Nhã Ca nói chuyện về “Đường Tự Do Saigon”

 
Nhã Ca nói chuyện về “Đường Tự Do Saigon”
tại Thư Viện Tully, San Jose, 5-5-2007
(trích)
. . .
Chương trình Viet Reads do Học Viện Về Bảo Tàng và Thư Viện Hoa Kỳ bảo trợ hôm nay …

Một Mảnh “Đường Tự Do, Saigon”

Anh trở lại nhà hàng. Đèn bên trong đã tắt. Ở hàng hiên đã có mấy người bụi đời xí phần. Người đàn bà điên đêm nay cũng về đó. Chị ngồi bệt sát tường, lơ láo ngó mấy gốc cây, mấy chiếc xe chạy vụt qua, ngồi ngó hoài không biết mệt …

Nhã Ca – Một Huy Hoàng Trên Cỏ Mướt

Trái với nhận định của Võ Phiến, những nhân vật của Nhã Ca không “cực đoan” hay “sôi nổi” hay “bù lu bù loa” vì họ là loại đàn bà thường tình. Họ cũng không coi tự do là quyền người đàn bà đương nhiên được hưởng, mà là cả một cố gắng, chờ đợi, kiên trì.

(hình: Nhã Ca trong lễ trao tặng Huế tác quyền của ‘Giải Khăn Sô Cho Huê’)

Hồn Ma Cũ

Hồn ma cũ ấy chỉ hiện về được trong cảnh náo nhiệt nầy là vì có cuộc trùng phùng cơ hội như hôm nay: thời gian, nơi chốn, màu sắc, hình ảnh, mùi vị, tiếng động, âm thanh; tất cả những thứ ấy khi đủ mặt, họp nhau để huy động ký ức của chàng.

Tối chiều

Chiều, kệ tôi khóc tôi gào
Tối, tôi chẳng có xu nào cho tôi

người ta đào sẵn huyệt
để chôn những xác ma
em chưa bao giờ chết
khi trăng đã xế tà

Nằm mơ nằm mộng

Nằm mơ tôi thấy lên trời
Chợt thân thể phát sáng ngời vì sao
Tôi mơ thể xác bay cao
Thành ra cơn gió rung xao lá rừng

Đi Giữa Chiến Tranh

đường tôi đi có bom và đạn
có hận thù trên mỗi dấu chân
ai thả vào hồn tôi mới lớn
những mùa xương máu ngập tang thương

tay chơi hy lạp

Như tiếng còi tàu đời ta
Đã ném vào tuổi ba nhăm
Vẫn lạc hồn khi bừng thức giữa trưa, giữa một ga xa lạ
Khi chết vẫn là một trái xa lạ không giải mã…

Cũng đành

Nó vào ngồi ở bên cạnh rất thản nhiên. Tôi nghĩ chắc nó cũng sống như tôi – thật tội nghiệp. Tôi nhìn vào mặt nó. Nó cũng chỉ độ tuổi tôi. Tóc uốn quăn môi son và mặt chát phấn. Nó mặc quần áo trắng. Nó ăn hết rồi ngồi mút mười đầu ngón tay còn vẻ thèm nhạt.

BANG BANG (MY BABY SHOT ME DOWN)

e- mail ông rừng tới, báo nguyễn phan-
thịnh chết rồi, trong lúc tôi đang chùi
mặt vào háng ty, dưới gầm bàn con

Đôi Mắt Ngọc Trai Đen

Nàng không chối cãi điều đó: Thừa hiện hữu rõ rệt hơn bao giờ hết. Tuy vậy Loan không thấy chính nàng đâu cả. Yêu Thừa quá say mê, hành động theo ý chàng, sống lại những kỷ niệm trong đó Thừa bao giờ cũng giữ vai chính lấn át cả hình bóng nhỏ bé của nàng, dần dần Loan mờ đi và nếu nàng không tìm được một lối thoát có lẽ nàng nhỏ mãi để rồi biến mất.

The Landscape of Forgetting/Miền Lãng Quên

Once upon the time, I was here / the land of many legends and myths / piercing through history like a raging arrow.

Đâu đó dưới mặt trời rát bỏng / đứng lặng ngây hệt một gã khờ, kẻ bị bỏ rơi / kiếm tìm sự trở về hoàn hảo nơi đô thị đầy bụi bặm.

ngủ đường

kiều nữ đứng đường
em bé còm cõi xin ăn
bà già thở dốc, đẩy chiếc xe lăn
thiếu phụ thanh xuân bồng đứa con thơ
ngơ ngác

Cựu chiến binh, nhà thơ/ War Veteran, Poet

Anh nhắc thực nhiều đến cái mảnh đất xa xôi có tên gọi là Việt Nam sau khi hút cần sa, sau khi uống rượu, và trong những bài thơ của anh.

Fred would smoke marijuana, drink wine, and write poems, in that order. After smoking marijuana and drinking alcohol, he frequently mentioned that distant piece of land called Vietnam in his poetry.

Nhật Ký, Trang 22

Chẳng còn cơn say ngất nào
giữ được em ngoan ngoãn
bằng cơn say ở băng ghế sau
anh vò môi em úa nhàu

Khi Mùa Mưa Trở Lại

Chuyến xe mang theo hạnh phúc cùng với hơi sương tinh khiết của một đầu ngày. Tình và Gái Con sẽ thức dậy rất sớm. Hai đứa sẽ ngồi trong một ngôi quán khác với ngôi quán này ở bến xe. Bữa ăn sáng rực rỡ hạnh phúc. Hai ly cà-phê nồng nàn trước lúc lên đường dời bỏ thành phố. Tình như lắng nghe được những rung động từ đầu một cành lá trên con đường sáng sớm còn tù mù ánh đèn đêm.

Xóa bỏ chữ viết bậy/ Graffiti clean-up

I generously reapplied
two coats of white paint
to remove
the obscenity you inscribed.

Tôi rộng lượng
phết lại hai lớp sơn trắng
để tẩy xóa
những điều tục tĩu anh đã ghi.

thơ đỗ quý toàn (#29)

những giọt mưa trên ruộng bùn máu bết
những giông bão thổi tung những núi non
những vết thương rách thịt bật rễ những thân cây
những gió lồng những lời rên xiết

(hình Đỗ Quý Toàn & Nhã Ca)

tiếc thương

làm sao em đốt nhang
làm sao em chia nước mắt mình thành mười sáu ngàn giọt lệ
nhỏ trên những nấm mồ đổ nát
đã thành những ụ đất hoang

CHÙM THƠ LÊ HƯNG TIẾN (#29)

Nắng lên tím vựa cánh đồng hoai hoải gió
Không kể chiều làm tiếng chuông sủi bọt nước
rồi bốc không gian đỏ ngói lặng thinh
Chỉ khi trái tim đun sôi chín độ nhạy cảm

Đọc Hồi Ký Một Người Mất Ngày Tháng của Nhã Ca

Và đặc sắc nhất là những đoạn Nhã Ca diễn tả sự nồng ấm của tình ngưòi. Tình người là chiếc phao cho người đắm thuyền giữa biển mênh mông bám lấy để còn hy vọng, để tin chắc rằng sẽ không vùi thân đáy biển mà sẽ trôi dạt được đến bến bờ của sự sống.

Chúng Tôi Nghèo Quá

Điều làm cả nhà chúng tôi lo lắng bây giờ là chuyện sẽ xảy ra ngày nào đó không xa, khi em gái Tacha của tôi chỉ còn hai bàn tay trắng. Cha tôi đã tốn không biết bao nhiêu công sức để mua cho được con La Serpentina khi nó còn là một con bê cái tơ để cho em gái tôi, hy vọng với chút vốn liếng nhỏ nhoi đó, nó sẽ không trở thành người đàn bà hư thân mất nết như hai bà chị của nó.

Chân Dung Biệt Kích

Biệt kích văn hóa là tên một cuốn sách do Trần Văn Giầu, Vũ Hạnh, Lữ Phương viết về mười tác giả miền Nam. Trong sách này, nữ biệt kích duy nhất là tôi, được xếp hàng thứ sáu. Những người khác là Nguyễn Mạnh Côn, Hồ Hữu Tường, Doãn Quốc Sỹ, Nhất Hạnh, Võ Phiến, Duyên Anh.

Mất ngủ

sắp xếp lại những cuốn sách đã rất ngay ngắn
lau lại mặt bàn và rửa những cây bút lông
khoét một mẩu quảng cáo tuyển dụng trên tờ báo buổi sáng
vuông vắn và chỉnh chu như những bức tường trước mặt

Truyện Tình Huế: Ngày Thơ Tình Thơ

Trong một khu vườn khác, vài bông hoa sầu đông len lén mở mắt, lắng nghe mấy cô gái đang kháo chuyện trong sân. Cây mai vàng đầy lá non, đầy nụ xanh, như cũng giật mình từng chặp, muốn bung nở hết cho rồi, mà còn sợ lạnh, chỉ mới dám ngại ngùng hé mắt một tí. Bên gốc mai có ba cô gái.

Cha Con Sớm Mai

Tôi đã chờ đợi, nhưng những ngày cuối năm cũng không có gì thay đổi. Thay đổi? Hai tiếng đó nghe có vẻ nhuốm một chút khôi hài và hơi nặng nề. Tôi đánh thức thằng nhỏ trở dậy đi học mỗi sớm mai, và nghĩ, đáng lẽ đó là công việc của mẹ nó. Tôi còn tưởng tượng ra bàn tay mẹ nó lùa vào sườn nó cù cho thằng nhỏ tỉnh ngủ, lối đánh thức con đặc biệt của nàng.

Vision Impaired

That’s what you get for becoming familiar with the common people. His vision impairment was fake but your judgement impairment was real. You poured your heart out and your wife bared all her flesh. Darkness descended and enveloped both of us. In the dark, the blind can see better than the sighted.