Home » Archive by Category

Category: Ngôn Ngữ

Lịch sử truyền giáo và chữ quốc ngữ – Chương 11 – Trương Vĩnh Ký (1837-1898) – VI – Tác phẩm

20.08.2025

Vấn đề văn bản Trương Vĩnh Ký
Ngày nay, nhờ internet, tác phẩm của Trương Vĩnh Ký được truyền bá rộng rãi hơn trước, riêng Thư Viện điện tử của Hội Ái Hữu Petrus Trương Vĩnh …

Về cuốn Từ điển Việt ngữ phổ thông của BS Lê Văn Thu và DS Nguyễn Hiền – Phần 3

22.07.2025

V-2 Về hình thức trình bày, cụ thể là lời văn giải nghĩa
Đọc cuốn sách đang có trên tay, ta thấm thía công phu của hai tác giả bỏ vào ròng rã 12 năm. Nhiều …

không gian đa chiều của ngôn ngữ trong Ai

29.04.2024

The Lesson (1981), tranh Joan Brown
Men sứ trên vải bố
Đặng Thơ Thơ chụp từ Orange County Museum of Art (OCMA)
Bàn về vai trò của ngôn ngữ trong nghệ thuật sân khấu, kịch tác gia người Anh …

Lịch sử truyền giáo và chữ quốc ngữ: Cristoforo Borri và Ký sự Đàng Trong (chương 3)

11.04.2024

Cristoforo Borri đã cho chúng ta biết rất nhiều về Đàng Trong thời chúa Sãi, về cách chuẩn bị nội chiến với miền Bắc cũng như ngoại chiến với người Âu và chinh phục nốt phần còn lại của Chiêm Thành. Bí quyết làm giàu đất nước của chúa bằng thương mại tự do. Sự tự tin trước người Âu. Tự chủ với các nước khác, điều mà ngày nay, chúng ta vẫn chưa hoàn toàn đạt được ….

Thơ song ngữ của Duy Đoàn

24.08.2023
We-Play-A-Game-cover_thumb.jpg

Những bài thơ của Duy Đoàn thiên về thử nghiệm và những đối chiếu cấu trúc trong hai ngôn ngữ Việt, Anh. Thơ của anh thoạt nhìn tưởng ngô nghê, nhưng thật ra tinh tế trong cách chất vấn cấu trúc ngôn ngữ, hao hao giống cách chơi chữ của Nhóm Mở Miệng cách đây gần hai mươi năm.

Chữ Viết của người Việt Nam

11.11.2022
Hoc-gia-Pham-Quynh_thumb.jpg

Chữ Quốc Ngữ là một chất keo kết nối dân tộc. Yêu tiếng nói, chữ viết cũng là một cách yêu nước. Và khi có những điểm chung thì trên đường dài, ta có thể cùng làm cho chữ Quốc Ngữ phong phú hơn, Những thay đổi, nếu xét thấy cần thiết, có thể làm từ từ, và theo một tầm nhìn nhất quán, xuyên suốt.

Dịch Giả Trần C. Trí: “đối diện với những biến hoá muôn màu”

17.08.2022
Front-Cover-TVME_thumb.jpg

Theo dịch giả Trần C. Trí, những độc giả tìm đến Trong Vườn Mắt Em hy vọng sẽ được bay bổng đến nhiều vùng đất xa xôi, lạ lùng, đồng thời cũng được giáp mặt tương đối gần gũi với ngôn ngữ của tác phẩm, do các truyện ngắn được chuyển ngữ trực tiếp từ tiếng Tây Ban Nha mà không phải thông qua bản dịch tiếng Anh hay tiếng Pháp, tránh được tình trạng “tam sao thất bản.”

Đền Thờ Apollo Không Còn Nữa: Salman Rushdie và Khái Niệm Lật Đổ Thẩm Quyền

9.08.2022
Rushdie-with-Satan-cover_thumb.jpg

Theo Salman Rushdie, chữ ‘dịch’ (translation) có nguồn từ tiếng La-tinh có nghĩa là ‘băng qua.’ Vì đã băng qua khoảng cách thế giới, chính chúng ta là những con người được dịch, được phát minh lại. Thường thì một cái gì đó luôn luôn bị mất trong quá trình diễn dịch; đồng thời, nhà văn tin rằng cũng có nhiều điều được tái sinh.

Sắc Thư và Văn Tế Bá Đa Lộc

23.07.2022

Liên quan trực tiếp đến việc Bá Đa Lộc qua đời còn thấy một số văn bản đầu tay (primary sources) từ chính triều đình chúa Nguyễn, đó là một sắc thư phong tặng ông tước Quận Công và một tên thuỵ Trung Ý, một văn bia đặt tại mộ và hai bài văn tế bằng chữ nôm của chính chúa Nguyễn Phúc Ánh và của Đông cung Cảnh.

“Nội chiến” ngôn ngữ: tiếng Ukraine hay tiếng Nga?

18.03.2022
face-paint-ukraine-and-russian-flags.jpg

Quả thật là có một cuộc “nội chiến” ngôn ngữ giữa tiếng Ukraine và tiếng Nga. Nhưng đó sẽ không phải là cuộc chiến đấu một còn một mất mà là một tiến trình tất yếu tìm kiếm và khẳng định bản sắc của Ukraine trong chiều dài lịch sử của nó. Ukraine sẽ tồn tại như một quốc gia độc lập với ngôn ngữ riêng biệt của nó, bất chấp mọi ý đồ của Nga …

Chuyện cái áo tơi- nghèo rớt mồng tơi

22.04.2021
unnamed_thumb.jpg

Nhưng chữ áo tơi vẫn chưa chịu chết hẳn! Nó đã ẩn náu vào tục ngữ từ thời còn thịnh hành và còn sống được đến bây giờ chính là nhờ cái thế mạnh của ngôn ngữ. Đấy là câu nói “nghèo rớt mồng tơi” đó các bạn ạ. Vậy “mồng tơi” là cái gì nhỉ? Có phải là cây rau mồng tơi xanh mướt, xanh dờn dùng để nấu canh với tôm khô ngọt lịm không? Thưa không.

ĐỪNG KHINH THƯỜNG TIẾNG VIỆT

30.12.2019

Thời gian gần đây, tình cờ đọc được bài của ông đăng trên trang mạng Talawas (năm 2003) tôi thật sự ngỡ ngàng trước sự coi thường của ông đối với thứ chữ ABC mà phương Tây sử dụng, và ông cũng xem thường tiếng Việt, cho rằng người Việt học chữ Hán thích hợp hơn là chữ Quốc ngữ. Quan điểm này được thể hiện trong bài ‘Chữ Tây và chữ Hán, thứ chữ nào hơn?’ của Cao Xuân Hạo, đăng lần đầu trên Kiến thức ngày nay số 14, 15-6-1994 (1).

Trên Thế Gian Chúng Ta Có Thời Lộng Lẫy

27.06.2019
Ocean-Vuong-at-home-in-North-Hampton-Mass._thumb.jpg

Hai bà cháu ôm ghì thân mẹ như tấm bè cho đến khi mẹ chìm vào giấc ngủ. Dần dà chúng mình cũng lặng im, trong lúc tấm bè chở mọi người xuôi dòng, trên con sông lớn đục màu gọi là nước Mỹ, sung sướng thiệt tình.

Tìm hiểu từ-ngữ gốc ‘Hán’ (phần 1/4)

14.05.2018
TND-TuNguGocHan01_thumb.png

Sự tiếp xúc giữa hai ngôn ngữ và dùng xen lẫn trong vài trường hợp là chuyện bình thường của cả thế giới; tuy nhiên, trường hợp của Việt và Tàu thành hình trên căn bản khá “bất thường”, tức là bị áp đặt…

Vài cảm nghĩ về đề nghị cải tiến chữ Việt của Bùi Hiền

29.12.2017
clip_image002_thumb.jpg

Chúng ta thấy ngay tác giả đã sai lầm khi dùng ký hiệu phiên âm làm chữ viết. Đây là điều vô cùng cấm kỵ. Thí dụ: ký hiệu [c] dùng để phiên âm các chữ có “ch”, như chúng ta thì phiên âm là [cuŋ͡m ta:]…

Cuộc phiêu lưu của chữ

18.10.2013
RickLove-IanSwims_thumb.jpg

Trẻ con đã mang sẵn khả năng [ví von]: một đứa bé diễn tả một “cục pin” (flashlight battery) là một “túi ngủ cuộn lại và sẵn sàng đi đến nhà một người bạn” (a sleeping bag all rolled up and ready to go over to a friend’s house); một “lược chải tóc” (hairbrush) là một công viên đầy cỏ; baldness (sói đầu) = một cái đầu đi chân không (a barefoot head)…

@2006-2025 damau.org ♦ Da Màu Magazine
Log in | Entries (RSS) | Comments (RSS)