Trang chính » Biên Khảo, Chuyên Đề, Nguyễn Viện, Nhận Định, Phụ Nữ & Giới Tính Email bài này

Đàn bà trong văn chương Nguyễn Viện

♦ 0 bình luận ♦ 9.06.2023

Tôi không đọc Nguyễn Viện. Hai năm trước, vừa mới lò dò vào Da Màu, vô tình chọn một bài thơ của ông, đọc những cảnh làm tình diễn tả hết sức tục, tôi chạy làng luôn. Thơ hay thật, nhưng đọc xong muốn quên chứ không muốn nhớ. Mấy tuần trước, để công bằng, tôi đã đọc hầu hết các bài văn của Nguyễn Viện mà Da Màu chọn đăng. May quá, văn không đến nỗi…

Rào trước đón sau như vậy vì chỉ đọc sơ sài mà bàn tán lăng nhăng thì không công bằng với nhà văn chút nào. Nhưng sau khi đọc bài nhận định rất đầy đủ của Đặng Thơ Thơ, tôi không thể không suy nghĩ về người đàn bà trong văn Nguyễn Viện. Hình như các nhân vật nữ – được Đặng Thơ Thơ dẫn chứng – bước vào văn chương từ ‘thế giới ảo’ của nhà văn mà không đi qua một cửa ngõ nào của thực tại.

Trong thế giới ảo này, người đàn bà nồng nhiệt tham dự các khởi động tình dục của đàn ông. Cái Ngọ đón nhận cơn mưa “rơi xuống trong tử cung” một cách mê mẩn, hân hoan. Tôi không thấy cô bé mười bốn tuổi nào ở đây. Trong thế giới thật của chúng ta, những cô bé tuổi đó sẽ không cảm thấy thoải mái khi đàn ông trưởng thành nhìn chăm chăm vào thân thể họ sau bộ quần áo ướt đầm. Họ có thể đón nhận một vòng tay an ủi. Nhưng chạm đến “the third base,” cánh đồng ngô, cho mưa rơi vào tử cung? Họ có thể để cho bạn trai đồng lứa thăm dò, kích thích tố đã bắt đầu công việc của nó trong thân thể họ. Nhưng những bàn tay thành thạo? Trẻ em bị lạm dụng tình dục, dù bởi người thân quen, luôn nhận biết được sự sai trái của hành vi này, nhận biết có một cái gì rất đáng nghi ngờ trong sự biểu lộ tình cảm và tình dục của người lớn.

Và nhân vật nữ trong Sinh Ra Từ Trứng nữa. Cô đã ý thức được các phong trào tranh đấu đang diễn ra trong xã hội (biểu tình chống chính quyền), ý thức được sự thối nát của giới thống trị (dân oan, cưỡng chế đất đai, thưa kiện vô ích) và quan trọng hơn cả, nhận thức được sự yếu đuối, thiếu ý chí tranh đấu của chính bản thân mình, không thể nào thốt lên câu “Em còn trinh.” Câu đó phải thốt ra từ một người chỉ biết oán trách cảnh ngộ, tự thương thân, không thấy mình cũng là một phần của nan đề. Câu đó phải thốt ra từ một người đàn bà sống trong sự lừa dối của các thế kỷ trước.

Trong thế giới thực, Cái Ngọ sẽ nhìn lại thân thể mình khi ông hoạ sĩ lăn ra ngủ. Nó sẽ chậm nước mắt, sẽ lo lắng, sẽ tự hỏi chuyện xảy ra có nghĩa gì và điều gì sẽ xảy ra. Cô gái trong Sinh Ra Từ Trứng sẽ hình dung lúc cái chữ trinh đáng giá được bán đi. Có thể cô sẽ cười chua chát, có thể gương mặt cô sẽ im lìm, không cảm xúc.

Nghệ thuật vì nghệ thuật, tôi không theo trường phái này. Thiên nhiên là nghệ sĩ đại tài. Sự bát ngát của vũ trụ. Sự chuyển động của các hành tinh. Sự hùng vĩ của núi non. Sự lộng lẫy của hoa cỏ. Sự bao la của biển và cạm bẫy của sóng. Đại lục nứt ra, khủng long biến mất. Con người sẽ không bao giờ tạo ra được tác phẩm hoành tráng hơn, nhiều màu sắc hơn, cô đọng hơn, sắc bén hơn, gây ấn tượng nhiều hơn. Nhưng thiên nhiên vô tình, luật tiến hoá vô tình. Con người có thể vượt lên trên bản năng của mình, và làm những tác phẩm đầy nhân tính với sự cảm thông và khích lệ.

Hãy cảm thông những người đàn bà yếu đuối. Cuộc đời, với đầy rẫy những ông hoạ sĩ và Năm Sài Gòn, luôn nhắc họ rằng họ là công cụ tình dục của đàn ông và không có gì thay đổi được điều đó.

Hãy nói rằng họ có thể thay đổi. Tôi đã biết một cô gái nghèo rất xinh đẹp, có thai ngoài dự tính, lấy người chồng nghèo ngoài dự tính. Cô có thể đi con đường mà một người đàn bà nào đó trong văn Nguyễn Viện sẽ chọn lựa, nhưng cô nhận trách nhiệm, làm điều cô nghĩ là tốt nhất cho đứa con của mình. Tôi cũng biết những cô học sinh nghèo theo đuổi việc học trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn và đã thành công. Tôi đã có một vài cô bạn học rất xinh, sống độc thân suốt đời và không ai có thể dùng họ làm công cụ tình dục. Hoàn cảnh tạo con người tới một mức nào thôi. Những người mạnh mẽ luôn làm chủ hoàn cành. Hãy khích lệ, đừng mạt sát những người yếu đuối.

Hãy cảm thông những người đàn bà nhiều khát vọng. Họ muốn làm hoa hậu, tài tử và chọn trả cái giá chợ đen của danh tiếng và đời sống xa hoa. Khát vọng của họ chính đáng, họ có thực tài. Sống trong xã hội thối nát cùng cực, họ có chọn lựa nào khác đâu?

Hãy nói cho họ biết bao giờ cũng có sự chọn lựa. Họ có thể phản kháng công khai, dù vô vọng. Những sự chống đối có kết quả đều bắt đầu như thế. Họ có thể phản kháng tiêu cực bằng cách không tham gia. Khi chọn lựa cuộc mua bán giữa chợ đen thế này, họ quên rằng chỉ nên mua món hàng ở đó nếu nó là thứ vô cùng thiết yếu cho đời sống. Vì, người bán lẫn người mua, không ai còn giữ nguyên phẩm giá.

Hãy cảm thông cho những người đàn bà phù phiếm. Trau chuốt sắc đẹp là mục đích sống của đời họ. Ai cũng muốn đẹp và nên trau chuốt sắc đẹp cho chính mình. Nhưng với những người đàn bà phù phiếm, sắc đẹp không phải là trang sức, nó được coi như một kỹ năng đảm bảo đời sống. Họ dùng đàn ông và để đàn ông dùng họ.

Hãy nói cho họ biết không bao giờ muộn để học hỏi một kỹ năng khác. Nói cho họ biết sắc đẹp là tài sản bấp bênh nhất. Nói cho họ biết khi người đàn ông uống bia xong thường quăng chai hay bóp giẹp lon bia. Nói cho họ biết họ có thể mua bia.

Hãy có một cái nhìn sâu rộng hơn. Lý luận của Năm Sài Gòn chẳng những phi nhân bản mà còn phi lý. Không nên nhận quà tặng vì nó có sự trói buộc của nó. Nhưng nhận quà tặng là làm đĩ? Những người đàn bà lấy chồng để có người bảo đảm cho cuộc sống của mình là làm đĩ? Đàn ông lấy vợ để có một nguồn cung cấp tình dục không giới hạn là chơi đĩ? Ở các nước tây phương, nếu người làm đĩ bị lên án, thì người dùng đĩ cũng bị lên án như vậy.

Việt Nam cần đi một bước dài. Không biết bao giờ nền văn hoá, giáo dục, tình trạng kinh tế mới mang lại sự bình đẳng cho phụ nữ.

Người viết, trong lúc này, có nên tự nhắc mình: “Nàng là con gái, là chị em của tôi. Hiếp nàng, tôi hiếp chính mình. Hiếp nàng, tôi và nàng cùng tắt thở.”? Người đọc có nên​​​​ tự hỏi: “Mình mong đợi gì ở nhà văn? Vén màn ra một thực tại phũ phàng, cho thấy tất cả những người có vai trò trong đó.”?
 

kc Nguyễn

bài đã đăng của kc Nguyễn

Phần Góp Ý/Bình Luận


Xin vui lòng bày tỏ trách nhiệm và sự tương kính trong việc sử dụng ngôn ngữ khi đóng góp ý kiến. Da Màu dành quyền từ chối những ý kiến cực đoan, thiếu tôn trọng bạn đọc hoặc không sử dụng email thật. Chúng tôi sẽ liên lạc trực tiếp với tác giả nếu ý kiến cần được biên tập.

Lưu ý: Xin vui lòng bỏ dấu tiếng Việt để giúp tránh những hiểu lầm đáng tiếc từ độc giả trong việc diễn dịch ý kiến đóng góp. Bài không bỏ dấu sẽ không được hiển thị. Xin chân thành cám ơn.

@2006-2023 damau.org ♦ Tạp Chí Văn Chương Da Màu
Tạp Chí Văn Chương Da Màu
Log in | Entries (RSS) | Comments (RSS)