Lời chia sẻ nhân buổi ra mắt tuyển tập NGUYỄN THỊ KHÁNH MINH, BẰNG HỮU VÀ VĂN CHƯƠNG

 

Quí vị đang cầm trên tay Tuyển tập NGUYỄN THỊ KHÁNH MINH, BẰNG HỮU VÀ VĂN CHƯƠNG do Tạp chí Ngôn Ngữ thực hiện. Đây là một tuyển tập gồm những bài thơ chọn lọc từ 15 thi tập của nhà thơ Nguyễn Thị Khánh Minh, và một số bài viết, bài nhận định rất giá trị của các Văn Thi Hữu về tác giả Nguyễn Thị Khánh Minh.

Nhân buổi họp mặt hôm nay, tôi xin kể vài câu chuyện về hai bài thơ, chưa từng có mặt trong 15 thi tập của tác giả, và tất nhiên, cũng không có mặt trong Tuyển tập này. Đó là hai bài thơ mà tôi vẫn thường gọi đùa là hai bài thơ thất lạc. Từ “thất lạc” không chỉ ở trong thực tế, mà ngay cả trong tâm trí của tác giả Nguyễn Thị Khánh Minh, chị hoàn toàn không nhớ đến cho đến khi có người nhắc lại!

Bài thơ thứ nhất không có tên, và chỉ 4 câu ngắn ngủi, được viết vào ngày thơ, khi Khánh Minh chỉ mới 10 – 11 tuổi, tuổi mà các bé gái cùng lứa còn mải mê ra vườn đuổi theo những con bươm bướm hoặc những chú chuồn chuồn. Khánh Minh không khác gì những bé gái ấy, nhưng có một lần, Khánh Minh đã ghi lại những câu thơ sau:

Chú chuồn kim nhỏ,
Khâu vào trong gió,
Một ngàn giấc mơ,
Em về qua đó.

Bài thơ đó được để lại trên bàn học, và hai người đầu tiên đọc đến, chính là thân phụ và thân mẫu của Khánh Minh. Đến đây tôi xin mở ngoặc, thân phụ của chị là học giả, nhà biên khảo, nhà thơ Thanh Vân Nguyễn Duy Nhường – tác giả của nhiều trước tác văn học rất giá trị, và thân mẫu là Nữ sĩ Như Hiên. Khi đọc xong bài thơ ngắn ngủi trên, hai ông bà rất ngạc nhiên, nếu không nói là có chút sững sờ. Rồi hai ông bà dặn dò nhau, kể từ nay, sẽ không bao giờ nói chuyện thi văn trước mặt Khánh Minh nữa, và tất nhiên, 4 câu thơ ngắn ngủi ấy cũng không đưa lại cho tác giả. Có lẽ ông bà muốn tách biệt cô con gái của mình hoàn toàn ra khỏi thế giới thi ca.

Vài năm sau, không hiểu vì một lý do nào, ông đưa lại bài thơ ấy cho Khánh Minh đọc rồi hỏi: “Con có biết bài thơ này của ai không?” Khi thấy chị ngơ ngác tỏ vẻ không nhớ gì, ông bèn nói: “Đây là 4 câu thơ con viết cách đây vài năm rồi để lại trên bàn, và ba mẹ đã cất đi.” Ông lại nói tiếp: “Con có biết bài thơ này hay lắm không? Nhưng thôi, con đừng làm thơ nữa nhé!”

Đó là bài thơ thất lạc thứ nhất.

Nhiều năm sau, chúng tôi có dịp học chung lớp Đệ Nhất tại trường Trung học Mạc Đĩnh Chi niên khóa 1969-1970, cũng là năm tôi được đề cử vào vai trò Trưởng Khối Báo Chí của trường. Trong một lần vận động bài vở cho Đặc San Xuân 1970, tôi đã nhận được từ Khánh Minh vài bài thơ, và tùy bút. Ban biên tập đã chọn đăng gần như tất cả, nhưng giữ lại một bài thơ không tựa đề và cũng chỉ có 4 câu thôi:

Em đưa tay hứng giọt mưa mùa Đông,
Nhịp nước nào rơi trong tiếng lạnh lùng,
Tay em bé, nước tràn không đủ nắm,
Nên buồn buồn nước vỡ bâng khuâng…

Một thời gian sau, tôi gia nhập quân đội. Mãi đến gần 10 năm sau, chúng tôi mới có cơ hội gặp lại. Trong một lần tản mạn đến chuyện thi văn, tôi nhắc đến bài thơ trên và lại vô cùng ngạc nhiên khi Khánh Minh chợt hỏi:

“Thơ của ai vậy anh?”

“Của Khánh Minh chứ của ai!”

“Ủa vậy sao? Sao Khánh Minh không nhớ gì.”

“Nếu không nhớ thì xem như của tôi nha!” Tôi nói đùa.

Sau đó chị mới thổ lộ: “Khánh Minh đã quên bẵng rất nhiều bài thơ, viết xong rồi để lạc đâu đó, bây giờ tìm lại không ra!”

Cách đây hơn một tuần, khi gặp nhau tôi hỏi chị: “Bao giờ Khánh Minh sẽ ra mắt thêm một thi tập nữa?” Chị trả lời: “Chắc đủ rồi anh. Có lẽ Khánh Minh sẽ ngưng.”

Thật tình là tôi không tin Khánh Minh sẽ dừng mạch thơ. Bởi vì thi văn thật khó có điểm ngừng.

Tôi nghĩ một ngày nào đó, tôi sẽ đề nghị với chị, hãy tìm lại trong từng góc tủ góc nhà mình, để thi tập kế tiếp sẽ được mang tên “Những Bài Thơ Thất Lạc”.

Giờ đây, cùng với Quí vị, tôi xin chúc mừng nhà thơ Nguyễn Thị Khánh Minh, và xin chân thành cảm ơn Quí anh chị Thi Văn hữu trong Tạp Chí Ngôn Ngữ đã thực hiện rất công phu Tuyển tập NGUYỄN THỊ KHÁNH MINH, BẰNG HỮU VÀ VĂN CHƯƠNG, để chúng ta có được trên tay ngày hôm nay.