chờ…
Chữ "chờ" buông nhẹ, lửng lơ, thờ thẫn. Chúc không tin ở tai mình, xoay mặt ngó. Người con gái thản nhiên lùa miếng ăn vô miệng. Tự dưng Chúc cảm thấy điều ngược ngạo, bất xứng giữa lời nói bóng gió và động tác ăn uống, đối đáp tự nhiên của Lụa trước những lời tán tỉnh cợt nhã của đám đàn ông bén hơi men. Chàng ngậm tăm. Vừa lúc ấy vang lên tiếng đũa khua vô miệng chén. Giọng cười nói lắng xuống. Một đồng chí đứng dậy, một tay úp lên ngực trái, tay kia vung ra, lờn vờn theo giọng rượu hào sảng:
– Thưa đồng chí thủ trưởng, cùng tất cả các đồng chí chiến hữu và đồng bào. Tui xin được phép diễn ngâm một bài thơ hùng tráng giúp vui các đồng chí và đồng bào trong bữa tiệc đêm nay. Bài thơ có tựa đề "Đêm liên hoan" của đồng chí thi sĩ Hoàng Cầm. Không phải để từ giã, mà để hẹn ngày trở lại.
Mọi người cùng loạt vỗ tay tán đồng. Người đàn ông khom lưng, cầm chén rượu hớp một ngụm cho mềm giọng, rồi ngửng mặt, khép mắt dim dím:
– Anh ơi! Đêm nay đầu người nhấp nhô như gợn sóng. Đang trào lên sức sống muôn đời. Niềm vui bát ngát trăng soi. Mảnh trăng úa máu chân trời Việt nam. Đêm liên hoan! Trời ơi, đêm liên hoan! Đầu người nhấp nhô như sóng bể ngang tàng. Ta muốn thét như vỡ toang lồng ngực…
Lụa nghiêng mặt thủ thỉ vô tai Chúc:
– Ổng ngâm cái giống gì vậy anh? Lụa hổng hiểu gì hết trơn.
Chúc bật cười nhỏ:
– Mình nghe tiếp, coi sao!
Hai mắt người đồng chí long lên. Ánh đuốc hắt chờn vờn vuông mặt đanh thép:
– … Đêm nay gặp bạn cùng nhau chén. Máu giặc đang nồng ta phải say. Đây ruộng đồng Trung Nam. Kia núi rừng Việt Bắc. Cỏ cây đang căm hờn như vùng lên đuổi giặc. Tôi với anh gặp nhau trong ngày hội liên hoan, tay bắt tay mừng trên giải đất Việt nam…
Lụa buông chén đũa, chặc lưỡi:
– Nghe ghê quá hà! Khi không làm người ta ăn mất ngon.
Chúc giải thích:
– Thơ cách mạng mà cô Lụa.
– Thôi đi, thơ kiểu gì kỳ cục.
Người con trai cười xoà. Giọng người bạn đồng chí chùng xuống:
– Đêm nay say tiệc liên hoan…
Rồi bừng lên sắt thép:
– … Ngày mai xé xác moi gan quân thù. Bao giờ thu lại sang thu. Liên hoan bừng nở bốn mùa non sông.
Rồi dang tay, gập người cảm tạ. Đám tiệc bừng lên tràng pháo tay. Tiếng đũa gõ miệng chén, tiếng người tán thưởng nhiệt liệt. Cánh đàn ông rót thêm rượu vô chén cho nhau, nâng lên chúc tụng. Giọng người đẩy đưa mời gọi tham gia hát xướng. Vừa lúc một giọng nữ cất lên điệu ngũ cung u hoài, Lụa giơ tay che miệng, lẳng lặng đứng lên, quay lưng rời đám đông. Chúc ngạc nhiên, ực cạn chén rượu, day mặt ngó theo. Dáng người con gái nhoà nhạt, lảo đảo tan vào bóng đêm. Chúc đoán chừng, chắc có chuyện gì. Thừa lúc không ai để ý, chàng đứng dậy đi tìm. Lụa đang đứng dựa lưng bên thân so đũa ốm, tay khoanh trước ngực. Luồng trăng soi mờ tấm áo bà ba màu sáng. Gương mặt người con gái ửng màu trăng nhạt thếch.
– Cô sao vậy, cô Lụa?
Cô con gái xoay mặt, run giọng xúc động:
– Khi không Lụa thấy chóng mặt, xây xẩm, nên ra đây hóng gió chút xíu cho khoẻ.
– Tại cô không quen uống rượu.
– Chắc vậy. Dạo mát một lúc rồi hết. Anh đi với em một đoạn cho vui.
Nói rồi, Lụa rảo chân men theo lối mòn dẫn ra ruộng. Chúc ngập ngừng giây lát, đoạn nối gót bước theo. Giọng hát tiếng cười nhỏ dần phía sau. Bấy giờ men rượu ba chén mới thật sự ngấm đầy huyết quản Chúc, khiến bước chân chàng chệnh choạng trên mặt đất lập lờ bóng tối. Lưng áo người con gái sáng loe loé, càng lúc càng xa. Chúc cố gắng định thần, mở lồng ngực hít lấy hương đêm rười rượi cỏ lá, sông nước quen hơi. Thính giác chàng bắt được loáng thoáng từ đám tiệc liên hoan giọng ai luyến láy điệu vọng cổ ngậm ngùi. Chúc tiến lên sánh đôi Lụa. Hai người lặng lẽ theo nhau ra tới chòi lá là chỗ che mưa trốn nắng của dân làm ruộng. Lụa bước vô, ngồi xuống vuông đất lót rơm. Chúc còn tần ngần thì người con gái đã cất tiếng giục giã:
– Vô đây ngồi nghỉ một lát, anh Chúc!
Chúc bước lại ngồi cạnh. Lụa khúc khích:
– Coi bộ anh cũng giống như Lụa, mới nhâm nhi ba sợi mà đã choáng váng.
– Sao cô biết?
– Ngó dáng đi của anh thì biết chớ sao.
Chúc cười hắt:
– Nếu cô không bỏ đi ngang xương, tui không đi theo ngó chừng coi cô có bị sao không, chắc tui còn hùa theo mấy ảnh, uống nhiều nữa.
– Nói vậy, đáng lẽ anh phải cám ơn Lụa mới phải.
– Cô thấy trong người ra sao?
Giọng Chúc dịu nhiễu. Lụa xoay mặt, vòm mắt lóng lánh, khoé môi mấp máy:
– Anh… anh Chúc… Lụa…
Chúc day qua. Lụa vấp váp:
– Anh… anh Chúc có biết là… là Lụa ưa anh lắm không ?
Chúc sửng mặt ngẩn ngơ. Men rượu trào lên chua loét cổ họng. Người con trai còn đang bối rối thì Lụa đã chồm qua, dúi mặt vô cổ chàng, hai cánh tay vòng quanh sống lưng, thắt lại. Chúc mất đà, té ngửa ra đất. Lụa úp người lên, lướt môi khắp mặt người con trai. Dục tính Chúc khó cưỡng, khép mắt hứng lấy. Giọng hát tiếng cười tắt ngúm trong thính giác. Trăng sao liên hoan rụng rơi theo cơn động tình tê tê. Chúc buông xuôi thụ động. Đứa con gái mò mẫm tháo hàng nút áo Chúc, xoè ngón mơn mê vòm ngực, vân vê hai đầu vú săn sắc, mon men lần xuống. Hai chân Lụa dạng ra, lòn lách. Rãnh môi Chúc bật tiếng ú ớ. Tâm tưởng chàng trong khoảnh khắc giao tiếp giữa gặp gỡ và ly biệt bất ngờ hiện ra chắp nối những chiêm nghiệm quá khứ. Bóng lá vườn cây trái ôm ấp ngôi nhà ấu thơ nằm bên dòng sông đục trong hai mùa mưa nắng luân phiên. Trận lụt kinh hoàng năm nào sót lại lem luốt xám ngoét vùng trời nước vô biên. Tiếng quạ khoang bám thây súc vật chết trương rớt xuống chới với, hoà âm hơi thở Chúc hổn hển phóng dậc. Thuỷ triều con nước nổi dâng lên, ngập lụt ngõ ngách dâm hoan. Những mùa len trâu sàn sạt biển nước mênh mông bờ chân trời. Cảm xúc tuổi trổ mã xổng cương, toé vàng ánh đèn dầu một khuya hành lạc với người đàn bà ăn sương. Giọng hát trắng tinh tuổi dậy thì của đứa em gái tan trong nắng trưa, se se hương chanh đầu tóc gội. Ngày ấy khi xuân ra đời. Một trời bình minh có lũ chim vui… Vạt áo đầm xoè của hai người bạn thuở ấu thơ xoay tròn chấp chới trong phiến nắng phơi ngang lẫm lúa. Chúc nghiêng mặt, nấc nghẹn thầm thì "trời ơi". Dương tính chàng nhấp nhổm đón lấy cảm giác ẩm ướt sâu hoắm, trơn tuột. Mồ hôi giống cái động tình rậm rật. Người con gái gục mặt xuống vành tai Chúc, thều thào mê sảng:
– Em… Lụa thương anh… Anh cho… cho em xin một đứa con… đứa con tập kết, anh Chúc ơi!
Chúc ngấc đầu, hé mắt thấy viền mặt Lụa phát quang lờ mờ thứ ánh sáng kỳ lạ. Hai gò ngực trắng hếu. Cái đầu tóc xoã lắc lư ma nhập. Nửa như mê đắm dục vọng, nửa như cuồng tín ngây dại. Tưởng như khối thịt da đang dấy động cảm xúc trên thân thể Chúc là một ai khác, không phải của cô con gái hiền hậu, chất phác thường thấy mọi lần. Giọng người thủ trưởng vọng lại đanh thép trong tâm thức: "Các đồng chí nên nhớ rằng, thắng một trận chiến không phải bằng võ lực, mà bằng tuyên truyền."
Chúc phân vân đắm đuối với những nghi hoặc trước hoá thân Lụa, giơ tay sờ soạng, siết lấy ngấn eo đứa con gái, toa rập theo động tác nhún nhảy. Cho tới khi đầy ứ, chàng run giật như con heo đực bị xẻ thịt, phún tiết xối xả. Bấy giờ chàng mới mù mờ nhận ra mái chòi thủng một lỗ lớn, mở ra vòm đêm sâu hoắm, nhấp nháy tinh tú. Cảm xúc Chúc thảng thốt bật tiếng, tâm tư nứt ra từng mảnh đoạn lìa.
(còn tiếp)