Dần dà mọi sự cũng đi vào ổn thỏa. Vài người bạn gửi cho chúng tôi một tấm chăn thay cho quà cưới, những hàng bát đĩa trắng phau được sắp gọn gàng trên giá, máy giặt cũng đã được lắp đặt. Tất cả những vật dụng này đều đang lặng lẽ chờ đợi đến ngày chúng tôi bắt đầu một cuộc sống mới.

Chồng chưa cưới của tôi đến vào một ngày chủ nhật, anh nới rộng mái hiên để làm cái giá phơi đồ. Anh tìm được mấy thanh gỗ xẻ giá rẻ để dựng cột trụ, cột được trồng vào mấy cái hố sâu trong sân. Khi xong việc, chúng tôi ngồi trên hiên nhà một chút mà ngắm cái công trình anh đã vất vả dựng lên.

Chúng tôi không đủ tiền để nối điện thoại, vì thế chúng tôi đành phải đánh điện khi nào muốn liên lạc với nhau. Một vài bức điện có những thông tin quan trọng – “Buổi tập dượt cho lễ cưới ở nhà thờ, thứ bảy tuần tới, 10 giờ sáng”, “Giấy tờ cho việc thay đổi địa chỉ nhà. Hồi âm gấp” – còn lại đều là những tin nhắn đơn giản. Có một bức chỉ có ba từ: “Chúc ngủ ngon.” Bức điện này đến đúng lúc tôi chuẩn bị đi ngủ, điều ấy lại càng làm cho bức điện này có ý nghĩa đặc biệt hơn. Vẫn mặc nguyên bộ đồ ngủ để ra nhận điện, dưới ánh đèn lờ mờ nơi hành lang, tôi đã nhẩm đọc ba chữ này đến năm mươi lần. Từng chữ một như thấm sâu vào tâm trí tôi. Juju, khi ấy bị khuấy động bởi việc nhận điện đúng lúc nó đang ngủ ngon, nhìn tôi với con mắt ngái ngủ như có vẻ bất mãn.

Sau cuộc gặp gỡ hôm ấy, tôi có thói quen đi dạo trên con đê nằm bên trên ngôi trường mỗi khi dẫn Juju ra ngoài. Nhưng tôi không nhìn thấy bất cứ ai ngoài cánh cổng nữa. Tôi cũng không thể nhìn thấy cửa sổ nhà ăn trong ngôi trường từ trên con đê, dù có cố gắng nhìn ngắm đến đâu. Dường như có một cái gì đó mờ mịt phong tỏa nơi này, mặc dù tôi không thể nào biết được đó là bởi hơi nước, bụi nước hay một cái gì khác. Một lần, tôi thấy một chiếc xe tải có gắn logo của một công ty sản xuất thịt gà đỗ lại gần cổng trường. Tôi cứ vừa đi trên bờ đê vừa hình dung đến những con chim nằm phơi bụng trên dải băng chuyền, mắt đờ đẫn, chúng được lưu chuyển từ từ qua rất nhiều khâu đã được tính toán cẩn thận để cuối cùng bị biến thành món chim rán.

Cuối cùng thì mười ngày sau tôi cũng gặp lại người đàn ông và cậu con trai của anh ta vào một buổi chiều. Họ đang ngồi trên mấy cái thùng giấy bị bỏ lại bên dưới cửa sổ nhà ăn. Cậu bé đội một chiếc mũ len ấm áp trên có đính một cái núm. Chân cậu bé vắt vẻo trên mép thùng. Người đàn ông đang nhìn chăm chú về phía xa xa, cằm chống trên tay. Juju nhận ra họ trước tiên và lao nhanh xuống chân đê, vẫy đuôi rất mạnh.

“Juju kìa!”, cậu bé reo lên, vẫn với cái giọng trong lanh lảnh ấy, và nhảy bổ từ thùng xuống. Cái núm đính trên mũ của cậu bé lúc la lúc lắc.

“Xin chào!”, tôi thở dốc, tưởng chừng hết hơi vì bị Juju kéo theo sau cả một đoạn.

“Chào chị!”, người đàn ông cất tiếng chào, vẫn kèm theo một nụ cười khó hiểu. Cái thùng giấy mà hai cha con họ đang ngồi lên vốn là thùng đựng cà rốt, trên mặt thùng có vẽ một trái cà rốt màu vàng cam tươi tắn. Những chiếc hộp khác còn chất đống lại vốn là những thùng đựng mực ống, bánh pudding, ngô và nước sốt Worcestershire.

Học sinh trong trường đã tan học về nhà cả, phòng nhạc lẫn sân chơi đều yên ắng. Bóng chiều trùm lên sân trường; một nỗi im lìm dâng ngập ngôi trường như một làn nước lặng lờ. Những con thỏ nằm rúc vào nhau tận trong góc chuồng.

Cả nhà ăn cũng vắng hoe. Bây giờ cửa sổ trông đã sáng rõ và tôi có thể nhìn thấy tất cả những chi tiết trước kia vốn tù mù: độ bóng sáng của khay thức ăn bằng thép không gỉ, nếp gấp cổ áo bộ đồng phục trẳng treo trên tường, màu của những nút bấm trên dải băng chuyền.

“Hình như họ đã đến giờ nghỉ của ngày hôm nay rồi thì phải”, tôi vừa ngồi xuống bên người đàn ông vừa nói.

“Phải, họ vừa mới xong việc”, anh trả lời.

Juju chạy quanh để tận hưởng những tia nắng cuối cùng trong ngày, kéo theo cả dây xích của nó, trong khi cậu bé chạy theo, cố tìm cách tóm được đuôi nó. Phía xa, mặt trời đang lặn dần xuống biển, nhuộm nước biển thành màu hổ phách rực rỡ, tưởng chừng ánh dương muốn nuốt chửng mọi lớp sóng, mọi con thuyền, ngọn hải đăng và tất cả những thứ khác. Hải âu bay qua những cột buồm trên bến thuyền vắng không.

“Tôi xin lỗi vì thằng bé cứ đùa với con Juju.”

“Không sao cả. Có vẻ Juju thích như thế.”

“Chị đã nuôi nó được bao năm rồi?”

“Mười năm. Thế là gần nửa đời mình tôi đã gắn bó với nó, nó là một phần trong những ký ức quan trọng nhất của đời tôi. Giống như những bức ảnh có in ngày tháng chụp lên trên đó vậy – tất cả những gì tôi phải làm chỉ là nhớ xem Juju nặng bao nhiêu, đeo loại vòng cổ gì, khi đó tôi có thể hình dung được chuyện gì đã xảy ra.”

“Tôi hiểu”, anh nói, đồng thời vừa lấy mũi giày, chiếc giày màu nâu nhạt, đá một viên cuội đi.

Sau đó chúng tôi nói chuyện về chó một lát. Tôi kể với anh mình đã phát hiện ra có một công viên chó ở khu suối nước nóng vùng núi, cả chuyện một con chó giống Malta từng ở cạnh nhà tôi trước kia bị rối loạn sinh lý lúc mang thai. Anh hỏi nhiều câu hỏi khác nhau, gật đầu một cách lịch thiệp trước mỗi câu trả lời của tôi, đôi lúc anh cũng mỉm cười.

“Mỗi khi thấy một nhà ăn tập thể lúc chiều tối là tôi lại nghĩ đến một hồ bơi trong mưa.”

Chúng tôi đã hết chuyện để nói về chó và cả hai đành im lặng một lúc, cho đến khi anh bắt đầu cái chủ đề mới và rõ ràng là bí hiểm này. Câu mở đầu nghe cứ như thể nó được lẩy ra từ một bài thơ hiện đại nào đó hoặc từ một bài đồng dao xưa cũ.

“Một hồ bơi… trong mưa?”, tôi nhắc lại, cố nói rõ từng từ một.

“Phải – một hồ bơi trong mưa. Chị đã bao giờ ở dưới một hồ bơi trong lúc trời đang mưa hay chưa?”

“Tôi không rõ.”

“Khi nghĩ về một hồ bơi trong mưa, điều đó làm tôi gần như không thể chịu đựng nổi.”

Những đám mây đã tãi ra thành những gợn phơn phớt, làm da trời dần dà nhuốm một màu hồng thẫm. Bóng tối đã rủ xuống trong lúc chúng tôi chuyện trò tự bao giờ. Khuôn mặt anh kề sát mặt tôi, nhìn anh, tôi có thể nắm bắt được cái thần của con người anh. Tôi có thể cảm nhận được hơi thở của anh, nhịp tim của anh, hơi ấm từ cơ thể anh. Anh khẽ ho và lấy ngón trỏ ấn vào thái dương trước khi tiếp tục câu chuyện.

“Hồi học tiểu học, tôi không biết bơi, vì thế mỗi lần lớp tôi ra hồ bơi là mỗi lần tôi thấy rất đau đớn. Chị có tin không khi tôi nói là mình đã nếm trải tất cả những gì có thể biết được về sự khổ sở chính từ cái hồ bơi ấy. Trước hết là nỗi sợ hãi. Nước trong hồ dường như muốn đánh gục tôi bằng một sức mạnh tàn bạo ghê gớm. Thật khủng khiếp. Rồi cả sự hổ nhục nữa. Những đứa không biết bơi phải đội một chiếc mũ tắm đặc biệt màu đỏ, khiến chúng tách biệt ra hẳn với tất cả những đứa trẻ khác đội mũ sọc đen trắng. Vì bọn tôi không biết bơi nên chỉ có thể đứng lập cập ở mép hồ chỗ nước nông. Thế rồi tôi đã quyết định học bơi và chứng tỏ mình, nhưng thật ra điều tôi thật sự muốn là tránh gây ra sự chú ý. Đó là một điều khác nữa mà tôi đã học được từ hồ bơi: sự quyết tâm.”

Anh hít một hơi thở sâu và nhắm mắt lại. Juju có lẽ đã thấy mệt nằm phục xuống, mõm tì vào chân trước. Cậu bé ôm ghì lấy cổ con chó, điệu bộ giống như khi nó đang ngồi thu lu trên ghế bành.

“Khi trời mưa, hồ bơi trông càng buồn bã hơn. Mưa để lại những vết bẩn trên thành hồ và mặt hồ dường như sôi lên bởi những hạt mưa, như thể một đàn cá nhỏ đang đợi ăn bữa tối. Bao giờ tôi cũng nhúng mình xuống nước thật chậm. Khi đó bạn cùng lớp với tôi đã ở trên đường bơi sang phía bên kia hồ. Hồi ấy, tôi là một đứa trẻ ốm yếu. Xương sườn, xương bả vai cứ nhô ra, đến cả hai bên hông và xương đùi cũng vậy. Bộ đồ bơi của tôi cứ nhăn lại phía sau lưng. Cứ trời mưa là tôi lại thấy lạnh cóng, kể cả khi đang mùa hè. Suốt giờ giải lao, tôi cứ run lẩy bẩy trước cái vòi nước mà chúng tôi sử dụng để rửa mặt, xương xẩu trong cơ thể tôi cứ lập cà lập cập. Khi tiết học bơi cuối cùng cũng kết thúc, tôi mới có thể tháo cái mũ ra, tóc tôi lúc đó đã bị nhuộm đỏ hoe.” Anh lặng im một lát, mân mê sợi băng dính trên chiếc thùng giấy rồi kết luận: “Tôi biết điều này có thể chẳng thú vị gì đối với chị.”

“Không phải”, tôi trả lời rất thật lòng. “Nhưng anh vẫn chưa cho tôi biết chuyện về cái hồ bơi trong mưa thì có dính dáng gì đến chuyện về cái nhà ăn tập thể lúc chiều tối. Anh không thể dừng lại chừng nào chưa kể xong chuyện ấy!” Chúng tôi nhìn nhau trong giây lát và bật cười. Một con thỏ trong chuồng nhìn chúng tôi trong khi đang nhấm nháp một chiếc lá bắp cải.

“Hồi đó tôi chưa bao giờ bị chòng ghẹo vì mình không biết bơi. Hay chí ít thì tôi không còn nhớ chuyện gì như thế. Xét cho cùng, đó là vấn đề phức tạp của riêng tôi. Tôi nghĩ người ta ai cũng phải trải qua giai đoạn tạm gọi là “nghi thức chuyển tiếp” 3 trong đời, ít nhất là một lần, rồi người ta mới có thể hòa đồng được. Chỉ có điều thời kỳ ấy đối với tôi kéo dài hơn mức bình thường. Tôi cho rằng vấn đề của mình là ở chỗ đó.”

“Tôi nghĩ mình có thể hiểu được điều anh nói”, tôi nói và lại nhìn khuôn mặt nghiêng nghiêng của anh.

“Vậy đó, mỗi lần nhìn thấy một nhà ăn tập thể lúc chiều tối, tôi lại không thể nào không nhớ lại cái khoảnh khắc đau đớn trong đời mình ấy – cái thời quá độ kéo dài đằng đẵng của tôi. Song tôi nghĩ ngay cả điều ấy cũng không giải thích được gì cả.” Anh cúi xuống và lại đá một viên cuội khác.

Nhà ăn bắt đầu tối dần. Mọi thứ đã được lau khô cẩn thận và sắp xếp ngăn nắp: vòi hoa sen dẫn nước được quấn lại, rổ bát đĩa được chất lại một góc, bình được đặt trên giá. Tôi dường như có thể mường tượng ra tiếng mưa gõ trên mái tôn của phòng thay đồ ở hồ bơi. Tôi có thể hình dung thấy những đôi chân gầy gò đạp nước dưới lòng hồ như vô số con những con cá yếu đuối, và cậu con trai có mái tóc bị nhuộm màu đỏ hoe. Hình ảnh này nối tiếp hình ảnh kia lơ lửng hiện lên trên khung kính cửa sổ nhà ăn.

“Đúng vào lúc ấy, lại có một chuyện nữa xảy đến với tôi”, anh nói. “Tôi không thể ăn được nữa.”

“Nhưng tại sao cơ?”

“Có lẽ do nhiều lý do. Thể trạng phức tạp của tôi, tính cách nhút nhát, rồi gia đình… nhiều thứ lắm. Nhưng nguyên nhân trực tiếp thì đấy là tại cái nhà ăn trong trường.”

“Vậy là cuối cùng chúng ta cũng nói đến nó.”

“Vâng. Chuyện bắt đầu từ một ngày tôi nhìn trộm vào nhà ăn của trường trước giờ ăn trưa. Tôi không thể nhớ tại sao tôi lại ở đó vào giờ ấy – tại sao tôi không ở trong lớp học – nhưng có lẽ vì cơn cớ nào đấy, tôi lại đứng ở cửa sau và quan sát cái cảnh náo động của các nhân viên phòng ăn đi chuẩn bị cho bữa trưa. Trước đó chưa bao giờ tôi để ý đến cái nhà ăn này. Chuyện xảy ra cách đây hơn hai mươi lăm năm rồi, vì vậy cái nhà bếp thời ấy hoàn toàn khác với bây giờ. Đó là một khu nhà gỗ, chật chội và tối tăm, trông nó giống một kho thóc nhiều hơn. Tôi vẫn còn nhớ rõ từng chi tiết. Thực đơn cho hôm đó là thịt hầm và salad khoai tây và điều đầu tiên làm tôi ấn tượng là mùi của chúng. Nó khó chịu và ngạt thở, không giống bất cứ thứ gì mà tôi từng được ngửi trước đó. Trên thế giới này có rất nhiều thứ mùi khủng khiếp, nhưng cái mùi này rất khác và không thể xác định nổi vì nó gắn liền với những món mà tôi sắp sửa phải ăn. Mùi của những nồi thịt hầm rất to và salad khoai tây trộn lẫn với nhau bốc lên trong nhà ăn, vừa lên men vừa biến chất.”

Tôi tựa người vào chiếc thùng giấy. Juju cụp hai cái tai nhòn nhọn lại. Cậu bé vẫn ôm con chó, có lẽ nó đang ngủ gật.

“Cảnh tượng trước mắt tôi hoàn toàn hiện thực, nhưng đồng thời trong lúc đó nó lại vượt ngoài tất cả những điều tôi có thể tưởng tượng ra, đến nỗi dường như đấy là một sự kỳ dị. Những người đàn bà làm việc trong nhà ăn đều béo, thịt của họ lồi ra dưới cổ tay áo đồng phục vốn được may bằng chất liệu co giãn, phần phía trên đôi ủng của họ cũng núc ních những thịt là thịt. Bọn họ giống như những cái phao, nếu bị quẳng xuống nước thì có lẽ họ cũng sẽ nổi lềnh bềnh. Một người trong số họ đang dùng một cái xẻng để đảo nồi thịt – loại xẻng kim loại mà người ta dùng trong xây dựng ấy. Mặt bà ta đỏ bừng và bà ta đặt một bàn chân lên miệng chiếc nồi vĩ đại ấy để làm việc. Và rồi bà lấy cái xẻng đầy gỉ sắt đó khuấy lớp nước trắng trắng đặc sánh, những miếng thịt mỡ và từng lát hành, lát cà rốt được xới tung lên trước mắt tôi. Món salad ở cái nồi lớn bên cạnh. Một người đàn bà khác trèo vào cái nồi rất lớn đó, nghiến khoai tây bằng chính đôi ủng cao su đen của mình. Mỗi lần bà ta nhấc chân lên, tôi lại thấy có một ít khoai tây dính vào gan ủng. Bà ta càng nghiền, đám khoai tây lại càng chẳng trông ra hình thù gì.”

Anh hắng giọng ho rồi lại kể tiếp.

“Tôi không sao rời mắt được. Ước gì tôi có thể giải thích được cảm giác của tôi lúc bấy giờ, nhưng không thể được. Nếu đó là một thứ cảm xúc mà người ta có thể thâu tóm bằng những từ phổ biến như “đáng sợ” hay “ghê tởm” thì tôi chắc rằng mình đã có thể quên được chuyện này từ lâu rồi. Nhưng trước khi tôi cảm thấy kiệt quệ bởi những cảm xúc ấy thì những hình ảnh không thể nào hiểu được ấy đã tạc vào trong óc tôi – những giọt mỡ thịt rỏ xuống từ cái xẻng đào đất, những đôi ủng vùi trong đống khoai tây bị nghiền nát.”

“Và sau đó anh đã không thể ăn được?”, tôi khẽ hỏi, cố gắng đoán xem câu chuyện sẽ đi đến đâu.

“Thậm chí đến bây giờ, tiếng lạo xạo của bát đĩa nhựa hay bước chân của ai đó báo thực đơn cho nhà bếp cũng có thể gợi lại cho từng chi tiết của cảnh tượng ấy. Thật kinh khủng; và sau đó, các nhà ăn tập thể cũng để lại tác động tương tự đến tôi như những hồ bơi. Tôi hiểu dù có quẫy đạp đến đâu đi nữa thì mình vẫn đang chìm dần xuống đáy hồ, cũng như mỗi lần định ăn một chút thức ăn do nhà ăn tập thể làm, những bà làm bếp béo ị, với những cây xẻng, những đôi ủng của họ lại hiển hiện ở đó làm tôi buồn nôn. Khi không thể chịu đựng hơn được nữa, một buổi sáng tôi rời nhà, ba lô trên vai, thay vì đến trường, tôi lại đi lang thang khắp thị trấn. Tất nhiên, đó là ngày mà cả lớp tôi phải đến hồ bơi. Tôi cứ vừa đi vừa lấy chân đá cái túi xách đựng đồ bơi và cái mũ tắm màu đỏ của mình, làm nó nẩy lên trên đầu gối. Tưởng chừng mình đã đi lang thang một hồi lâu nhưng hóa ra ông tôi đã tìm thấy tôi chỉ sau vài tiếng đồng hồ.”

“Vậy là anh đành phải quay về trường vào giờ ăn trưa?”

“Không, tôi thật may mắn. Ông tôi không hề giận dữ và dường như ông chẳng bận tâm nghĩ đến việc phải đưa tôi trở lại trường. Hồi trước ông vốn là một thủy thủ giỏi nghề nhưng khi về hưu, ông uống rượu quá nhiều và dính vào đủ chuyện rắc rối. Đến mức không có ai trong gia đình muốn làm việc gì có dính dáng đến ông. Ông đánh lộn, ngủ ở ngoài đường, đập phá cột đèn giao thông, và nhiều chuyện đại loại như thế. Tôi tin chắc là sáng hôm đó thực ra ông không định đi tìm tôi; có lẽ ông vừa mới uống rượu và đang ngật ngưỡng đi trên phố. “Nào, nào”, ông nói. “Hay thật, lại gặp cháu ở đây. Ông cháu mình đâu có nhiều dịp như thế này, vì thế ông sẽ dẫn cháu đến một nơi bí mật.” Rồi ông nắm lấy tay tôi, dẫn tôi đi về hướng ngược với đường về trường.

Tôi vốn không cảm thấy thoải mái lắm khi đi cùng ông, hơi thở của ông lúc nào nồng mùi rượu, bàn tay ông thì thô ráp, nhưng hôm ấy, tôi đã nắm chặt lấy tay ông và đi theo ông. Tay kia của ông cầm một lon bia, thỉnh thoảng lúc đang đi trên đường, ông lại nhấp một ngụm. Cuối cùng thì chúng tôi đến một khu nhà kho nằm bên rìa thị trấn, một khu phế tích của một tòa nhà xây bê tông. Trông nó giống như là phần còn lại của một nhà máy đã đóng cửa từ lâu vậy. “Đây rồi”, ông tôi cầm lon bia chỉ vào nơi đó. Cửa của ngôi nhà đã bị bung bản lề và trên tường có những lỗ hổng. Khi đi vào trong nhà tôi có thể cảm nhận được gió đang lùa thẳng vào. Nhìn lên trần tôi thấy lác đác những mảnh trời, như thể có một cây kéo nào đấy đã cắt vụn nó. Trên sàn nhà bụi bẩn tích lại thành lớp dày, ngả sang màu đỏ lẫn với cả gỉ sắt khiến tôi có cảm giác mỗi bước chân đều dính sạn. Nơi nào cũng thấy những thứ bị vứt lại: đinh ốc, bu lông, dây nhợ, những cục pin, những chai soda bỏ không, một cái lô cuốn tóc bằng nhựa, một cây kèn harmonica, một cái nhiệt kế, tất cả đều như đang ngủ yên trong bụi bẩn. Có vài cỗ máy trông cũng nặng nề nhưng cũng bị phủ bởi một lớp bụi và gỉ sắt ken dày, một tấm biển “An toàn là hàng đầu” đã long khỏi tường.

Ông dẫn tôi đến trước một cỗ máy có nhiều hàng nút bấm và những thanh đòn bẩy, rồi bảo tôi ngồi ở đó. Nó nhìn giống một cái máy in hoặc có lẽ là một cái máy sấy kiểu cũ nhưng dù có là gì thì cỗ máy này cũng không còn chạy được nữa. Tôi treo cái túi của mình lên đầu một thanh đòn bẩy.

Ông tôi lúc đó có lẽ đã uống gần cạn lon bia, bởi vì tôi thấy ông bắt đầu săm soi nhìn vào trong lon giữa mỗi lần nhấp và ông cũng uống từ từ hơn. “Cháu có biết trước đây người ta dùng cỗ máy này để làm gì không?”, ông hỏi. Khi ông nói, bọt bia trên miệng ông bắn ra tứ tung. Yên tâm vì không thấy ông hỏi mình vì sao lại bỏ học, tôi mạnh dạn lắc đầu.

“Sô cô la”, ông nói như thể muốn khoe vậy.

“Sô cô la? Thật chứ ông?”, tôi hỏi.

“Đúng thế. Họ bỏ hột ca cao, sữa, đường vào cỗ máy ở chỗ kia và trộn lẫn chúng lại, tẩm sô cô la ở dạng lỏng. Cho đến khi nó được đưa sang cỗ máy kế tiếp, nó đã lạnh đi một chút, nhìn giống như là nước đường mật vậy. Thế rồi cuối cùng nó được đưa đến chiếc máy cán này, đến đây nó được làm thành những miếng kẹo lớn.” Ông dấn chân lên cỗ máy mà tôi đang ngồi lên. “Một thanh sôcôla khổng lồ, kích thước bằng hai tấm chiếu tatami 4, nếu còn muốn nó to đến mức nào nữa, cháu chỉ cần để cho cái máy cán này chạy là được!”

“Ông nói thật chứ?”, tôi hỏi. Tôi thật sự hào hứng khi ông miêu tả thanh kẹo kỳ diệu đó.

“Nếu nghĩ ông nói dối thì cháu cứ thử ngửi xem.”

Thế là tôi đứng trên bệ máy, dí sát mũi vào thanh cán, nhắm hờ mắt để có thể cảm nhận mùi hương ấy rõ hơn. Tôi như bị mê đi trong một cảm giác lâng lâng, tựa hồ như được bao phủ bởi một cái gì đó rộng thoáng và dễ chịu. Xa xăm đâu đó, râm ran tiếng ve kêu. Thoạt đầu tôi chỉ ngửi thấy mùi sắt, một thứ mùi kim khí khô khốc. Nhưng rồi cứ đứng ngửi như thế, tôi bắt đầu cảm nhận được một mùi hương mơ hồ ngọt ngào, thân quen, tựa như một giấc mơ nào đó vừa lướt qua.

“Thế nào?”, ông hỏi.

“Ông nói đúng”, tôi đáp, vẫn còn cố níu lại mùi hương trong giây lát, tay tôi đặt lên thanh cán kẹo thô ráp.

“Khi nào thấy thèm sô cô la không chịu nổi, cháu cứ đến nơi này. Cái máy này đã làm nhiều sô cô la đến nỗi nếu cháu thỉnh thoảng có đến đây để ngửi thì mùi của nó cũng vẫn chưa bay đi hết.” Sau khi dốc cạn lon bia, ông vứt cái lon xuống sàn nhà. Khi cái lon lăn đi, nó tạo ra một thanh âm buồn, trống rỗng. Tôi nhận ra có thể ông đã hết tiền để mua rượu. Để ngăn ông không uống quá nhiều, gia đình chỉ cấp cho ông một khoản chi tiêu tối thiểu. Tôi lần tìm trong ba lô và rút ra một cái phong bì trong có nhét tiền đi tham quan mà tôi định nộp cho cô giáo.

“Ông có thể lấy chỗ này của cháu mà mua thêm rượu”, tôi bảo ông.

“Cảm ơn cháu”, ông nói, và tôi nhìn thấy nơi khóe mắt đỏ hoe của ông lấp lánh niềm vui.”

Khi người đàn ông chấm dứt câu chuyện, bóng tối đã trùm lên chúng tôi. Nét mặt của anh dường như tan vào trong bóng tối. Cậu bé nãy giờ vẫn áp mình lên con Juju, ngủ yên với vẻ buồn thiu.

Tôi muốn nói với anh một điều gì đó, rất muốn, như thể trong ngực tôi có một khối nặng. Nếu tôi không nói ra, có lẽ khuôn mặt của anh sẽ tan biến thật sự.

“Đó là đoạn kết của câu chuyện?”, tôi hỏi, cố gắng chọn từng từ cẩn thận.

“Vâng.” Anh khẽ vuốt mái tóc xòa trên trán.

“Nhưng chuyện gì đã xảy ra với lớp học bơi của anh, và cái nhà ăn của trường?”

“Chẳng có gì để kể lại cả. Tôi học bơi, ông tôi thì qua đời vì một khối u ác tính. Thế là hết.” Chúng tôi ngồi lặng một lúc nhìn ánh ngày le lói rồi đứng dậy. Dường như lúc anh kể chuyện, thời gian đã ngừng đọng lại, nhưng bây giờ nó đã phục hồi.

“Đến lúc về nhà rồi.”

Nghe thấy giọng cha, cậu bé mở mắt. Nó dụi mắt một lát như thể muốn tìm lại giấc mơ của mình. Juju vẫy đuôi, dụi đầu vào má cậu bé.

“Tôi nghĩ là chúng ta sẽ gặp lại nhau ở đây”, tôi nói, trong khi tay cầm xích Juju.

“Ngày mai chúng tôi sẽ đến một vùng mới. Một thị trấn lớn hơn, gần vùng núi hơn.” Cậu bé chạy đến bến cha và nắm lấy tay cha. “Chúng tôi phải nói lời tạm biệt với cái nhà ăn này.” Bên trong cửa sổ, nhà bếp cũng đang từ từ tan biến, tựa hồ nó đang chìm xuống một đầm lầy.

“Tôi hy vọng ở thị trấn mới nơi anh đến cũng sẽ có một nhà ăn đẹp.”

Anh mỉm cười nhưng không gật đầu. “Chào chị”, anh nói. Cậu bé vẫy chào Juju, và cái núm trên mũ cậu lại lúc la lúc lắc.

“ Hai cha con anh đi nhé”, tôi cũng vẫy tay chào.

Họ bước đi, bóng họ nhòa dần trong dải ánh sáng lờ mờ. Juju và tôi cứ nhìn theo họ mãi cho đến khi hai người chỉ còn là một dấu chấm nhỏ xíu phía xa rồi tan biến. Bất giác tôi muốn đọc bức điện “Chúc ngủ ngon” của mình một lần nữa. Tôi có thể hình dung chính xác bức điện được trình bày thế nào, có thể nhìn thấy từng con chữ, cảm giác lại cái đêm bức điện được chuyển đến. Tôi muốn đọc đi đọc lại nó, đến khi nào những con chữ tan ra thì thôi. Nắm chặt lấy dây xích cổ Juju, tôi bắt đầu chạy về hướng ngược lại.

 

 

 

1 Gymnasium, hay nhà tập thể dục.
2 Tiếng Anh: triangle, nhạc cụ gõ gồm một thanh thép uốn thành hình tam giác, đánh bằng một thanh thép khác

3 Nghi thức chuyển tiếp (rite de passage) là một khái niệm quan trọng trong xã hội học và văn hóa học do Arnold Van Gennep (1873-1957), nhà văn hóa học Pháp xây dựng nên. Có nghi thức chuyển tiếp trong không gian như các “thủ tục” vào ra các vùng lãnh thổ. Có nghi thức chuyển tiếp trong thời gian như các nghi lễ vào mùa, cuối năm đầu năm. Nhưng các nghi thức chuyển tiếp quan trọng nhất xảy ra trong vòng đời của một con người: sinh đẻ, trưởng thành, chết… Trong đó, có lẽ lễ nhập môn (ở Việt Nam là lễ thành đinh) là đáng lưu ý hơn cả. Ý nghĩa triết học và văn hóa vô cùng sâu sắc và phong phú của nó đã được V.Ia. Propp nghiên cứu và coi đó là “những gốc rễ lịch sử của truyện cổ tích thần kỳ.”.. Trong xã hội hiện đại, các nghi thức chuyển tiếp mất dần ý nghĩa triết học và tâm linh, nhưng vẫn còn là những thử thách quan trọng và thiêng liêng trong mỗi con người. – [Theo Nicolas Journet, bản dịch của Trần Minh Tâm].

4 Tatami: chiếc chiếu cói trải trên sàn trong căn nhà truyền thống của người Nhật. Tatami có nhiều kích thước khác nhau, nhưng thông thường là 3 x 6 feet (khoảng 90 x 180 cm). “Tatami” cũng được người Nhật sử dụng như một đơn vị đo lường diện tích khi nói về nội thất

 

---

*Hải Ngọc dịch từ bản Anh văn The cafeteria in the evening and a pool in the rain do Stephen Snyder chuyển ngữ từ tiếng Nhật