- Tạp Chí Da Màu – Văn chương không biên giới - https://damau.org -

Điềm

Posted By Hoàng Xuân Sơn On In Tiểu luận,Tưởng Niệm Tô Thuỳ Yên | No Comments

tothuyyen by nguyen trong khoi
Chân dung nhà thơ Tô Thùy Yên (vẽ bởi họa sĩ Nguyễn Trọng Khôi)

Sinh thời, lúc nhà văn họa sĩ Võ Đình còn cư ngụ ở Stonevale[1] (Maryland – Hoa Kỳ) cách nay khoảng 30 năm; bạn Ngô Vương Toại và tôi có leo núi leo đồi lên thăm anh và ở lại đây 1 đêm bày cuộc rượu tri kỷ hạnh ngộ. Nhà anh Võ Đình nằm cheo leo trên một ngọn núi mà anh đặt tên là Nam Sơn- South Mountain (thọ tỉ Nam Sơn ?). Trong tửu hứng chén thù chén tạc, tôi có làm mấy câu lục bát tặng anh:

Viết Trên Đá (Thạch Đề)

Chiều đi sẩm mặt đá buồn
Gởi yên chút nắng bên vườn mây trôi
Còi khuya Thạch Lũng xa rồi
Ngựa xe trăm chuyến ngược xuôi tình nhà
Mai về núi ở cùng ta
Chút lòng viên ngoại rót qua trường đình

Anh Võ Đình khoái bài này, cứ ngân nga và nhấn nhá câu 6: Mai về núi ở cùng ta… Và cứ nhìn tôi cười tủm tỉm bảo : thi sĩ đúng là nhà tiên tri . . . Về sau gặng hỏi, anh vẫn cười cười nói : Sơn đoán đúng, Mai cô nương – Mai mỹ nhân đã theo họa sĩ ta lên núi làm người mẫu vô thời hạn.

Thật ra, câu này ý tôi muốn diễn tả cái tình lưu luyến cảnh và người. Đúng là phải viết: Mai về, núi ở cùng ta. Anh Võ Đình uốn nắn một cách khác: Mai, về núi ở cùng ta. Thiệt là văn nhân đa tài đa tình chơi chữ hết biết!

Tôi cũng có giao tình với anh Tô Thuỳ Yên, tuy là không khăng khít (chỉ gặp nhau độ dăm ba lần), nhưng ở một mức độ tương kính chân thành. Anh là một nhà thơ lớn của mọi thời đại (đìều này khỏi phải xưng tụng). Được quen biết thi sĩ Tô Thùy Yên là một hạnh phúc trong đời. Phương chi thơ anh và của một vài thi sĩ khác trong nhóm Sáng Tạo là một mẫu mực cho bọn trẻ tập tành viết lách chúng tôi nom theo. Lần gặp anh (2011) ở Houston tại tư gia nữ sĩ Hàn Song Tường không ngờ là lần gặp cuối (cả thi sĩ và nữ sĩ đều đã từ bỏ cuộc chơi!) Tôi vẫn theo dõi thơ TTY dù anh sau này ít viết. Mới đây thôi, đầu năm 2019, thi sĩ sau một cơn đột quỵ qua khỏi, đã tịnh dưỡng và cho ấn hành tập thơ mới Tô Thuỳ Yên – Tuyển Tập Thơ. Bằng hữu đều mừng cho anh được phục hồi sức khỏe, vừa có tác phẩm mới. Tôi cũng có cơ hội được đọc loạt thơ mới này, và có một vài cảm nghĩ như sau:

linh diệu

ngủ một đêm thiếu máu
sáng thực hồn dâng cao
sóng đánh tòa vô cảm
xanh đi. biển nhiệm mầu

mặn mà với thân xác
trụ đời mang mang xa
bài lưu ca vời vợi
miệng gió thở tin nhà

sợi dây hồng đương cuộc
cởi trói một lần vương
thoái về tâm giác động
chớp ánh nợ vô thường

thức cho xong niềm thanh[2]
một ngày vi lô tận
lộng ngữ sát bên thành

tiếng cười mình rất ngắn

cụ bị

(đọc thơ thuỳ)

tôi lỡ xỏ giày cùng mang ủng
ông đi nghìn dặm cũng ung dung
chân trần một vết đầy muôn thuở
cóp nhặt bao nhiêu cái lạ lùng

không cứ chăn dê làm lớn chuyện
lui về xóm nhạn cửa lấp vò
thơ đâu thâm thấp trò luyện ngục
ngun ngún âm tàn lửa cháy tro

chiếc lược mở đường ra tóc bí
càn khôn chim chóc hú họa rừng
triển hạn thân người không mấu chốt
kín niềm tao tác đậy nhà chung

có biết bao điều khoe điệu hạnh
tôi trong tổ kén diện tùng xoè
mới thấy hân trình không đơn giản
ai tặng cho mình chút đỏ hoe

ông cứ nhẩn nha mùa thơ cộc
tôi tráo trâng ca múa xập xình
đời người rồi cũng xuôi trảng lớn
giày ủng quăng rồi bước rộng rinh

Hoàng Xuân Sơn
(11 fév. 2019
tháng giêng tay rêm)

Bàng hoàng khi hay tin thi sĩ bỏ cuộc chơi, tôi giật mình nhớ lại câu nói đùa của anh Võ Đình: Thi sĩ là những kẻ tiên tri. Rà soát lại hai đoạn mới viết cho Tô Thuỳ Yên, thấy có nhiều chữ, câu làm mình muốn rụng rời. Nào là thiếu máu, tòa vô cảm, vi lô tận, nợ vô thường, tiếng cuời ngắn, âm tàn lửa, nhà chung, hoe đỏ v.v. Và 2 câu cuối của bài Cụ Bị nghe muốn té xỉu:

Đời người rồi cũng xuôi trảng lớn
Giày ủng quăng rồi bước rộng rinh

Mặc dù là mượn ý đời để nói lên tình cảnh của chính mình, mong rằng đó là những câu tình cờ chẳng phải là tiên tri hậu tri gì ráo. Cũng xin vô vàn tạ tội. Nếu? Nếu là những câu thơ mang lại điềm xấu, niềm xúi quẩy. Chỉ cầu mong sao thi sĩ của chúng ta, chính là nhà tiên tri đích thực, đã thâm hiểu cái lẽ vô thường của trời đất, hữu hạn trong vô hạn. Biết trước được thời khắc đáo hạn : Đến. Đi. Và Về.

Cầu chúc thi sĩ của mọi thời đại, bây giờ thực là “áo xống cởi rồi thân nhẹ tênh” bình tâm rong chơi cuối trời phiêu lãng!


Hoàng Xuân Sơn
Laval, Québec – Canada
22 tháng 5 năm 2019

 

[1] Stonevale – Thạch Lũng, chữ Võ Đình

[2] Ý thơ Tô Thuỳ Yên

bài đã đăng của Hoàng Xuân Sơn