Terry muốn biết bạn đã đọc sách chưa, bởi bạn đã có hai tuần, và hơn thế nữa, bạn đã có một cuốn sách với chữ ký tác giả do Terry cung cấp. Bạn thậm chí còn không mở cuốn sách ra, bởi bạn không thích hình tác giả

Thơ Ca, trước khi hiện hữu cho chúng ta ngày nay, đã là … một loại kinh lễ, một cuốn bách khoa …. Vào thời trung cổ, Thơ Ca là thứ nhật báo tương ứng với báo chí của chúng ta ngày nay (cũng có những bài xã luận, mục cáo tố tương tự mục lượm lặt hàng ngày; anh hùng ca tương đương với các tiểu thuyết đăng thường kỳ ….) Rất chậm chạp, có thể là đến sau thế kỷ XVI, người ta mới ý thức [và] … ưu ái với cái gọi là “Thơ Ca.”

Dù ngày hay đêm, chạy băng lục địa nước Mỹ bằng tàu hoả là anh lao vút qua hết thị trấn hoang vu này đến tỉnh lỵ đìu hiu khác nơi không kẻ vãng lai. Hay nói đúng hơn, anh lướt ngang những nơi mà ai chẳng có liên quan, ai chẳng còn cội rễ lưu giữ trong nấm mộ làng quê

Cầm tấm thẻ căn cước vừa nhận chưa kịp gắn vào túi áo ngực, tôi đi qua một hành lang dài kê la liệt những chiếc băng-ca chuyển tới sau tai nạn xe hơi. Trên màn truyền hình ở cuối hành lang, tôi kịp nhìn thấy một tòa nhà cao tầng bốc cháy…

Cái mà chúng ta gọi là Thơ Ca không phát sinh như một niềm vui thích mà như một phương tiện, một công cụ. Tất cả lịch sử sau này về Thơ Ca chỉ là lịch sử của sự đổi thay cách dùng của công cụ này

– Nhưng giả sử là do ngẫu nhiên, trong thời gian hay trong không gian, hay cái gì đó, chúng ta đã đến một hành tinh vào một thời điểm nghịch đảo. Biết đâu đây lại là Địa Cầu của ba mươi năm hay năm mươi năm trước? Biết đâu chúng ta đã đi lạc trong chiều thứ tư, chiều của thời gian?

Thế là một kịch trường đã được dựng lên trên bãi biển, và trong một vài phút nữa hai người ấy sẽ gặp nhau. Một lần nữa, Định Mệnh đã ấn định khuôn thước cho bao sửng sốt cùng ngạc nhiên, bao lần ra đi và về đến. Trong khi đó, hai kẻ lang thang cô độc kia không một phút nào nghĩ tới sự ngẫu nhiên

– Đừng bao giờ trở thành một Nhà Phi Hành.

Tôi ngừng lại. Bố tôi nói tiếp:

– Bố nói nghiêm túc đấy. Bởi vì khi con ra ngoài không gian con lại muốn có mặt ở quê nhà, và khi con trở về thì con lại khao khát ra đi. Đừng bắt đầu như thế. Đừng để nó chế ngự chính con.

Tôi chỉ mới mười hai. Nhưng tôi biết tôi yêu cô bé biết bao. Đó là thứ tình yêu nảy sinh trước mọi ý nghĩa của thân thể và đạo lý. Đó là thứ tình yêu chẳng khác gì gió và biển và cát mãi mãi nằm bên nhau. Tình yêu ấy hình thành từ những ngày dài ấm áp cùng chơi trên bờ hồ này,

Bà cụ vùi tay vào chiếc túi áo sờn rách và lôi ra thứ gì đó gói trong nhiều lớp giấy báo. Với hai bàn tay run rẩy, bà từ từ mở gói giấy. Bà hít vội một làn hơi thở gấp, và đặt lên mặt bàn một chiếc đồng hồ Omega bằng vàng đẹp ngoài sức tưởng tượng.

“[Đ]ể gột sạch cũng như đền bù những tội đồ xấu xa trong quá khứ, thằng đen cho quảng bá khắp Đông dương một yết thị có in hình chả và nhận được tới một trăm bảy mươi sáu hồi đáp kèm ảnh chụp trẻ lai da đen. Trong số đó có một tấm thuyết phục hơn hết, vì mặt đứa nhỏ mang dấu tích giống hệt chả…”

Dịch từ bản Anh ngữ “Mother” của Kafka Kassabova, là một trong 50 truyện ngắn trong tập “Circus Bulgaria” của Deyan Enev do Portobello Books Ltd. xuất bản tại Anh Quốc 2010.

Deyan Enev sinh tại Bulgaria năm 1960, là nhà báo và tác giả viết truyện ngắn. Tác phẩm của ông đã được dịch ra tiếng Anh, Đức, Na Uy và Hòa Lan.

Anh muốn ngồi một mình trong khoảnh khắc
Hoài niệm về quá khứ, chuyện chúng mình
Chợt nghe từ trong khoảng trống lặng thinh

Màu sóng sông cuồng bạo
Tiếng gió đêm rít dài
Mặt trời đi đâu vậy
Dân đen oán vì ai

Vào đêm thứ ba, người thợ lặn chìm vào giấc ngủ sâu và cô gái đến với anh. Họ lại cùng ở trong chỗ hũng ở lòng sông nhưng lúc này nước sông chảy hững hờ và anh đã có thể thở được. Khi anh ôm lấy cô, cô thì thầm rằng thế giới này tốt đẹp hơn thế giới trên kia…

Sài Gòn,
Ta đã ba lần làm tù nhân của mi

Let me dry on your sidewalks naked and songless,
Package me in fireants and strip me of flags.

Trong những tuần lễ cuối của cuộc chiến tranh, khi tất cả những người Mỹ ở Sài Gòn đều biết thua trận đến nơi, một số những người lính miền Nam vẫn tiếp tục chiến đấu ở những nơi chốn khác nhau, như ở Xuân Lộc, và do đó đã mang lại nhiều giờ khắc quý báu hơn cho những công dân Mỹ, và những công dân Việt Nam được chọn lựa, đi thoát khỏi nước.

“Ông biết tôi là ai mà. Anh ấy dọn về đây rồi đâm ra say sưa rượu chè, rồi lấy súng, bắn vào đầu, vỡ sọ. Không một lời trăn trối. Tại ông hết. Ông gây ra chuyện đó. Ông đẩy người ta vào chỗ chết. Trời ơi, tôi cầu cho ông cháy tan trong hỏa ngục! Đồ khốn nạn! Tôi cầu cho ông xuống hỏa ngục đời đời.”

Bởi vì em, giữa vườn hoa rực rỡ
Anh nhói đau trong hơi thở mùa xuân
Khuôn mặt, bàn tay em, đã quên dần
Quên cảm giác khi đôi môi khẽ chạm

Những căn phố nhiều tầng, lợp ngói đỏ, những khung cửa sổ tô xanh da trời khép hờ, lớp sơn loang lổ, hoen tróc, những ban công trồi thụt, móc dây phơi quần áo, đối diện nhau gần đến nỗi, có thể giơ tay chạm nhau. Paul lần theo mùi tạp chủng ban nãy, tìm ra quảng trường nhóm chợ, trước một thánh đường xây theo kiến trúc la mã cổ Byzantine.

Nó không có quá khứ. Lịch sử của nó bắt đầu với Walt và Madge. Nó đến từ phía nam, nó rõ ràng chạy trốn, nhưng họ không biết gì về người chủ cũ. Bà Johnson, người hàng xóm gần nhất và người cung cấp sữa cho họ, tuyên bố rằng nó là chó Klondike. Anh của bà đào tìm những lằn vàng đông cứng ở xứ sở xa xôi đó, và như thế bà tự cho rằng mình có thẩm quyền trong vấn đề này.

Họ đào tạo lũ trẻ thơ
cách hái trăng rằm dễ như trở bàn tay.
Tuyệt đối không chấp nhận
thứ ước mơ lè tè thấp hơn ánh sao trời.

Nếu cuổn sách đầu tay Inside Out and Back Again nói về những khó khăn thích ứng của cô bé 10 tuổi từ Việt Nam sang Mỹ, không biết nói tiếng Anh “và chưa lần nào trong đời ăn bánh mì kẹp hot dog,” thì Listen, Slowly vẽ nên bức tranh đảo ngược của cô bé Mỹ-Việt cố gắng mò óc tìm chữ “sorry” bằng tiếng Việt.

Qua cách “quỷ hóa” bà Nhu, giới báo chí Mỹ đã thuyết phục dân chúng Mỹ rằng bà là “kẻ lạ” và người Mỹ có bổn phận phải can thiệp vào nội bộ chính trị của Việt Nam …. Jacqueline Kennedy chê bà Nhu là mụ đàn bà “khao khát quyền lực vì ghét đàn ông, hay … có thể … nhiễm bệnh đồng tính luyến ái!”

Anh thích em lặng thinh, tựa như em đang vắng mặt,
Và em nghe thấy anh từ xa, và âm thanh anh không với đến em.
Giống như đôi mắt em đã bay xa mất,

Thân thể của người đàn bà, đồi trắng, đùi trắng,
Em trải như một thế giới trong thái độ khuất phục.
Thân thể hoang dã quê mùa của anh cày xới em
và dấy lên từ những độ sâu của lòng đất.

Ở Rừng Thúy chúng tôi được hạnh phúc, nhưng thỉnh thoảng tôi cũng sợ. Tôi thấy một con rắn con, dài và mảnh như dây giầy, nở ra từ một cái trứng ở khe tủ quần áo trong phòng ngủ tháng Tư năm ngoái. Những con bọ nai – loại bọ gây bệnh Lyme – đã được phát giác trong phòng giặt ….

Ở Juan-les-Pins, người ta sống như không hề có cuộc chiến. Đàn ông mặc quần dạo biển và đàn bà khoác váy màu nhạt. Họ đều già hơn Ingrid và Rigaud khoảng hai mươi tuổi, nhưng sự cách biệt này không rõ ràng lắm. Với làn da rám nắng và dáng dấp thể thao, họ vẫn trông trẻ và vô tư một cách giả tạo.