Home » Biên Khảo, Chống Kỳ Thị & Bạo Lực / Anti Discrimination & Hate, Nhận Định, Phê Bình, Xuân Giáp Thìn 2024 Email bài này

‘Lunar New Year Love Story’ Ca Tụng Tình Yêu Đích Thực, Ghi Nhận Những Khó Khăn Của Người Nhập Cư

♦ Translated by: ♦ 0 comment ♦ 9.02.2024
clip_image0028_thumb.jpg

(*Nguyên tác Anh ngữ “Lunar New Year Love Story’ celebrates true love, honors immigrant struggles” của Đinh Từ Bích Thúy xuất hiện trên NPR ngày 11 tháng 1, 2024)

 

clip_image002[8]Bìa Truyện Tranh Lunar New Year Love Story của Gene Luen Yang và LeUyen Pham (First Second, 2024)

Tết Âm Lịch thường vào khoảng từ 21 tháng Một đến 20 tháng Hai, có lúc ngày lễ này đến trước hay nhằm vào ngày Lễ Tình Yêu. (Năm nay — năm Giáp Thìn — bắt đầu vào ngày 10 tháng Hai).

clip_image004[4]

Gene Luen Yang và LeUyen Pham /First Second

Chính từ nhan đề Lunar New Year Love Story (tạm dịch: Chuyện Tình Ngày Tết), cuốn tiểu thuyết bằng tranh thật bắt mắt của Gene Luen Yang và LeYuen Pham đã khéo léo kết nối biểu tượng của hai ngày lễ này để dệt một bức thảm thêu rực rỡ phản ảnh những truyền thống văn hóa hỗn hợp. Ca tụng tình yêu đích thực, nhưng vẫn thừa nhận những thế lực đen tối hằng ám ảnh cuộc sống của những người tỵ nạn và di dân trong giai đoạn nhập cư, tác phẩm dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên này kể như đã đạt đến tầm mức sử thi, qua cách thể hiện thật sống động những trải nghiệm phức tạp nhiều cay đắng lẫn ngọt bùi của các nhân vật.

Một cách cụ thể, phong tục múa lân, thường là một phần của nghi lễ khai mạc những sinh hoạt tốt lành trong cộng đồng Á châu—như Năm Mới, đám cưới, hay cửa hàng mới — được cấu trúc trong tác phẩm như đối điểm với cuộc phiêu lưu nội tâm của Valentina, là hành trình đầy ngẫu hứng nhưng cuối cùng đã soi sáng những u uẩn trong trái tim cô. Vì ngờ vực lời nguyền của định mệnh, rằng cô sẽ phải lập lại những lỗi lầm trong tình yêu như các thế hệ đi trước, cô nữ sinh trung học trẻ tuổi người Mỹ gốc Việt này, trong suốt cuộc hành trình đầy thử thách, đã được dẫn đường bởi những biểu tượng đa dạng của Thánh Valentine. ( Cha mẹ của Valentina đã đặt tên cho cô theo ngày lễ của vị thánh này, để kỷ niệm ngày thụ thai cô).

Người bạn đồng hành siêu nhiên đầu tiên của Valentina là thần Cupid mũm mĩm hồng hào, rồi đến một ác thần lúc nào cũng toan gài cô vào bẫy để tước đoạt những giá trị nhân bản của cô, và sau cùng là thánh Valentine, vị thánh tử đạo lịch sử của La Mã thời thế kỷ III, đã cứu giúp những tín đồ Công giáo bị đàn áp; sự tử đạo của ngài vẫn được tưởng niệm hằng năm vào ngày 14 tháng Hai trên khắp thế giới.

clip_image006[4]

Gene Luen Yang và LeUyen Pham /First Second

Lunar New Year Story cũng kết nối biểu tượng con kỳ lân/sư tử giữa hai nền văn minh Âu Á, liên quan đến nguồn sinh lực âm dương của con lân trong văn hoá Á đông, đến hình ảnh sư tử là hiện thể của sự uy nghi lẫn tính chất “kỳ bí” của Thiên Chúa giáo — con sư tử Tây phương vừa là biểu tượng của Chúa Giê-su, vừa là bản án tử hình, vì sư tử thường được thả vào ngục để ăn thịt những tín đồ hoặc kẻ đối lập chính trị trong thời đại cổ La Mã. Biểu tượng con lân/sư tử, xuyên không gian và thời gian, về cuộc sống và cái chết, chân lý và sự kỳ bí, lý trí và cảm xúc, nam tính và nữ tính, đã nắm bắt một cách tài tình di sản phức tạp của các nhân vật chịu ảnh hưởng kinh nghiệm tỵ nạn và di dân của cha ông họ.

Đề cao tinh thần dung hòa giữa các các nguồn lực đối nghịch, tác phẩm phơi bày tâm lý ủy mị và chưa chín chắn của ông bố Valentina, vì chỉ muốn bảo vệ con gái và trái tim bị tổn thương của mình, đã cư xử nhỏ nhen với vợ, và cũng không thành thực với con gái. Thoạt tiên, nhận thức lạc quan màu hồng của Valentina về tình yêu bố mẹ được minh họa qua hình ảnh tròn trịa của thần Cupid — thế nhưng việc Valentina lý tưởng hoá cuộc tình này, khi cô bị vỡ mộng thì hình ảnh tình yêu bị biến dạng thành một con ma tái ngắt, quần áo lả tả với cái đầu lâu kinh khiếp, như bức tranh Study After Velásquez’s Portrait of Pope Innocent X (Vẽ theo Chân Dung Đức Giáo Hoàng Pope Innocent X của Velásquez) của Francis Bacon.

Với cảm giác bị phản bội, Valentina, vốn trước đây theo học vũ ba-lê, dần dà tìm lại được những giây phút an vui tại lớp Múa Kung Fu của Gia tộc họ Lưu, nơi cô tập trung hết năng lực của mình để trở thành một người múa lân thành tựu. Tại đây, cô gặp hai thanh niên học múa cùng lớp muốn theo đuổi cô: Leslie, hoạt bát, duyên dáng, con trai của một doanh nhân thành đạt người Mỹ gốc Hoa, và Jae, người anh họ ít nói và lai Đại Hàn của Leslie. Cũng như Valentina, Jae hoà mình vào điệu múa lân cho vơi đi phần nào nỗi đau khổ do cái chết đột ngột của bố cậu.

Khi diễn tả những sự thật phức tạp mà những người trẻ phải đối diện trên những ngả đời may mắn được nối kết, Lunar New Year Love Story nới rộng thị giác và kiến thức văn hoá của độc giả qua những hình ảnh gần như hoạt họa, không có khung viền, với những gam đỏ, nâu, mạnh mẽ, ấm cúng. Dù mỗi người trẻ thuộc chủng tộc khác nhau, Valentina, Jae và các người bạn trung học của họ đã gắn bó tích cực với những nét đa diện trong môi trường sống của họ ở Oakland, California. Tương tự như những biến hoá thiên hình vạn trạng của Thánh Valentine, điệu múa lân năng động nhưng uyển chuyển, trong sự uốn mình (cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng) qua suốt tác phẩm cũng cho độc giả thấy biểu tượng đa nguyên của con lân trong truyền thống Trung Hoa và Việt Nam, thật ra cũng có họ hàng với con quái vật lông tóc bờm xờm của Đại Hàn trong điệu múa Bukhcheong. Đồng thời con lân Đại Hàn này, tuy là một biểu tượng Á đông, cũng hao hao giống con chó Puli của Hung Gia Lợi hay con Cookie Monster trong chương trình nhi đồng Sesame Street của Mỹ; cho thấy con lân của điệu múa lân gợi ra nhiều hình ảnh vừa đặc thù vừa đa văn hoá.

clip_image008[4]
Trang vẽ con lân Đại hàn múa cùng với lân Trung Hoa, có năng lực diệt trừ ác thần
Gene Luen Yang và LeUyen Pham /First Second

Để có được tinh hoa của lân, Valentina và Jae phải cùng nhau học múa để trở thành một khả thể chính trực, biết thoát ra khỏi mọi sợ hãi, tị hiềm được miêu tả như những vệt loang xanh, tím bị nhốt trong những khuôn hình đen đậm. Để gìn giữ bản chất lai tạp phong phú của mình, các người trẻ trong truyện tranh phải gạt bỏ hoang tưởng về khái niệm văn hóa chính thống. Trong một cảnh then chốt, Valentina cương quyết chống trả khi một lãnh đạo cộng đồng tự cao tự đại nhiếc móc cô là đã tự làm mất gốc gác Việt Nam của mình.

Mặc dù không muốn lập lại lỗi lầm tình cảm của các thế hệ đi trước, việc các nhân vật trẻ chấp nhận những sự thật đau đớn phản ảnh niềm ao ước được làm chủ di sản quá khứ của họ. Đồng thời, Lunar New Year Love Story thừa nhận những đấu tranh mà bậc cha mẹ của Valentina đã phải đối mặt, do họ là những người tỵ nạn và di dân thuộc thế hệ đầu tiên định cư ở Mỹ.

Là tác phẩm lý tưởng để khởi đầu năm 2024, Lunar New Year Love Story làm người đọc liên tưởng đến bài thơ Among School Children (“Giữa Những Đứa Trẻ Học Đường”) của W. B. Yeats, khi so sánh những hoài vọng vĩnh cửu của chúng ta với những bất định của đời sống. Thi hào Ái Nhĩ Lan, như tác giả/họa sĩ Gene Luen Yang và LeUyen Pham, đã nhắn nhủ chúng ta về sự khắn khít đằm thắm giữa lãng mạn và hiện thực: (“Ôi thân ai lắc lư theo điệu nhạc, Ôi mắt ai rạng ngời / Ai biết ai người múa hay điệu múa?” (“O body swayed to music, O brightening glance / How can we know the dancer from the dance?”).

 


This publication was supported in whole or in part by funding provided by the State of California, administered by the California State Library in partnership with the California Department of Social Services and the California Commission on Asian and Pacific Islander American Affairs as part of the Stop the Hate program. To report a hate incident or hate crime and get support, go to CA vs Hate.

Tác phẩm này đã được hỗ trợ toàn phần hoặc một phần bằng nguồn tài trợ từ tiểu bang California, do Thư Viện Tiểu Bang California quản lý với sự hợp tác của Bộ Xã hội và Ủy ban đặc trách Cộng đồng Người Mỹ gốc Á Châu và Quần đảo Thái Bình Dương cho dự án Stop the Hate (Ngăn Chặn Lòng Thù Hận). Để báo cáo mọi sự việc liên hệ đến tội ác do thù ghét và những hành động kỳ thị chủng tộc, và để nhận lãnh hỗ trợ, xin vui lòng truy cập trang mạng của Bộ Dân Quyền (Civil Rights Department) Tiểu Bang California, CA vs Hate.

 

 

 

Articles by Đinh Từ Bích Thúy

Comments


Xin vui lòng bày tỏ trách nhiệm và sự tương kính trong việc sử dụng ngôn ngữ khi đóng góp ý kiến. Da Màu dành quyền từ chối những ý kiến cực đoan, thiếu tôn trọng bạn đọc hoặc không sử dụng email thật. Chúng tôi sẽ liên lạc trực tiếp với tác giả nếu ý kiến cần được biên tập.

@2006-2025 damau.org ♦ Da Màu Magazine
Tạp Chí Văn Chương Da Màu
Log in | Entries (RSS) | Comments (RSS)