Apricots of Donbass là tập thơ song ngữ của nhà thơ người Ukraine Lyuba Yakimchuk. Sinh trưởng tại một thị trấn khai thác than ở phía đông Ukraine, gia đình cô đã bị mất nhà vào năm 2014 và  buộc phải đi tỵ nạn khi khu vực này bị chiếm đóng dưới sự hỗ trợ của Nga. Phản ánh những trải nghiệm và cảm xúc phức tạp, thơ Yakimchuk rất linh hoạt, từ những câu thơ bóng bảy xa hoa về sự ham muốn cấp bách trong một thành phố bị chiến tranh tàn phá cho đến những câu nói bập bẹ như trẻ con về các công cụ và đồ chơi trong chiến tranh. Tính nghệ thuật đi đôi với tính chân thực của những bài thơ, là cái nhìn sâu sắc về câu chuyện của một phụ nữ có cuộc sống bị xáo trộn và thay đổi ngoài tầm kiểm soát vì hoàn cảnh.

Cầu nguyện

Lạy Cha chúng tôi, Đấng ngự trên trời
của mặt trăng tròn
và mặt trời rỗng

xin che chắn giùm cha mẹ tôi không mất
có nhà trong lằn đạn
và sẽ không rời bỏ nó
như bỏ một ngôi mộ

xin che chắn giùm chồng tôi
phía bên kia cuộc chiến
như thể từ bên kia sông
chĩa súng vào vú
anh ta đã từng hôn

tôi mang trên mình chiếc áo chống đạn
và không thể cởi nó ra
nó bám vào tôi như một làn da

tôi mang trong mình đứa con anh ta
và không thể ép nó ra
vì anh ta sở hữu cơ thể tôi với nó

tôi mang trong mình một quê hương
và không thể nôn nó ra
vì nó luân lưu như máu
chảy qua tim tôi

chúng tôi đem bánh mì mỗi ngày cho người đang đói
để họ ngừng ăn thịt lẫn nhau

chúng tôi đem ánh sáng đến người bị lừa dối
để họ có được sáng rõ

và tha thứ chúng tôi vì những thành phố bị phá hủy
dù chúng tôi không tha thứ họ, những kẻ thù

xin đừng để chúng tôi bị cám dỗ
đi xuống cùng thế giới mục nát này
nhưng xin giải cứu chúng tôi khỏi sự tàn ác
để thoát khỏi gánh nặng của một quê hương
nặng nề và gần như không hữu ích

xin che chắn giùm tôi
chồng tôi, cha mẹ tôi
con tôi và quê hương của tôi

Phân hủy

không đổi gì ở mặt trận miền đông
tốt, tôi đã ngộp nó tận cổ họng
vào thời điểm chết, kim loại trở nóng
và người trở lạnh

đừng nói với tôi về Luhansk
từ lâu rồi nó đã biến thành hansk
Lu đã được san bằng xuống đất
trên vỉa hè thẫm đỏ

bạn bè của tôi là con tin
tôi không thể nhắn tin, tôi không thể làm netsk
để kéo họ khỏi hầm trú
dưới đống đá nát

vậy mà anh ở đây, đang làm thơ
những bài thơ mượt mà lý tưởng
những bài thơ mạ vàng ý thức cao
đẹp như tranh thêu

không có thơ về chiến tranh
chỉ là sự phân hủy
chỉ còn lại những mẫu tự
và chúng đều phát một âm thanh duy nhất – rrr

Pervomaisk đã được chia thành pervo và maisk
thành các hạt tử trong thông lượng nguyên sinh
chiến tranh lại một lần nữa kết thúc
nhưng nào thấy đâu hòa bình

và deb, alts, evo của tôi đâu?
nơi đó sẽ không có nhà thơ nào sinh ra nữa
không có con người

tôi nhìn chằm chằm vào chân trời
thu hẹp thành một hình tam giác
những hoa hướng dương đang cúi đầu trên cánh đồng
đen đúa và hóa khô, như tôi
đã già đi rất nhiều
không còn là Lyuba
chỉ là một -ba

(LND – Luhansk và Pervomaisk là tên hai vùng đất trong Ukraine)

Gạt tàn thuốc

không còn là kiến trúc
không còn là nhà
cho cha, cho mẹ, cho tôi
cho rau cải trong tủ lạnh

không là nhà, không là thành quách
không còn có bốn bức tường

(thậm chí chắc chẳng đầy một va li
hay một ba lô)

bây giờ – là một gạt tàn thuốc
đầy bồ hóng
cho một ông thần
hít khói vào
và để ruồi trái cây bay ra khỏi miệng

vi lãng dịch 3 bài thơ “Prayer”, “Decomposition”, “Ashtray”, của Lyuba Yakimchuk, từ tập thơ Apricots of Donbas, bản tiếng Anh do Oksana Maksymchuk, Max Rosochinsky, và Svetlana Lavochkina dịch từ tiếng Ukraine, nxb Lost Horse Press.

——-