Trang chính » Sáng Tác, Tiểu thuyết Email bài này

trung-việt việt-trung (phần 6)

♦ 0 bình luận ♦ 9.07.2015

 

(Tiếp theo phần trước)

3.4

+ “Tình anh, em viện hai chứng cớ khước từ. Cả hai đều không thuận thiên. Anh chịu cùng; chịu các vết đau cùng em.

Hãy kể cho kẻ thất tình biết thêm về nhân duyên huyền thoại không biên giới của nữ ký giả Pháp Madeleine Meilleur và phê bình gia Đại Việt Nguyễn Định Chi? Và diễn giải cho kẻ chậm hiểu văn học Việt về hai truyện đang gây sốt của nữ văn sĩ Đỗ Quyên; thật tình anh không sao lĩnh hội được cái mà em gọi là sự tình oan nghiệt giữa nữ đại úy tình báo Vương Thúy Kiều và ‘Tôn Ngộ Không’ Lưu Tiểu Tinh Đan?”

– “Đàn ông Trung thâm nho lắm cơ! Ôkê, kể thì kể… Gái nước Nam mà! À, vụ giàn khoan đã phá tan chuỗi mini phỏng vấn của chúng mình rồi. Sếp em vừa ra lệnh hủy, dù nhiều bài đã lên khuôn. Xin lỗi.

Về cặp đôi Vương Thúy Kiều và Lưu ‘Hầu vương’: sẽ đọc và hỏi lại chị Quyên rồi thảo một phóng bút cho anh tùy nghi. Lâu nay truyện Đỗ Quyên vốn không dễ nhá, riêng Chuyện cái mũi khoan và bom dị bào có thể sẽ sinh sự đấy. Khi lâm cảnh ‘chồng chị chồng em’, em mới hiểu chị ấy trong văn cùng ngoài đời.

Còn về Madeleine Meilleur – Nguyễn Định Chi: bài nghiêm túc, tin đồn thổi nhiều lắm và cũng không ít cái nhàm cái nhảm; nay để trung thành và nóng sốt, em dẫn lược bài vừa đăng sáng nay, ngày 19 tháng Bảy trên mạng của họa-văn sĩ Nhật Tuân, bạn hiền của thi sĩ Nguyễn Định Thính – trưởng nam của phê bình gia:

‘… Năm 1951 ông Chi sang dự Đại hội Văn sĩ Toàn cầu ở London, và bị ‘sét đánh’ ngay khi vừa gặp gỡ mỹ nhân tài danh Meilleur; đến 1954 chiến dịch Điện Biên Phủ sắp toàn thắng, bà đến chiến khu Việt Bắc xin chính thức làm dâu đất Việt. Về thủ tục bình thường thì không có vấn đề; họ đều là trai chưa vợ gái chưa chồng. Lãnh tụ tối cao của chúng ta khi đó là người đắc nhân tâm, có nhời rằng nếu vậy Đảng Cộng sản Pháp sẽ mất một cán bộ tốt và rất lo bà ăn ở làm việc lâu dài tại Đại Việt sẽ cơ cực. Dư luận cho rằng hai nhân tài Pháp-Việt dù không thành hôn nhưng vẫn là nhân tình. Tôi chỉ biết họ đi lại, thư giao đều đặn…

Di cảo của ông Chi trao cho tôi là hơn 2.000 lá thư của hai người viết cho nhau từ năm 1951 đến 2004. Sau khi ông Chi tạ thế, bà Meilleur viết ngay cho tôi phong thư dài lắm. Nó dài tới 15 trang giấy lớn, bày tỏ nỗi đau đớn lớn lao trước sự ra đi của ông Chi. Đáng kể, bà còn ngỏ ý như thể muốn xin nhận lại hết thảy ngàn ngàn lá thư thiên thu đó. Chắc bạn đọc muốn biết số phận của Di cảo? Một bạn văn có mẹ cũng là văn nhân lớn, hỏi tôi có theo ý muốn đó không; tôi đáp chỉ làm theo di chúc của ông Nguyễn Định Chi viết riêng cho Nguyễn Định Thính. Có thể bật mí: dự tính của tôi và cũng là thể theo di chúc của ông Chi, trong năm 2014 này toàn bộ di cảo (nguyên văn tiếng Pháp) sẽ được in. Sách hoặc trên mạng, cũng vậy. Và độc giả cũng đừng bất ngờ: có thể tôi sẽ cho thiêu cháy toàn bộ di cảo, bởi chính ông Chi cũng lại dặn tỉ mỉ, chính xác: ‘Nếu như Thính thấy nên đốt đi thì bố nghĩ cũng chớ tiếc một mồi lửa’.

Đừng trách tôi! Là người cầm bút, tôi xin bảo đảm những gì thuộc về giá trị văn học của nhà lý luận – phê bình Nguyễn Định Chi, tất cả đã in thành sách và được công nhận hay bị phê phán như đã từng. Với một tac gia chân chính chỉ những sáng tạo chữ nghĩa mới nên là di sản hậu thế. Di cảo của ông Chi ư? Đó là một kho ẩn mật ái tình của riêng ông thôi mà.’

Chưa ai được biết tâm sự hối lỗi của em. Anh có quyền giữ như của riêng hoặc làm tư liệu khi viết về một phê bình gia cổ thụ trong khuôn viên văn học Việt thế kỷ 20, một huynh đệ tình thâm giới văn nhân Việt-Trung. Phần em, không có nhu cầu thanh minh:

Với kẻ làm thơ hay ngó nghiêng sang phê bình như Mỵ Châu thì Nguyễn tiên sinh là một khối óc lý luận – phê bình không gặp may. Ở một thời đại hòa bình hay bình thường, tệ hơn là dưới thời Pháp thuộc, ông sẽ thành một Belinsky của cả cõi phương Đông mà ngay như đất Trung nguyên chắc cũng chưa có ai sánh ngang.

Em biết anh muốn biết nhiều về chuyện riêng giữa Võ Thị Mỵ Châu và Nguyễn Định Chi. Bình thường thôi. Sẽ kể dần. Tin là anh đã không tin lời bá tánh; chúng như cỏ, không hoa nào sống nổi. (Ừ mà em đâu chỉ là hoa. Là cỏ dại, khi cần.) Hôm nay, đọc bài của Nguyễn Định Thính trên mạng, em đã thắp hương lòng, ngắm ảnh người cố quá, xin tạ lỗi về ‘ly nước hắt thẳng vào mặt’ để đời tiếng xấu trong cuộc họp năm nào. ‘Đồ hèn mạt! Loại trí thức hèn mới tự nhận là ‘hạt bụi lóng lánh tư tưởng’ của người khác!”… Anh biết không? Phần quỷ trong người nổi lên giữa giây phút đen, vì em nhớ ngay đến tượng đài mình từng được mục kích khoảng 20 năm trước đấy.

Phải, 20 năm trước cuộc họp đó, em còn làm chân bưng nước pha trà cho Hội Văn nghệ sĩ Hà Thành. Vào một buổi chiều, phê bình gia đã đến… Cô bé ranh con đang viết những bài thơ tình đầu đời dĩ nhiên phải cảm kích, đến mức pha quá tay hai ba lần trà cho vị thượng khách hào hoa phong độ ngồi trước mặt như một huyền thoại sống.

Đó là buổi nói chuyện nội bộ với lãnh đạo Hội và một số Hội viên dưới trướng. Nguyễn Định Chi lúc đó là sếp của hai cơ quan văn học hàng đầu đất nước: Viện phó Viện Nghiên cứu Văn học kiêm Tổng biên tập tuần báo Văn Chương của Liên hội Nhà văn Đại Việt. Ngày xưa thế là to lắm lắm! Cả buổi sáng, mấy sếp Hội em cứ là lo xoắn đít dựng tóc. Còn em hoa cả mắt mà bóc ra dán vào các thông báo trong phòng khách và mọi xó xỉnh của Hội. Suốt năm ấy làng văn nghệ nước em sôi sùng sục với hai vở kịch của thi sĩ Trần Dân, chắc anh cũng nhớ, Con Nai Trắng và Nguyễn Trãi Ở Hà Thành. Trần quân từng dính đậm vụ Nhân Văn, sau hàng chục năm thủ khẩu như bình tựa tường nín thở, vừa được phục hồi là thi sĩ quăng luôn hai quả bom tấn! Nguyễn tiên sinh có nhiều bài ‘đánh Con nai, phang Nguyễn Trãi’ trên những báo chí lớn, và chọn buổi nói chuyện tại Hội em là diễn đàn bán công khai thổ lộ chất Người của mình. Văn giới ai cũng biết tính hai mặt mà ông sở hữu, mặt nào cũng trên cả tuyệt vời.

Có thể anh nghĩ rằng em mê mẩn trước mỹ học hình thể của một người đàn ông trung niên Việt lai hai đời với ông bà nội ngoại là Pháp và Ấn, rằng em choáng ngợt dưới ánh sáng thông tuệ trên mọi lĩnh vực khoa học nhân văn tỏa ra từ đó? Đúng, và chưa đủ. Hơn cả, em kính phục bản lĩnh văn đàn của người đó, anh ạ.

Phải tả kỹ, hơn là kể. Em mang ly nước chanh đá pha đường vào phòng họp… Ly nước vừa mới được pha chậm rãi, cẩn trọng với niềm mê mẩn cùng sự choáng ngợt. Chiếc thìa ghếch điệu đà trên một dĩa nhỏ riêng, xinh xẻo. Tất cả được xếp đặt hòa nhã trong khay tròn tráng men thanh lịch. Cuộc chuyện hình như đang ở cao trào gì đấy… Khi em quay nhẹ gót trở ra hành lang và, tới cửa, ngoái nhìn khay nước trên bục diễn giả như một thao tác kiểm tra lại công việc (mà thật ra để chiêm ngưỡng người sắp nâng ly nước lên uống). Thì người bỗng ngưng nói, nhìn chậm từng ánh mắt đang dõi lên; gương người mặt đanh lại rồi bừng sáng và cao giọng như thất thanh: ‘Làm nhà văn, mỗi chúng ta khi không thể nào viết theo bàn tay của mình, chỉ có thể dùng bàn tay còn lại mà… bẻ bút!’ Cả khán phòng đang im như chết bỗng hực lên. Không bởi những tiếng động hay lời nói, mà bởi những luồng hơi thở ra, những tiếng tim đập vào. Một khán phòng đang phục sinh. Rồi, người đột nhiên nhìn chăm chăm về phía em. Không, hai con mắt nâu nâu đau đáu đổ trọn vẹn vào hai mắt em (về sau khi đã thân tình, người bảo với em là ‘nhìn để xin lỗi đang làm điều thất thố trước món quà thơm thảo vừa được đôi bàn tay đẹp mang đến’); và rất nhanh người dùng bàn tay trái bóp cong chiếc thìa chộp được từ trước mặt! Nếu được làm đạo diễn phim về Nguyễn Định Chi, sau khuôn mặt và dáng vóc, em sẽ phải chọn diễn viên nào có đúng ‘đôi bàn tay Nguyễn Định Chi’. Thiết Ngôn, đã gặp gỡ ông nhiều lần, anh có hình dung nổi bàn tay trắng hồng tưởng chỉ vò nát biết bao búp tay nhỏ dưới mưa, trong khoảnh khắc đã bẻ cong queo chiếc thìa dài đura được làm từ xác máy bay B-52 Hoa Kỳ rơi trên hồ Trúc Bạch?

Nếu trí nhớ của một con đàn bà cô độc không phản Mỵ Châu thì lúc ấy từng có mặt khoảng 30 nhân vật với nhiều vị hiện nay đang là VIP; như văn sĩ Phong Đào, lý thuyết gia Nguyễn Huệ Tri, nhà Hán Nôm học Chương Đăng Dung, kịch tác gia Lại Nguyên Tình… Bất luận điều gì hay dở xảy ra với em và nhiều người khác, cũng như với cả di sản chữ nghĩa Việt hiện đại, Nguyễn Định Chi trong em nguyên vẹn tượng đài được dựng lên bằng bàn tay thẳng và chiếc thìa cong như nét đẹp nhất của một hình mẫu đa tài đa đoan trong đường văn nghiệp đời.

Cầu chúc người mãi thong dong áo sơ mi trắng cộc thả ngoài quần tây thẳng tắp đậm màu vè vè con xe máy Peugeot xanh dương lượn quanh như lạc hướng bên hồ Thiền Quang của thiên đàng và bàn tay đẹp mượt năng cử động vẫn cứ vung lên vuốt hờ mớ tóc ngược gió thiên đàng cầu chúc người mãi thong dong…”

3.5

“Tham kiến Thiết Ngôn tiên sinh.

Mỵ Châu viết tùy hứng; gửi anh, không bổ âm cũng bổ dương. Hãy đọc với con mắt Vũ Trọng Phụng! Em vốn ngu lâu về chính trị. Lại động chạm tới các đồng nghiệp, hầu hết là liền anh liền chị thân thiết bên các diễn đàn lề trái và lề giữa. Biết là không chuẩn cần phải chỉnh nhiều, nhưng vì muốn giải tỏa thắc mắc của hiền huynh về cuộc Thảo luận ‘Thoát Trung về văn hóa’ của Văn hội Độc lập Việt.

Thoát Trung? Theo em, vào lúc này cả đất nước của em thấy rõ rồi. Hàng trăm diễn đàn từ trái qua phải, từ giữa ra lề đã, đang và sẽ bàn thảo, thu hút hàng triệu nhân mạng. Sinh tử, không vớ vẩn viển vông. Hôm nay thoát chưa xong, ngày mai thoát nữa; đời mình không thoát nổi, trao lại con cháu thoát tiếp… Chuyện ngàn năm đâu dễ một sớm chiều, hở anh?

Thoát như thế nào? Câu hỏi khó cho mỗi người, mỗi nhóm người, mỗi cộng đồng; cho từng lãnh vực, từng cơ quan, từng đoàn thể.

Với riêng nữ sĩ Tổng thư ký Võ Thị Mỵ Châu, đã muốn ‘thoát’ cả năm nay, trước vụ giàn khoan từ lâu cơ (Anh còn nhớ hay anh đã quên?). Nay tái xác định: trước khi muốn thoát về văn hóa, về tư tưởng, về kinh tế hay về gì gì thì – tiên quyết – phải thoát về tình cảm tình ái cái đã! Mà thôi, chuyện hai chúng mình coi như xong.

Trên trang mạng Việt Văn cuộc thảo luận có 30 bài và khắp các trang khác tới 500 bài ngoài khuôn khổ của cuộc thảo luận. Mỵ Châu cố đọc hết những gì dính đến hai chữ ‘thoát Trung’. Chưa thể nào thấu hết. Cho hết vào kho. Vội vài ý vụn, phục vụ riêng cho sự lưu tâm của một công dân tốt, một văn sĩ giỏi đến từ nước Trung là Thiết Ngôn.

Ủng hộ tinh thần thảo luận trên Việt Văn, và như không ít độc giả khác, Mỵ Châu chỉ lăn tăn về hình thức, cách thức, tên gọi…

Một là, thật tình, lâu rồi, từ khi hiểu vụ Cách mạng văn hóa của bên anh, em thường rùng mình mỗi khi thấy có gì liên đới đến hai chữ ‘văn hóa’ như muốn đào bới, xáo trộn tất cả lên. Em nhạy cảm quá? Định nghĩa văn hóa thì vô vàn; Mỵ Châu coi văn hóa là mạch nước ngầm len lách, thẩm thấu vào từng cái giếng khơi trong mỗi làng mỗi nước. Động vào văn hóa, không chừng là tịt ngòi (tiệt nguồn nước)! Bỡn sao?

Hai là, có một cái tức mình. Hội mở đến kỳ thứ ba, ngày 26 tháng Sáu, chủ xị đã phải giương sáp pô thế vầy:

‘Sau khi lời mời gọi Thảo Luận Thoát Trung Về Văn Hoá được vietvan.com công bố, chúng tôi nhận được ‘bài’ (Em bình: sao lại nháy nháy ạ? Thế rồi tới buổi tọa đàm ở Trung tâm Văn hóa Đức, nhà phê bình Hoàn Hưng vẫn tỏ ý khen ‘bài nháy nháy’ này. Đó là lời xin lỗi, một thao tác bỏ nháy nháy phải không ạ?) sau đây của một cây bút không lạ lắm với cư dân mạng. Để tôn trọng ý kiến đa chiều, Việt Văn tính đăng ‘bài’ này mà không có ý định trả lời. Song vừa được đọc bài viết mới của Giáo sư Nguyễn Văn Tuân, thấy có thể giúp ta hiểu thêm vì sao phải ‘thoát Trung về Văn hoá’, Việt Văn quyết định đăng bài đó (Em chú: bài ‘Thảo luận kiểu chọc tiết vịt đằng đít’ của thi sĩ Phạm Thánh). Và từ nay chúng tôi xin phép không đăng những ý kiến gửi đến chỉ để bày tỏ không cần, không muốn thảo luận ‘Thoát Trung về Văn hoá’ vì bất cứ lý do gì.’

Nghe sao hao hao báo lề phải chúng em! Ngày mai, câu cuối cùng đó được dùng lại trên báo lề phải số 1 là Người Dân thì cụ Phạm Quỳnh sẽ tái sinh để phán: Lề trái – Lề phải đuề huề. Vui! Ô kê con gà đen, có điều nếu vậy tên của diễn đàn cần đổi Thảo Luận Thoát Trung Về Văn hoá thành Luận Thoát Trung Về Văn Hoá. Bởi nếu từ điển Thanh Nghị mà đúng thì ‘thảo’ là ‘tìm xét’ (cho cái cần ‘luận’). Thảo luận là cùng trao đổi ý kiến về một vấn đề, có phân tích lý lẽ. Đằng này các bác ứ chịu tìm cũng chả chịu xét các ý kiến không cần, không muốn ‘Thoát Trung về Văn hoá’. Tóm, ở đây định hướng chỉ luận việc phải ‘Thoát Trung về Văn hoá’ mà thôi.

Nói cho ngay, trong buổi thảo luận tại Trung tâm Văn hóa Đức, đại diện Văn hội Độc lập Việt và Ban biên tập Việt Văn, phê bình gia Hoàn Hưng cũng điểm xuyết 3 ý kiến không đồng tình với chủ đề, và mới nhất hôm qua Việt Văn còn tiến bộ sửa sai quất thẳng một bài của học giả Nguyễn Thanh Giảng ‘Có nên đặt vấn đề thoát Trung?’ với những câu đầy chất tái phản biện: ‘Dẫu sao, nêu cao nan đề Thoát Trung e không rõ ràng. Tôi thì tôi cho rằng, chẳng cần hô hoán thoát cái gì cả. Mà khẩn cấp hơn phải là chống Trung bành trướng, phá ách đô hộ từ xa của Trung, cản âm mưu xâm lược độc quyền Biển Đông của Trung.’

Ba là, Thiết Ngôn thấy thích thì xem tiếp nhé. Tiện nói leo một lèo. Cái này dường như không xảy ra trên vietvan.com mà ở nhiều mạng khác. Nhưng là một diễn đàn mới, kỳ vọng với trong và ngoài văn giới, thiển nghĩ Việt Văn nên chăng cũng chịu dính chút trách nhiệm? Nhân vụ giàn khoan…

Đàn bà con gái quần thâm không hiểu sự đời quá ngọn cỏ, em cứ nói liều. Các bác phản kháng, phản biện nhìn chung thì cũng phải thôi, có điều về cung cách thi thoảng chưa ổn thỏa đâu ạ. Ví như, nói thế nào cho phải phép… À từng làm con làm mẹ, em thấy giông giống chuyện trẻ nhỏ bị cha mẹ đánh chửi oan sai thì thích khóc dài khóc lâu khóc mọi nơi khóc mọi lúc. Em nhất trí màn ‘khóc dài khóc lâu’ cho đến khi lý tưởng của mình thành hiện thực (chứ đâu chỉ giải oan chiêu tuyết giải thưởng xong là hết khóc). Riêng màn ‘khóc mọi nơi khóc mọi lúc’, nên chăng tùy nghi cân nhắc lợi bất cập hại. Khóc giữa phòng khách: OK! Khóc khi đi lên tỉnh: cũng OK! Khóc giữa đám giỗ tết: cũng OK luôn! Thế nhưng – quan trọng! – khi nhà đang cháy, lúc trộm giơ dao cũng khóc sao? Chí ít không chạy đi bưng xô nước phụ mẹ (vừa nện mình nát đít) hay cắn vào tay trộm cứu cha (vừa phang mình vỡ đầu), thì cũng kêu la gọi hàng xóm hay phone hoặc email báo cảnh sát. Trường hợp đặc biệt, ghét cha giận mẹ chán nhà quá đỗi thì cũng tạm đứng im mà nhìn mà ngẫm.

Vâng, các bác sẽ phản kháng, phản biện: ‘Chính lúc đó phải tranh thủ khóc gào và thậm chí tận dụng cơ hội còn phải lên lớp thẳng thẳn (‘dạy cho cha mẹ một bài học!’), phân tích thấu đáo (‘nói phải củ… cha mẹ cũng nghe’!) vì sao nhà cháy, duyên cớ gì trộm vào thì họ mới tỉnh ngộ, tiếp thu. Vì có bao giờ chúng tao khóc gào, có lúc nào chúng tao phê phán mà họ chịu nghe đâu.’

OK, gái hàng Quạt cưa đứt đục suốt, vậy em xin hỏi thẳng, câu chót: ‘Văn nghệ sĩ với nhau một câu tới giời, nói thật lòng xem nào. Chính vào thời khắc cháy nhà, trộm đến thì các bác thấy phải cứu nhà, giữ của hay là thấy phải phản kháng, phản biện ạ? Nếu như các bác đáp ối a mày hỏi vậy chúng tao ngu gì giả nhời nhưng thế là mày giỏi đã biết phản kháng phản biện trước sự phản kháng phản biện thì con bé này chịu thua.’

Có câu thơ rất nghiêm túc từ thi sĩ Việt nọ ở hải ngoại: ‘Làm thơ khó bỏ mẹ’. Than ôi! Làm phản biện phản kháng khó bỏ mạng!

Đã nói là cạn lời. Trong gian nhà Việt đương đại có ba tấm ‘phản’ rất khó bày biện nhưng là đồ đạc gia đình, mà thời Giàn khoan này không thể quăng bỏ ra đường như thời trước Đổi mới: Đó là ‘phản biện’, ‘phản kháng’, và ‘phản bội’ [viết kỳ khu cho chắc ăn: ‘(bị cho là) phản bội (Tổ quốc)’]. Đúng sai tùy người đối thoại. Không lạm bàn. Tâm tầm Mỵ Châu còn lùn lắm. Chỉ bàn đền hai tấm đầu. Đụng đến tấm sau cùng là chết giữa hai làn đạn. Gái này chưa đủ gan.

Bốn là, anh ơi hết nhiệm kỳ này Trâu xin về hưu non. Bé Nghé Ọ (giờ thành ‘con gái Hàng Quạt’ rồi, nick gaihangquat trên phây, chú Thiết Ngôn vào xem nhận ra cháu không?) vừa trúng cả hai học bổng ở Singapore và Úc. Phúc ba đời nhà em! Bán thơ có ra đô cho con tự túc du học đâu? Mấy lần gọi người tính nhượng cái căn nhà hồi môn bé xíu mẹ để lại, Nghé Ọ chống. ‘Mẹ bán, con lao ngay ra cầu Long Biên trầm mình!’ – ‘Ấy đừng, đừng con! Cho mẹ xin, mẹ hiểu mà… Mẹ đã từng đùa với lửa, nay mẹ sẽ không đùa với bọn teen các con đâu!’ Con nhóc giỏi vặn vẹo, chịu nghiền ngẫm, ham sinh ngữ lại thêm tính lỳ; sẽ theo học ngành lý luận văn chương anh ạ. Thực hiện mộng của mẹ. Đường con cái, xong!

Xong là em sẽ chạy sang chơi sân Văn hội Độc lập Việt. Chắc các bác ấy cũng cho vào thôi? Là chú tiểu quét sân chùa cũng thích. Đâu dám làm sư ông sư bà. Cánh phản biện, phản kháng khó quản lắm. Ai còn lạ? Với nhiều bác dạo còn bên chính thống này, lắm khi em tức ói cả phở, không tranh biện nổi. Quốc gia hưng vong, Mỵ Châu hữu trách. ‘Sau Giàn khoan, người Việt còn có thể làm thơ tình hay không?’ – đó là dự phóng phỏng vấn hàng loạt văn thi sĩ trong tháng tới. Là một văn nghệ sĩ Trung yêu nước, Thiết Ngôn trả lời em đi! Em biết thơ mình cạn rồi. (Tình cạn theo; số anh đen nhỉ?). Cảm ơn giàn khoan đã cho Mỵ Châu làm thêm được chút gì với đời. Thật lòng, Hội em thì vẫn ô kê con gà đen, sống đủ viết đủ. Còn để sống đầy viết đầy, như em đang vương vào ba cái chuyện Trung-Việt Việt- Trung là vướng ngay ‘ông Cơ Văn Chế’. Anh rành quá mà! Thơ văn của chúng em không thể nào thành một nghề; như dịch thuật của anh, như lý luận phê bình của Nguyễn tiên sinh để còn tạo ra thế giới khác cho riêng mình mà vẫn có thể hiến đời. Văn chương là nghiệp, là đạo. Nhất biên đảo, văn thi sĩ không thể có hai gương mặt mà gương mặt nào cũng được coi là gương mặt.

Còn như các bác bên Việt Văn, vì lý do nào đó ta chẳng thèm biết, dứt khoát ứ chịu cho đàn bà hàng Quạt này nhập hội cùng, chưa biết chừng sẽ xuất hiện thêm một diễn đàn mạng, anh ạ.

Vị trí: Lề giữa (nếu tính theo Việt Văn: trang mạng ấy không là lề trái, mà lề trai trái. Chẳng trai trái sao bị cản phá nhiễu nhương tá lả như thấy trong dư luận và trên mặt báo? Nhiều nơi còn không vào được trang mạng này. Chứ mà lề trái thứ thiệt á, toi hẳn củ tỏi rồi!).

Nội dung: Chỉ có văn chương và chỉ có Biển Đông. Ngoại lệ: về lĩnh vực nhân văn có thể thêm lịch sử lúc cần thiết; về phạm vi địa lý còn có cả biên giới lãnh thổ khi thích hợp; và về trào lưu – tất nhiên chủ báo là đàn bà, phải bênh phe đờn bà! – cũng có dòng văn học nữ quyền gắn với cương vực lãnh thổ lãnh hải. (Chứ thân gái cô đơn, mạng Mỵ Châu không thể và không nên như mạng Việt Văn hầm bà lằng xáng cấu 1001 thứ về Việt về văn, lại thêm cả về Trung về triết về vân vân và vân vân).

Tên gọi: Đang chọn giữa ‘Văn Biển Đông’ cho mạnh mẽ, hoặc ‘Biển Đông, văn’ để điệu đà?

Motto: ‘Quốc gia hưng vong, quần thoa hữu trách’.

Phong cách: Đàn bà hơn nhau tiếng gáy. Không nói chàng cũng hay, lâu nay mỗi lần cờ-lích mạng của các nữ sĩ liền chị liền em như Gió Ù / Lê Thi Huê, Màu Da / Đăng Thơ Thơ chăm sóc chính, procontra.vn / Phạm Thi Hoài, Phong Diệp / Phong Diệp… là đàn bà hàng Quạt nóng hết cả mao (không phải lông đâu, nhà ngôn ngữ đôi khi chậm hiểu ạ: mouse! Mà mouse trong tiếng Việt vẫn là con chuột, ngôn ngữ gia lắm lúc thông minh đột xuất cũng đừng biến nó thành beaver/ con hải ly nha. Hi hi…

Anh thấy sao? Chắc chắn dịch giả – ngôn ngữ gia Thiết Ngôn sẽ phải là một cây bút đỉnh cho ‘Văn Biển Đông’ hoặc ‘Biển Đông, văn’. Văn lệnh như sơn! Bằng không, một dấu chấm vĩnh biệt to bằng núi Thái sẽ chính thức và không chậm trễ rơi xuống email này.

À, trước ngày đi Úc du học, Nghé Ọ bị Trâu dẫn dạo mấy vòng quanh Bờ Hồ. (Thời nay dân Hà Thành gốc không còn lệ đó.) Con bé khăng khăng không chịu nuôi giữ nghề gia truyền làm khuôn bánh anh ạ, dẫu là nghề phụ. Lạ thế? Lý do giống hệt em ngày trước: thiếu nữ ‘thanh lịch’ gì mà mồ hôi nhễ nhại, tay đục tay dùi, ghếch chân lên… Cuối cùng, em phải kể cho con nghe câu bà ngoại nó từng mắng mẹ nó: ‘Tiên sư bố nhà cô chứ. Mẹ cô không ghếch chân lên thì sao mà ra cô?’ Hai mẹ con ôm nhau khóc. Không nhớ con nó thế nào, chứ em lúc đó nước mắt đầm đẫm chẳng nhìn thấy Tháp Rùa trước mặt. Lại nhớ mẹ của em! Con thì khỏi lo. Thời nó chắc chắn không còn chịu đựng khổ đau như thời bà thời mẹ của nó đâu, anh nhỉ?

Chia sẻ riêng cùng anh. Có bị rò rỉ ra ngoài chắc các tiền bối cùng bạn văn chẳng nỡ trách. Thời đại của xì trét. Dân văn nghệ, sướng là dù buôn chuyện hay dở với đích văn chương và bằng lòng lành thì văn hữu chẳng ai rỗi hơi kết tội. Nhà thơ Đỗ Khờ năm ngoái trả lời phỏng vấn của Gái Hà Thành rằng đám văn thi sĩ chỉ nên là kẻ mua vui thiên hạ, như anh hề cung đình thuở xưa.”

Không ít đoạn trong những trao đổi trên được viết giữa các cú làm tình động đất cùng cuộc rượu ngất trời giữa Thiết Ngôn và người tình nam lý tưởng Trương Du. Những khi chủ nhân của bàn phím mê mị là thời cơ xọc vào của bàn tay lông lá từ Cục Tình báo Hoa Nam.

(Còn tiếp)

bài đã đăng của Đỗ Quyên

Phần Góp Ý/Bình Luận


Xin vui lòng bày tỏ trách nhiệm và sự tương kính trong việc sử dụng ngôn ngữ khi đóng góp ý kiến. Da Màu dành quyền từ chối những ý kiến cực đoan, thiếu tôn trọng bạn đọc hoặc không sử dụng email thật. Chúng tôi sẽ liên lạc trực tiếp với tác giả nếu ý kiến cần được biên tập.

Lưu ý: Xin vui lòng bỏ dấu tiếng Việt để giúp tránh những hiểu lầm đáng tiếc từ độc giả trong việc diễn dịch ý kiến đóng góp. Bài không bỏ dấu sẽ không được hiển thị. Xin chân thành cám ơn.

@2006-2023 damau.org ♦ Tạp Chí Văn Chương Da Màu
Tạp Chí Văn Chương Da Màu
Log in | Entries (RSS) | Comments (RSS)