Trang chính » Bàn Tròn, Bàn Tròn: Chính trị, Đông Âu/Bức Tường Bá Linh, Ký Email bài này

Newseum: Triển lãm một mảnh tường Bá Linh, vọng gác ‘Tử thần’; Vai trò của báo chí và truyền thông dẫn tới biến cố ‘địa chấn’ này

♦ 0 bình luận ♦ 16.11.2009

Kỷ niệm 20 năm ngày bức tường Bá Linh sụp đổ

 

Bài và hình: Trùng Dương

Ngày 9 tháng 11, 2009 năm nay đánh dấu 20 năm ngày sụp đổ của bức tường Bá Linh. Hai mươi năm trước, vào ngày 9 tháng 11, 1989 thế giới nhìn với niềm kinh ngạc và xúc động tột cùng khi những người dân của cả bên đông lẫn tây Bá Linh tụ họp lại để chào mừng lẫn nhau tại biên giới nay không còn ngăn cách họ nữa. Cuộc cách mạng ôn hoà tại Đông Đức đã cuối cùng đục thủng và ủi xập bức tường tượng trưng của cuộc Chiến Tranh Lạnh và sự áp chế chính trị. Biến cố này mở đầu cho sự chấm dứt cuộc chia đôi đất nước của nước Đức mà cuộc thống nhất đất nước đã diễn ra gần một năm sau đó vào ngày 3 tháng 10, 1990.

Được chính quyền Cộng sản Đông Đức dựng lên vào ngày 13 tháng 8, 1961, bức tường Bá Linh đã chia đôi quốc gia này ròng rã 28 năm trời. Nó cắt ngang trái tim của thành phố Bá Linh, cắt đứt giao thông và phân cách các gia đình và bằng hữu. Các bãi mìn và vọng gác mọc lên dọc theo chiều dài hơn 87 miles (hơn 140 km) với cảnh sát phía đông được lệnh bắn chết bất cứ ai mon men đi tìm tự do.

Với bức tường Bá Linh sụp đổ không đầy nửa năm sau khi Ba Lan tổ chức tổng tuyển cử để bãi bỏ chế độ cộng sản vào tháng 6, 1989, các nước cộng sản Đông Âu cũng lần tan rã, kéo theo nước đàn anh Liên Sô và là cái nôi cách mạng cộng sản, vào tháng 12, 1991.

Từ cái ngày lịch sử 9 tháng 11, 1989, nhiều đoạn tường Bá Linh đã được tặng cho các tổ chức, đoàn thể, kể cả Toà thánh Vatican, để kỷ niệm (xem danh sách chi tiết nơi những phần tườn gnày được lưu giũ, tại http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Berlin_Wall_portions). Tám mảnh tường dài 36 feet (11 mét) và một cái vọng gác bằng bê tông cốt sắt, được biết là phần tường Bá Linh lớn nhất ỡ ngoài nước Đức, hiện được trưng bầy tại Viện Bảo tàng Báo chí Newseum tọa lạc tại số 555 trên đại lộ Pennsylvania, giữa toà nhà Quốc Hội và Tòa Bạch Ốc ở Washington, D.C.

Theo Giáo sư Joseph Campbell thuộc trường Đại học American University ở Washington, D.C., thì báo chí và truyền thông đã đóng một vai trò quan trọng trong việc đưa tới sự sụp đổ của bức tường cao trên 13 feet (4 mét) này vào năm 1989. "Điều đáng chú ý là, khác với Vạn Lý Trường Thành của Trung Hoa hay phần lớn những bức tường lịch sử khác," ông Campbell nói, "bức tường Bá Linh đã được dựng lên để giữ chân người dân Đông Đức thay vì là để ngăn chặn ngoại xâm."

Trong khi những người vượt biên bị bắn sau lưng trên đường đi tìm tự do, những làn sóng truyền thanh và truyền hình không thể bị ngăn chặn dễ dàng. Tin tức từ bên ngoài vẫn tiếp tục vượt tường đến với người dân Đông Đức, đặc biệt qua hệ thống Radio Free Europe/Radio Liberty hiện vẫn còn tiếp tục sinh hoạt, có Web site tại http://www.rferl.org/, đem lại cho họ hình ảnh của đời sống tại phần đất Tây Đức dân chủ và thế giới tự do, nuôi dưỡng khát vọng tự do của họ, và dần dần thay đổi cục diện chính trị tại các nước bị kềm kẹp trong chế độ độc tài Cộng sản.

Tưởng cũng nên nhắc qua: sự sụp đổ của bức tường Bá Linh kéo theo sự tan rã của khối cộng sản Nga Sô và Đông Âu đã kết thúc Chiến Tranh Lạnh, đưa tới việc chính phủ Hoa Kỳ qua Bộ Quốc phòng quyết định chuyển một số kỹ thuật phát triển nhờ cuộc chiến này, trong đó đáng kể nhất là kỹ thuật Internet, qua tay tư nhân từ năm 1995, đưa tới những thay đổi chưa từng thấy kể từ khi Johannes Gutenberg phát minh ra máy in vào thế kỷ thứ 15.

Triển lãm đoạn tường Bá Linh là một trong 14 cuộc triển lãm chính của viện bảo tàng Newseum. Viện bảo tàng này nằm trong một tòa nhà cao bẩy tầng, rộng 250,000 square feet, gồm 15 phòng chiếu phim và 14 phòng triển lãm, được khánh thành tại trụ sở mới vào tháng 4 năm 2008, xây cất trị giá 450 triệu Mỹ kim, tài trợ bởi cơ quan Freedom Forum, một đồ án ruột của Allen H. Neuharth (1924-). Ông Neuharth một thời là ký giả trở thành chủ nhiệm báo và là người đã sáng lập ra tổ hợp báo chí Gannett và tờ nhật báo được nhiều người đọc nhất, USA Today.

Sau đây là ký sự bằng hình riêng khu triển lãm bức tường Bá Linh do tôi ghi nhận nhân chuyến viếng thăm Newseum vào tháng 7, 2009 vừa qua. Đây là chuyến viếng thăm Newseum thứ hai của tôi. Lần trước vào giữa thập niên 1990 khi viện bảo tàng còn ở trụ sở cũ, nhỏ và đã hẳn là không đồ sộ bằng, ở Arlington, Virginia.

 

Chú thích hình ảnh:

BerlinWall_01

Hình #1: Khu triển lãm bức tường Bá Linh tại Newseum. Phía trái là một phần của bức tường gồm tám tấm với những bức họa và graffiti nhiều mầu sắc, cho thấy đây là mặt hướng sang Tây Bá Linh, phía sau là một phần của vọng gác, và bên mặt là một phần của pho tượng Lenin, ông tổ cộng sản, bị giật sập. (Ảnh Trùng Dương)

 

BerlinWall_02

Hình #2: Tháp này nguyên đứng ở Stallschreiberstrasse, khoảng gần một mile cách trạm biên giới kiểm soát chính và được biết đến nhiều nhất: Checkpoint Charlie. Đây là một trong những tháp canh, hỗn danh là "Tháp Tử Thần" (Death tower), dọc theo bức tường Bá Linh trang bị đèn pha và lính với súng máy để ngăn chặn người dân Đông Đức đi tìm tự do. Đây là món quà tặng năm 1994 cho Newseum của giám đốc Ranier Hilderbrandt thuộc Viện Bảo tàng Checkpoint Charlie Bá Linh vì sợ các tháp canh này sẽ bị phá đi lấy chỗ cho các phát triển thương mại. Ngày nay chỉ còn một số nhỏ tháp canh là còn tồn tại. (Ảnh Trùng Dương)

 

 BerlinWall_03-GuardTower-BrianRose

Hình #3: Tháp canh ở Stallschreiberstrasse nhìn từ trên xuống. (Ảnh Brian Rose, Internet)

 

BerlinWall_04

Hình #4: Một phần tường Bá Linh trưng tại Newseum. (Ảnh Trùng Dương)

 

BerlinWall_05

Hình #5: Một phần của phòng triển lãm về việc thông tin tiếp tục bền bỉ đục tường Bá Linh qua Đông Đức tiếp sức nuôi dưỡng khát vọng tự do của người dân dưới chế độ Cộng sản. (Ảnh Trùng Dương)

 

BerlinWall_06

Hình #6: Một bảng tại trạm kiểm soát của quân đội Mỹ. (Ảnh Trùng Dương)

 

BerlinWall_07

Hình #7: Một màn ảnh truyền hình, đặt ở phía trước đoạn tường Bá Linh trưng ở Newseum, đang chiếu đoạn dân chúng đục tường Bá Linh. (Ảnh Trùng Dương)

 

BerlinWall_08

Hình #8: Phần triển lãm diễn biến, qua tường thuật của báo chí và truyền hình, dẫn tới sự xụp đổ của bức tường Bá Linh. (Ảnh Trùng Dương)

bài đã đăng của Trùng Dương

Phần Góp Ý/Bình Luận


Xin vui lòng bày tỏ trách nhiệm và sự tương kính trong việc sử dụng ngôn ngữ khi đóng góp ý kiến. Da Màu dành quyền từ chối những ý kiến cực đoan, thiếu tôn trọng bạn đọc hoặc không sử dụng email thật. Chúng tôi sẽ liên lạc trực tiếp với tác giả nếu ý kiến cần được biên tập.

Lưu ý: Xin vui lòng bỏ dấu tiếng Việt để giúp tránh những hiểu lầm đáng tiếc từ độc giả trong việc diễn dịch ý kiến đóng góp. Bài không bỏ dấu sẽ không được hiển thị. Xin chân thành cám ơn.

@2006-2025 damau.org ♦ Tạp Chí Văn Chương Da Màu
Tạp Chí Văn Chương Da Màu
Log in | Entries (RSS) | Comments (RSS)