1. Người du ngoạn
Có người đi buôn rất buồn cười. Vốn liếng mỗi ngày một hao hụt nhưng cuối năm không ngồi tính sổ và đặt chương trình cho năm tới mà lại làm tiệc khoản đãi bạn bè mừng mình vẫn chưa phá sản.
Ẩn dụ sơ cấp quá, bạn tôi cười. Đời không phải chỉ là thương trường mua bán vì tất cả chúng ta đều sẽ mất cả vốn lẫn lời ở cuối đường. Đời là một cuộc du hành. Ngừng lại và ngửi mùi thơm hoa hồng. Đừng hối hả bước, đừng lúc nào cũng tính toán được thua. Đó là cách làm cho cuộc sống giàu có và phong phú.
Ối giời, tôi kêu lên, giả giọng Bắc kỳ. Sơ cấp? Ẩn dụ có đẳng cấp đây: Một du khách ngừng lại mở tiệc ăn mừng vì mình đang tiến đến ngõ cụt nơi không có ánh sáng cũng chẳng có hoa hồng. Mừng vì chân đang mỏi dần và đầu óc mất dần sự tinh tế?
Tại sao lại thích làm người ta cụt hứng như vậy?! Bạn tôi không cười nữa nhưng cau mày phản đối. Nào tôi có muốn làm party pooper, phá đám bữa tiệc đâu, tôi phân trần. Tôi chỉ phân tích để xem truyền thống đó hợp lý hay không thôi.
Bây giờ thì bạn tôi thực sự bực mình. Hợp lý? Có bao nhiêu điều hợp lý dưới ánh sáng mặt trời? Có gì hợp lý khi con người được sinh ra với bản năng sinh tồn quá lớn, muốn hay không muốn vẫn phải tiếp tục sống. Có gì hợp lý khi vô số trẻ em được tiếp tục sản xuất trong nghèo đói vì cha mẹ không nghĩ đến chuyện ngừa sinh sản. Có gì hợp lý khi tài tử, ca sĩ, thể tháo gia được hâm mộ và những khoa học gia mang lại những cải thiện lớn cho cuộc sống không được quần chúng biết đến… Có gì hợp lý khi lương một giám đốc điều hành bằng lương một ngàn công nhân. Có gì hợp lý khi có người mua áo, mua xách tay mấy chục ngàn đô la trong lúc những người khác làm việc quần quật mà vẫn thiếu ăn thiếu mặc..
Tôi nhìn bạn, ngần ngừ. Có phải bạn muốn nói đời chứa đựng muôn ngàn chuyện phi lý lớn lao, thắc mắc về một chuyện phi lý cỏn con mới là việc làm phi lý nhất?
Không, bạn lắc đầu. Chúng ta mừng ngày cuối tuần, ngày cuối năm, ngày này ngày nọ, vì đó là lúc tất cả chúng ta đều là giám đốc. Phi lý hay hợp lý, đời là phù vân. Ăn uống, thưởng thức những thú vui đơn giản của cuộc sống khi còn có thể, như vua Solomon khuyên, là khôn ngoan và hợp lý nhất!
A, bạn trích sách. Tôi thua rồi. Để vớt vát, tôi nói không phải Elon Musk tweet gì cũng đúng!
2. Bãi đậu xe
Cuối năm shopping mall đông nghẹt. Vật giá leo thang, than phiền cứ than, mua sắm cứ mua sắm. Chỉ khổ là chỗ đậu xe cũng phải được trời cho. Bắt lang thang phải chịu phần lang thang.
Thấy nhiều chỗ dành cho người handicap còn trống, bạn tôi tức cảnh sinh tình. Biết đàn ông giống parking lot ở chỗ nào không? Biết chứ. Những chỗ tốt có người đậu hết rồi. Còn lại toàn là chỗ người khuyết tật.
Hai chúng tôi cười. Đúng quá! Thật ra tôi nghe câu ví von này lâu lắm rồi và cũng nhiều lần đưa nó ra để mua vui. Dĩ nhiên là chỉ nói khi không có sự hiện diện của những chàng độc thân khó tính. Nhưng chuyên nghề phân tích những chuyện tào lao, tôi phải tuyên bố câu nói đùa này cho thấy ba vấn đề xã hội: Đàn ông bị kỳ thị, đàn bà chủ quan, đòi hỏi, và kiếp đàn ông thật quá đắng cay!
Này nhé, trong vòng bạn bè nhỏ bé của chúng tôi có tới năm, bảy bà sống một mình. Trong khi đó, các ông đều có đôi có cặp, chẳng có ông nào là khuyết tật! Vợ qua đời. Kiếm được vợ khác. Vợ mời đi ra. Kiếm được vợ khác. Không kiếm được vợ ở Mỹ. Kiếm được vợ ở Việt Nam. Người làm quy hoạch cho bãi đậu xe, ước định sai về con số khách hàng khuyết tật nên lúc nào cũng có những chỗ trống. Đàn ông đắt đỏ như thế, sao có thể ví với những chỗ đậu xe thừa thãi được!
Theo thống kê, xác suất bị cá mập cắn còn cao hơn xác suất kiếm được chồng của đàn bà lớn tuổi. Nhưng đừng thương cảm cho mấy bà sống một mình. Vì, cũng theo thống kê, phần lớn các cuộc ly dị là do quý bà quý cô khởi xướng. Đàn ông, hoặc nghĩ cỏ bên kia không chắc đã xanh hơn, hoặc biết mình không toàn hảo, thường chịu đựng một người phối ngẫu không toàn hảo. Trong khi đó, các bà lại khá chủ quan. Họ có nghĩ là sẽ tìm được bãi cỏ xanh hơn không? Khó biết. Nhưng chắc chắn là họ thà ở một mình chứ không chịu bãi cỏ bèo nhèo trước mắt.
Kiếp đàn ông bởi vậy là một kiếp thương đau, nghĩ cho cùng. Họ rất ít khi bỏ vợ, bỏ đào. Thêm vào không hết chứ bỏ là sao! Nhưng khi duyên nợ lỡ làng, đang bơ vơ tìm người vừa ý thì lại bị so sánh ví von với chỗ đậu xe dành cho người thương tật! Rồi trong thời buổi nhiễu nhương này, vì chân thiện mỹ họ cũng mang vạ vào thân. Một ông kia, con mắt quá tinh tường, lên tiếng khuyên các bà trên hăm lăm đừng mặc quần leggings bó vào người vì thân thể không còn đẹp. Bị lên án và đe dọa, cái ông dại mồm này hình như đã phải xin lỗi và thề ăn năn hối cải!
Và phong trào Me-Too, một bước tiến quan trọng của phụ nữ, cũng đưa mấy ông vào thế thủ triền miên. Hết ôm, hôn ‘thân hữu’. Hết bông đùa giỡn cợt. Bây giờ, uốn lưỡi hai ba lần là việc người đàn ông khôn ngoan nên làm, trừ phi người đó là… President Trump. Vì không kể đến những hành động phạm luật rõ rành rành, những cử chỉ nhỏ, những câu tưởng như vô thưởng vô phạt của các ông cũng có thể xúc phạm và ở với người bị xúc phạm hàng chục năm sau đó.
Đàn bà bị ức hiếp đã lâu, vùng lên là phải đạo trời. Nhưng chính ra thiên nhiên không phải lúc nào cũng ưu đãi đàn ông. Cô kia ngồi ngả đầu trên vai ông nọ. OK. Tại sao? Tại ông ta thích. Ông nọ vuốt lưng cô. Không OK. Tại sao? Tại cô ta không thích. Hai cử chỉ thân mật. Hậu quả khác nhau. Đàn ông sinh ra với cái sở thích độc địa đó, tội ghê. Thương họ không hết thì thôi, xin quý bà quý cô nhớ giùm điều đó.