Tam Đảo 04-14-2024
(Đinh Từ Bích Thúy chế biến từ ảnh Đặng Thơ Thơ chụp Noguchi Garden, Pacific Arts Plaza, Costa Mesa, California)
Lịch Trình Trong Tuần
“Ai Vượt Cạn, Ai Trầm Mình Giữa Quen và …
Bồ câu nhầm lẫn ♦ Liên tưởng
Những đêm ở ngoại ô này lặng im như chết
anh miệt mài tìm sự tìm kiếm sự phản bội của em
trong mọi dấu hiệu
như chính quyền này ngày nào cũng lo sợ rình mò
Bước chân mưa ♦ Dự báo
Rả rích bước chân mưa
Gõ đều trên mái nhà
Lan dần vào giấc ngủ sâu
Tôi lắng nghe bước chân mộng du của mình
Bang Bang
Bang Bang đã là Khi Xưa Ta Bé trong thời điểm trước ’75, rất quen thuộc với thính giả Việt qua lời dịch của Phạm Duy và tiếng hát Thanh Lan.
Bang Bang hiện đại là một mối tình khác, với xúc cảm có trọng lượng của điệu Blues…
GIĂNG BẪY: Tạp chí L’avant-scène théâtre phỏng vấn kịch tác gia Florian Zeller
Nếu câu chuyện chứa đựng nhiều bí ẩn, tôi sẽ để cho nhân vật tha hồ đối thoại, và vở kịch tự nó hình thành. Nhưng … cũng có lúc tôi phải nhúng tay vào. Khi các nhân vật không còn lời để nói, có nghĩa là khi vở kịch cần đến một cấu trúc tất yếu, lúc bấy giờ người viết kịch không khác chi một nhạc trưởng, nghĩa là phải điều động một chút: tôi giăng bẫy công chúng và giăng bẫy cả các nhân vật.
AVANT DE S’ENVOLER / TRƯỚC KHI BAY LÊN
Madeleine: Mình đã có nhau lâu thật lâu rồi. Ai nói cuộc sống ngắn ngủi, thật không đúng chút nào. Nó dài đăng đẳng.
André: Đôi khi nó có vẻ như là … bất tận.
Madeleine: Đúng thế. Nhưng khi nó kết thúc, hóa ra chỉ là một sự giải thoát. Ông có nghĩ vậy không?
Hai kịch ngắn của B. E. Turner: Cứ Diễn Tiếp Thôi và Tình Vụng Trộm
ROGER: Trong vở diễn này không có hầu bàn. Tác giả đã quyết định cho anh ta nghỉ xả hơi.
NEMO: Mẹ kiếp tác giả, tôi đói.
The Shifting Point / Điểm nhìn đương dịch chuyển
Trong khi diễn viên là người … sẽ làm sáng lên dần những mảng tối của vở kịch; đạo diễn là người nhận ra những thể dạng dần dần được tạo ra trong tiến trình diễn tập, là người sàng lọc …. Ở những giai đoạn sau cùng, đạo diễn và diễn viên sẽ cùng làm công tác loại bỏ, biên tập, củng cố…. Vở kịch được cả hai bên dựng thành… thay vì là kết quả của sự áp đặt một chiều … lên kịch bản.
Nam Dao trả lời Da Màu
Nay xin trình bày cách thức tôi viết Kịch bản văn học. Tôi tiêm nhiễm quan niệm của J.P. Sartre trong đề luận Un Théâtre de Situations, tạm dịch là Kịch thể Tình Huống. Thể loại này đặt những con người trước những tình huống oái oăm buộc phải xung động và cư xử với nhau hầu tiến tới một tình huống kết cục khác. Như vậy, người viết biết cái tình huống kết cục là gì (kể cả khả năng không thể gì khác được hư vô), chọn nhân vật kịch và những tình huống, và để nhân vật xung động, giao hưởng, khóc cười, ân oán với nhau.
treo đầu dây quan họ- màn III: tiếng thét
MỢ: Tôi bảo là không phải. Thật hay không, đó là do chúng ta…
Ông ngẩn người, mặt nghệt ra
MỢ: Sự thật của con người ta là ở cái mồm. Nói, cứ nói, nói như đinh đóng cột. Ðứa nào nói trái lại thì tiêu diệt nó. Nói thế, gì cũng thành sự thật.
Sáng tinh mơ thu, 2019
trong ánh sáng nhập nhoà bình minh thu
hơi lạnh đông đang đợi chờ ngoài ô kiếng cửa sổ
ôm cánh tay phải thương tích tuổi thơ vĩnh viễn đời tôi
‘Crazy’
Điệu nhạc đơn độc trỗi dậy,
người ca sĩ giọng khàn đục cất cao tiếng hát mê hoặc
căn phòng tối chìm vào cung bậc
đâu đó trên môi, trong tóc
Chiếc xe bò chiều thu
chiếc xe bò lăn bánh như một ngạc nhiên êm dịu
cọc cạch cọc cạch
tiếng khô khan của những trái tim cạn kiệt
đường quê chiều Âu Châu
Ở tầng bảy bệnh viện Scripps Mercy ♦ Thắp nến đêm
bảy tầng vẫn thấp hơn trời
nhưng cao, so với cuộc đời dưới kia
mỗi người là một tấm bia
thời gian dành sẵn để chia mộ phần
Treo đầu dây quan họ- Màn II: Lời Thề- Cảnh 2
CHỊ VỢ: Bà ơi, bà có biết bà Xoan nào không?
Bà lắc đầu, cúi gằm mặt xuống. Im lặng. Tiếng đàn đại hộ cầm vẳng lên thê lương. Trong đêm trăng, bà ngồi ở gốc cây sồi, bóng đổ xuống sóng xoài trên mặt sân. Một lát sau, bà lẩm nhẩm…
BÀ: Tội nghiệp cho chúng mình, anh Tình ơi!
Treo Đầu Dây Quan Họ –Màn II: Lời Thề- Cảnh 1
Cảnh 1
Một thời gian sau, trời vẫn có trăng nhưng trăng lưỡi liềm, ánh sáng ma quái.
MỢ (quần sắn, bước vào hộ giữa, to tiếng): Này, tôi bảo cho mà biết, đêm qua lại làm cho tôi mất ngủ. Cái giường thì óp a óp ép, kẽo ca kẽo kẹt cũng vừa thôi, phải có ý có tứ chứ…
Treo đầu dây Quan Họ- Màn 1: Tình Chung
Lời nhập:
Căn nhà trong ngõ phố Lò Sũ không phải không có trí nhớ. Trí nhớ của gạch, của ngói, và của tôi – cây sồi trong góc sân này – khác trí nhớ loài người.
Loài người chỉ nhớ những điều họ muốn nhớ. Ðã thế, họ lại không nhớ lâu. Dễ dãi với mình một tí, họ quên ngay. Quên hết. Tình yêu, tình bạn, ơn nghĩa, thậm chí… Thôi, tôi không dám nói hết. Nhưng tôi, tôi nhớ tất cả. Trời không bố thí cho tôi cái khả năng chọn lọc để nhớ
đọc kịch lữ kiều: “tôi tin vì nó phi lý”- phần 2: ngôn ngữ- chỉ dẫn sân khấu- không gian&thời gian nghệ thuật-logic
Trong thể loại kịch, thành công của yếu tố chỉ dẫn sân khấu cho thấy tài năng kép của tác giả. Nghĩa là tác giả vừa có khả năng của một kịch tác gia, vừa có khả năng của một đạo diễn. Lữ Kiều có tài năng kép đó. Vì vậy, kịch của Lữ Kiều rất dễ dàn dựng, bởi vì ông đã chuẩn bị khá đầy đủ mọi chi tiết, cả âm thanh, ánh sáng, hành động, cử chỉ, biểu cảm… cho nhân vật và cảnh vật.
Dối trá / Le Mensonge
ALICE: (gần như tự thì thầm) Mọi việc sẽ đơn giản hơn rất nhiều nếu ai cũng nói ra sự thật…
PAUL: Chắc chắn sẽ là ác mộng, Alice. Nếu mọi người nói ra sự thật, sẽ không còn cặp vợ chồng nào tồn tại trên đời.
ĐỌC KỊCH LỮ KIỀU: “TÔI TIN VÌ NÓ PHI LÝ”- Phần 1: Đề Tài- Kết Cấu- Nhân Vật
Càng để lửng, kịch tính càng cao; càng bí hiểm, càng gây tò mò, có lẽ đây mới là cái đích sáng tác của Lữ Kiều: “kể cái gì” không quan trọng bằng “kể như thế nào” – người đọc như đang thưởng thức nghệ thuật tạo xung đột theo kiểu sóng sau xô sóng trước chứ không phải nội dung của kịch. Trong những lời cuối cùng của Bóng Đen, có mấy câu hô ứng với nhan đề vở kịch: “Thưa quý ngài. Quý ngài sẽ không hiểu gì cả. Chúng ta đều là những vai phụ… Chúng ta chờ đóng vai chính…”.
NHÂN VẬT PHỤ
Hai Tơ ơi, Tư đây nè (gã cốc lên đầu Hai Tơ) Đù má mày, ngủ hoài vậy, tỉnh đi mày… Giờ mày là con cá lóc trong rọ, đại ca sẽ đập dập đầu mày rồi nướng trui trên lò than! Hà, mày là con gà chết mắc dịch, đại ca sẽ rô-ti mày, sẽ lấy huyết mày nấu cháo, cánh mày chiên bơ. Ủa, quên, mày làm gì có cánh. À! Hay hơn hết là dùng mày vô món thịt người nhúng dấm cuốn bánh tráng rau cải, đại ca sẽ đãi tụi tao một chầu tưng bừng. Tưng bừng gấp mười lần buổi nhậu lãng xẹt mày tổ chức hôm nay. Hai Tơ! Khà khà! Hai Tơ, mày hết còn tơ rồi con ơi!…
Già Nô-en chàng ơi / Santa Baby
Nhiều ca khúc Giáng Sinh đã quen thuộc với người Việt từ khi ở quê nhà. Trong số những bài “lạ” đối với người mới đến Mỹ, có một ca khúc khiến tôi, sau nhiều năm, càng nghe càng thú vị vì tính chất bông đùa của nó…
Rảo Bước Quanh Sân Khấu Kịch Tây Phương
(Trích trong “Rảo Bước Quanh Sân Khấu Kịch Tây Phương” Chương 4. Phát hành 2020.)
(Lời người viết: Sổ tay là nơi chứa đựng những ghi chú nháp. Về sau, được sử dụng như kỹ thuật …
lớp học cũ
LTS: Vở kịch này đã đăng trên Da Màu năm 2010. Chúng tôi chọn đăng lại cho chuyên đề Kịch và tuần lễ Kịch Phi Lý. Đây là một quyết định hiếm có, nhưng cần thiết, vì tính sáng tạo trong việc dựng nhân vật ngôi số một là TÔI giữa những nhân vật ngôi số ba HẮN trong kịch. Cùng với tính phi lý trong đối thoại và tình huống, nội dung kịch đã chạm đến điểm then chốt giữa hiện hữu, tồn tại, và bản thể. Tác giả còn đưa vào kịch cách nghĩ của các nhân vật, là một thủ pháp nghệ thuật để đào sâu hơn mâu thuẫn và khoảng cách giữa các nhân vật với nhau, với hoàn cảnh, và định mệnh.
Khi không còn gì để nhớ
khi người không còn tuổi thơ
giống như biển reo hò rên xiết cuối chân trời đại dương
đi bộ qua không gian không mang dép
Ba chín nạn nhân đều là Người Việt
Ba chín nạn nhân đều là Người Việt
nạn nhân đều là Người Việt
đều là Người Việt
là Người Việt
Phàn nàn có lý do
– chúng tôi không thích cái mà gọi là thi sĩ chút nào cả
– lý do?
– bởi họ đã lạm dung chúng tôi
họ ngang nhiên lũy thừa 24 bọn chúng tôi
Bình Luận mới