từ ngọc minh đến minh ngọc – từ trong trang sách bước ra

MẢNH VỤN THỜI GIAN – TIME SHRAPNEL
tranh Cẩm Tâm
Một trong các cây bút trẻ của Tuổi Ngọc ngày xưa mà tôi thích nhất là Ngọc Minh, vì nhiều lý do khác nhau. Truyện của cô xuất hiện …

Bữa Tiệc

Chúng ta có một hạnh phúc ích kỷ. Chúng ta có quyền được sống đẹp. Sự tận hưởng đời sống riêng tư, không cao mà cũng không thấp. Chúng ta là những người trung bình. Không tham lam nhưng cũng không đi tu, yêu và ghét loạn lên, nhưng lại quên ngay, dễ nổi nóng và dễ tha thứ. Bây giờ, bên bữa tiệc chúng ta nói những lời nhã nhặn về nhau, những lời tốt đẹp.

Nguồn gốc của từ “sinh viên” trong tiếng Việt

Mười năm sau, vào ngày 30/4/1975, “Giải phóng miền Nam,” bài hát chính thức của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và Quốc ca của Cộng hòa miền Nam Việt Nam mà Lưu Hữu Phước là tác giả, đã hoàn thành sứ mệnh chính trị — lịch sử của nó cùng với chính Mặt trận và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam mà ông là thành viên.

TRÀ XUÂN

Trong suốt tiệc trà, giữa những đĩa thức ăn ngon miệng, tôi nhận ra chính người phụ nữ lớn tuổi ấy làm cho bữa tiệc linh hoạt hẳn lên, chứ không phải người thuyết trình về các bệnh của mạch máu, một chàng bác sĩ hài hước, hay các chiêu đãi viên trẻ đẹp.

CUỐN SÁCH ĐẦU TIÊN

Ngày ấy tôi không hiểu được Thượng đế là vũ trụ, nhưng tôi quan tâm nhiều hơn đến những suy nghĩ về trần tục, những điển lễ của tha thứ, nỗi đam mê chết người của tình yêu, tội lỗi của chúng, sự cứu rỗi của chúng. Càng về sau tôi càng nhận ra khuôn mặt của xã hội Việt Nam trong cuốn sách ấy…

Một Ngày Không Quên

Dưới sức nóng của địa ngục hàng ngàn độ Celsius, họ đã nhảy qua cửa sổ. Không ai có hy vọng nào sống sót từ độ cao khủng khiếp ấy. Họ không đi tìm sự sống, họ biết rõ điều ấy. Họ quyết định đi tìm cái chết, dẫu là tan tác, trên một mặt đất yêu dấu, tráng nhựa hay cỏ mềm xanh, và vào giây phút ấy họ cầm chặt lấy tay nhau, như một phản ứng tự nhiên …

ÂM VỌNG TRI ÂM

Thơ tôi mần, thủy chung như nhất … là hình ảnh tôi lẽo đẽo bước theo sau ông Nội tôi (lúc đó tôi mới 9 tuổi) đi trên một cánh đồng vắng ra nghĩa địa, hai tay ôm một cái niêu đất nhỏ, ở trong đựng cái thai non 3 – 4 tháng, em tôi (mẹ tôi sẩy thai vì đuối sức, lam lũ quá nhiều)…. Có một cánh bướm chập chờn trên vai tôi suốt trên đường trở về nhà.

ĐẶNG LÊ XUYÊN – PHẠM VĂN MƯỜI

Những ai đã đọc những truyện ngắn của Đặng Lê Xuyên trên tạp chí Văn Nghệ, đều phỏng đoán Đặng Lê Xuyên là bút hiệu của Phạm Văn Mười. Trong một truyện ngắn của Đặng Lê Xuyên, tác giả để nhân vật chính của truyện tự nói tên mình là Bù, họ Phạm. Rồi nhân vật tên Bù đánh vần tên mình: Mờ-ư-mư-ơ-muơ-i-mươi-huyền-Bù!

Con Cua Ngoài Miệng Giỏ

Thì gọi nàng Nữ Hoàng Selfie, gọi nàng Nữ Hoàng Drama, gọi nàng Nữ Nghệ Sĩ Trắc Nết ….Tước luôn vương miện Thánh Nữ Hội Họa. Không hề gì. Người đời tiếp tục thần tượng nàng …. Con cua đã một mình gắng sức bò lên, giãy giụa, thoát khỏi miệng giỏ, và chạy mất.

HUẾ, PHÁO ĐÀI CỦA NIỀM TIN

Túy Hồng, nhà văn nữ sinh trưởng tại Huế, đã phát biểu một nhận định về Huế: “Huế là đất tán chứ không phải đất tụ”. Cho dù Huế là đất tán nhưng trong tâm hồn những đứa con miền Trung vẫn mong mỏi Huế là nơi chốn có thể tìm về bất cứ lúc nào để được nhìn Huế, thở hít không khí của Huế ….

Anh em nhà họ Dương

Câu chuyện của anh em nhà họ Dương có vài tình tiết khiến tôi phải liên tưởng đến bộ tiểu thuyết cuối cùng của Dos, Anh em nhà Karamazov.

Nhân vật người cha, Fyodor Karamazov, hoàn toàn có thể được thay thế bằng một biểu tượng khác trong bối cảnh Việt Nam đương đại, một uy quyền thối nát nhưng vẫn thiêng liêng và bất khả xâm phạm

Tiễn chú Kiến Giang

Phần lớn các nạn nhân của những vụ trấn áp và thanh trừng trong nội bộ quyền lực ở tất cả các nước cộng sản trước đây và hiện tại đều chọn thái độ im lặng, hoặc để chờ một thế cờ mới, hoặc để mong một chữ bình an cho gia đình và bản thân. Không ít người từ địa ngục trở về lại sụp lạy dưới chân những chúa tể đã ném mình vào chỗ đó.

Viết và Đọc: những nẻo đi về

Đọc một bài thơ không hẳn chỉ là chuyện tìm vào tâm hồn của người làm thơ. Đọc một bài thơ, rất nhiều khi, là tìm vào tâm hồn của chính mình. Đọc một bài thơ là đi ngược trở về những “đường xưa lối cũ” trong ta, là sờ mó trở lại những vết thương cũ, cảm nhận lại tiếng máy đập của chính trái tim mình …

LẦU HOÀNG HẠC

Trong bốn bản dịch, chỉ buồn Thanh Tâm Tuyền trầm xuống như buồn Thôi Hiệu. Cái khác là cụ Thôi nhớ vợ, anh Thanh tự nhớ mình. Thanh Tâm Tuyền không chỉ chuyển ngữ Hoàng Hạc Lâu, ông dịch cả thời ông sống.

Nửa Đêm

Càng lúc người bệnh càng chứng tỏ mình không còn hiện hữu nữa. Người bệnh bắt đầu nói sảng, nghĩ sảng, đôi mắt nhìn, nhưng bộ não bắt cái nhìn ấy trở lại một cõi nào đó vô minh chứ không phải nhìn chồng, nhìn con ….

Những con sông / Rivers

Tôi đã sống ở thành phố này hơn 40 năm. Chúng tôi không sống gần bên sông, nhưng thành phố được nuôi dưỡng bởi một con sông đẹp chảy qua trái tim của nó. Mỗi sáng khi tôi đi qua cầu bắc ngang con sông để tới sở làm, tôi vẫn nghĩ mình may mắn xiết bao để sống và làm việc ở một thành phố đẹp và thanh bình như thành phố này.

MỘT SÁNG TRỜI MƯA

[N]gười chết ở đây được chôn đứng chớ không phải chôn nằm như trong các nghĩa trang khác thường thấy. Và không có quan tài. Rồi bên trên mỗi mộ huyệt, người ta trồng một cây sồi nhỏ. Không có mộ bia hay dấu vết gì cho biết tên tuổi lai lịch của người chết cả.

từ truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch, trở lại một số cái khó của văn học: phần 3. Phương pháp nghệ thuật hay lối viết robot? & phần 4. Chức năng của văn học… & phần 5. Kỹ thuật viết…

Maugham thì bảo: “Truyện ngắn phải sao cho người ta không thể thêm vào đó chút gì cũng không thể rút ra chút gì.” (Ngang ngửa với thơ rồi còn gì!) Hai cụ tổ nói và bảo, chỉ đúng trở lên. Dưng mà lên đến thời tiền hiện đại thôi. Rất nhiều truyện ngắn hiện đại và đa số truyện ngắn hậu hiện đại cứ lung tung beng “gió theo lối gió, mây đường mây”

Từ truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch, trở lại một số cái khó của văn học- phần 1. Cổ tích hóa truyện hiện đại và hiện đại hóa truyện cổ tích & phần2. Tự truyện như là thi pháp thể loại

Nhưng các nhà văn muốn tạo cổ-tích-mới sẽ có thể từ đó mà sinh sự. Bằng cách lệch-cổ-tích của riêng mình.

Đỗ Ngọc Thạch cũng là nhà văn như thế!

Về thể loại, ông thường cho truyện ngắn của mình[viii] được cổ tích hóa theo đủ ba dạng quen thuộc mà nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Đổng Chi[ix] từng chỉ ra: Thần kỳ/hoang đường; Thế sự/sinh hoạt; và Lịch sử.

bất tận cuối- an infinite ending/ bạt cho từ thở của Nhã Thuyên

nhưng một bản dịch chính xác là thế nào?

và những từ ngữ đang hóa bê tông trong mực của những trang giấy cuối cùng phải mang hình hài của nó?

“tôi biết những điều không trở lại nhưng không biết điều sẽ đến”

(dấu vết của khoảng trống)

kiều và văn nghệ đứt ruột (2)

Đạo Bụt là đạo tỉnh thức. Chữ Bụt là từ chữ Buddha mà ra, có nghĩa là người tỉnh thức. Chữ Buddha phát xuất từ động từ Budh, nghĩa là tỉnh dậy. Người đã tỉnh dậy gọi là Buddha.

Kiều và văn nghệ đứt ruột (1)

Nhưng trước hết tôi muốn nói với quý vị là con người Thúy Kiều có cái bản chất của sự đứt ruột. Đứt ruột là đoạn trường đó. Từ hồi còn nhỏ, cô ta đã ưa cái loại văn nghệ đứt ruột.

Lời Tự Bạch

Tôi biết rằng một số bài viết của tôi sẽ làm nhiều người phẩn nộ vì họ cho rằng tôi xúc phạm đến các niềm tin thiêng liêng của họ. Đây có lẽ là điều làm tôi băn khoăn và áy náy nhất. Tuy nhiên, tôi hy vọng

Những người viết trẻ

Dù muốn quan niệm một tiểu thuyết như thế nào, tiểu thuyết bao giờ cũng là một công phu trình bày, sắp đặt. Tiểu thuyết là một món ăn do tài khéo của đầu bếp. Tiểu thuyết là một đóng góp thành hình của nhiều yếu tố, nhiều thành phần và nhiều công khó. Truyện ngắn, trái lại, và nhất là theo quan niệm truyện ngắn bây giờ, con cá không có cần có đâu có đuôi, là những tảng thịt tươi rói, đỏ hòn, vừa lóc trên lưng con trâu ra.

Nói như vậy không phải muốn bảo rằng những truyện ngắn hay là những cơ may (cắt được món thịt ngon) tình cờ phóng bút mà có.

MỖI KỲ MỘT CHÂN DUNG VĂN CHƯƠNG

Với người nhà văn đã lựa chọn từ bảy năm một thế sống tịch mịch, cách khuất lưu hết mọi đời sống, nhà văn Việt Nam lưu vong, từ chối mọi tiếp xúc tạp nhạp với đời, đi hẳn vào một thế giới bên trong, tự vây hãm trong một lưu đầy imn lặng.

Hình ảnh đời sống của Mặc Đỗ bây giờ là thế. Một mặt phẳng không tiếng. Một đáy giếng thăm thẳm. Một cánh cửa đóng kín. Một quy ẩn sớm chiều. Một tịnh thất hoàn toàn. Ở cái địa chỉ văn chương Blue Ridge, người chủ nhân khoanh tay nhìn ra thế giới mù sương, đã rút lên cây cầu treo, từ lâu không xuống nữa.

MẶC ÐỖ RIÊNG CHUNG

Văn Mặc Ðỗ đọc lên không du dương, vì tác giả Bốn Mươi không còn nghi hoặc gì, không muốn điều mình viết ra sẽ mất vào các dòng chữ chỉ vì những chữ. Nhà văn sáng tác là để nói gì đó, ai cũng biết thế, song để nói được lại là chuyện khó khăn. Có câu văn vì chủ quan của tác giả mà đi quá xa. Có câu văn vì sa đà của ngòi bút mà tới quá gần. Văn Mặc Ðỗ là văn trung tính

Federico Garcia Lorca: Cơ Cấu và Tác Phẩm

Tại sao chỉ đọc một lần? Tại sao lại đọc nhiều lần? Tại sao đọc xong thấy khoan khoái, cảm nhận thích thú?
Câu hỏi đầu tiên có câu trả lời: Bài thơ đó bình thường.

Federico Garcia Lorca: Ngữ Lực và Tác Phẩm (Phần 2)

Ngữ lực không phải là khả năng đặc thù nhưng là khả năng đặc biệt của thi sĩ. Một người làm thơ chưa đạt được trình độ ngữ lực của cá tính và tư chất, thì chưa có thể làm thi sĩ.
Ngữ lực gồm có hai khả năng…