Nhà quàn nằm trên Đồi Cây Sồi. Đứng bên trong nhìn ra thấy con dốc trải đá cuội đen dẫn xuống thành phố nằm giữa thung lũng. Kính cửa sổ lấp lánh nắng cuối tháng chín. Những cây cổ thụ đang đổi màu rực rỡ.
Người đàn ông nhắm mắt, nằm thẳng, cứng như gỗ. Vẫn còn một vầng tóc xõa ngang trán. Trông ông lạ. Nó vẫn quen thấy ông trong tư thế tay chống cằm, tia nhìn đăm chiêu, dáng vẻ hơi bứt rứt. Sự bứt rứt bây giờ đang chế ngự nó. Phòng hình như không có ai. Hơi thở mạnh của những vòng hoa trắng tím phả ra quanh quẩn không gian nó đang đứng.
Cuối cùng thì nó cũng đã đến đây.
Trong sưốt thời gian người đàn ông bị bệnh nó không hề đến thăm hay viết một dòng thư thăm hỏi.
Nhưng thỉnh thoảng nó vẫn đọc tiếp “Một Người Ngồi Trong Ghế Bành” của ông ta.
Có nhiều người rủ nó cùng đi thăm nhưng nó luôn từ chối.
Giữa ông ta và nó hoàn toàn không có chút hiềm khích nào. Trong nhiều năm họ đã gặp nhau tại những bữa tiệc, những buổi họp mặt văn chương, và có lần đã đi chơi biển cả ngày với một nhóm bạn chung.
Có thể ông ta biết rằng nó không hẳn là người vô tình, vì nó vẫn nhớ chuyện ông ta đau. Nhưng nó cũng không phải loại người thật sự quan tâm đến người khác. Có thể ông ta biết là nó ơ hờ, nó hay ngại, nó vụng về trong cách thăm hỏi, và nó sợ một điều gì đó quá sức của nó.
Có thể ông ta thắc mắc về sự vắng mặt của nó trong suốt thời gian ông ta đau. Có thể ông ta lấy làm mừng về điều này không chừng.
Không ai muốn bị quấy rầy khi đang lên cơn đau quằn quại. Không ai muốn kể lể mãi tình trạng bệnh tật, lập đi lập lại, trong khi bị bệnh hành và thuốc vật. Tất cả những người đi thăm bệnh đều hỏi những câu giống nhau thôi. Và cảm giác bối rối hay thái độ ái ngại của người đối diện hẳn sẽ làm ông ta khó chịu. Có thể có những người thích được hỏi han và chăm nom, chiều chuộng và quan tâm. Nhưng ông ta nhất quyết không phải dạng như vậy.
Điều chính ngăn cản việc nó đi thăm ông ta dường như có liên quan đến truyện “Một Người Ngồi Trong Ghế Bành.” Có lẽ vì vậy mà nó tiếp tục suy nghĩ, ngày qua ngày, về cái truyện đó, về điều mà câu chuyện thật sự muốn nói. Nó chỉ lờ mờ thấy, điều đó không nằm trong câu chuyện kể. Còn câu chuyện dựng lên, rất công phu từ đầu đến cuối, lại là ảo hết. Chỉ có câu cuối cùng là thật, câu nói đánh tráo toàn bộ nhận thức trước và sau khi đọc (câu đó). Đáng sợ, câu nói như một cái rũ khăn của ảo thuật làm mọi hiện thực biến mất.
Câu nói đến như sự vén màn.
Khi hay tin người đàn ông chết, nó thực tình không hiểu rõ cảm xúc của mình ra sao nữa, hoặc là nên cảm thấy như thế nào.
Nó biết, nó đã chờ đợi điều này rất lâu. Từ cả hơn một năm trời khi ông ta bắt đầu đau.
Vài lần nó đã mong ông ta chết đi. Nhiều lần nó đã mong ông ta chết đi. Để câu chuyện đi đến một kết thúc.
Nhưng không dễ dàng chút nào. Ông ta đã phải đi qua chừng ấy năm và chịu chừng đó khổ hình để có thể đạt đến ngày hôm nay. Mọi kết thúc đều khó khăn. Nhất là viết kết thúc để một thực thể trở nên siêu hình, không phải dễ. Ông ta đã sở hữu một nghệ thuật nằm ngoài công thức thông thường. Và loại truyện như vậy không thể lập lại. Nó phải duy nhất. Nó chỉ xảy ra một lần. Để vượt ra. Để thoát đi. Để hóa thân. Để đánh tráo một sân khấu dưới một lớp lụa mỏng. Để làm biến mất một con voi bằng một cái phủi tay.
Nó thì thầm với người đàn ông nằm trong quan tài:
“Không ai có thể đến thăm ông, và có đến thăm thì cũng không gặp ông. Nhiều khi chỉ bị gặp chính mình, điều mình không ngờ tới. Nếu tôi chỉ muốn gặp một người ngồi trong ghế bành, thì tôi chẳng cần đi đâu hết.”
Nó ôm cái truyện đi lại chiếc ghế bành trong phòng khách, ngồi thỏm vào, và đọc một lượt đến hết. Nó cảm thấy trơ trọi. Cái truyện bây giờ thuộc về nó và diễn giải của riêng nó.
* “Một Người Ngồi Trong Ghế Bành” – truyện ngắn của Nguyễn Xuân Hoàng http://damau.org/archives/28777
bài đã đăng của Đặng Thơ Thơ
- 1. Tôi Đã Làm Gì Trong Năm Chuột- 2. Bữa Tiệc Giao Thừa của Da Màu - 13.02.2021
- văn chương thiếu nhi/thiếu niên- phần 2: chiếc áo màu thời gian & tổng kết chuyên đề - 18.12.2020
- Văn Chương Thiếu Nhi/Thiếu Niên- Phần 1: Đối Thoại với Đỗ Quyên - 04.12.2020
- Mất Tích trong Viện Bảo Tàng - 18.11.2020
- Ngăn kéo của một nhà thơ - 14.05.2020
- thời trang mùa xuân và phức cảm Freud - 17.04.2020
- những kẻ mắc dịch- kỳ 2/2 - 03.04.2020
- những kẻ mắc dịch - kỳ 1/2 - 27.03.2020
- Tình Yêu Thời Coronavirus & Chuyện tình trước ngày tận thế - 11.03.2020
- Tôi Đã Làm Gì Trong Năm Heo? - 13.02.2020
- Hoàng Đạo như một Ẩn Số - 20.09.2019
- Đặng Thơ Thơ phỏng vấn Trần Thị NgH - 08.07.2019
- Trịnh Cung và Căn Cước Di Dân - 17.06.2019
- Một Câu - 12.05.2019
- Nói Chuyện với Như Quỳnh de Prelle, và Song Tử (phần 3/3) - 12.07.2018
- Nói Chuyện với Như Quỳnh de Prelle, và Song Tử (phần 2/3) - 04.07.2018
- Nói Chuyện với Như Quỳnh de Prelle, và Song Tử (phần 1/3) - 29.06.2018
- ngủ trưa tu viện thành phố cổ - 13.04.2018
- Formula 409® - 30.03.2018
- Trà đạo tốc hành - 16.10.2017
- hình ảnh nghệ thuật tuần lễ 25/12/2016-1/1/2017: bưu thiếp của đặng thơ thơ - 25.12.2016
- “Giường và Điểm Tâm”: Một Định Nghĩa Truyện Chớp và Siêu Hư Cấu Đời Sống - 14.12.2016
- Đối Thoại Với Nhà Văn Nguyễn Viện- kỳ 2/2 - 29.11.2016
- Đối Thoại với Nhà Văn Nguyễn Viện- kỳ 1/2 - 28.11.2016
- Nói chuyện với Tru Sa về Ảo Giác Mù - 06.06.2016
- Nói Chuyện Với Nhà Văn Nguyễn Thị Hoàng Bắc về Gió Mỗi Ngày Một Chiều Thổi - 28.04.2016
- Phỏng Vấn Văn Học trong Bên Kia Con Chữ và Nghệ Thuật - 04.03.2016
- xông đất chùa Gia Mầu - 19.02.2016
- khuyến mãi mùa giáng sinh - 24.12.2015
- những khả thể của selfie- từ chủ đề selfie trên Da Màu - 13.11.2015
- thân thể và chữ viết- nghệ thuật đương đại trung đông - 30.10.2015
- Võ Phiến và “Sự Chờ Đợi” - 05.10.2015
- một thể loại khó hiểu - 29.09.2015
- hình ảnh nghệ thuật tuần lễ 21-27/9/2015- chủ đề ảnh tự chụp: Man Ray và Trịnh Cung - 21.09.2015
- họ đã dịch nó như thế - 14.09.2015
- Nữu Ước- những điều không thấy - 11.09.2015
- hình ảnh nghệ thuật tuần lễ 27/7-2/9/2015- chân dung tự họa- họa sĩ Trịnh Cung - 26.07.2015
- Thiệp mời tham dự ra mắt sách “Khả Thể” của nhà văn Đặng Thơ Thơ - 02.02.2015
- Khảo Sát Khái Niệm Di Sản, Gia Tài, và Bóng Ma của Mẹ trong Văn Học Miền Nam (qua các tác phẩm của Viên Linh, Dương Nghiễm Mậu, Nhã Ca, Minh Quân, và Trùng Dương) - 06.01.2015
- phỏng vấn Lưu Thủy Hương - 08.12.2014
- Ảo Thuật của Cô Anh Đào - 17.10.2014
- mình nó ngồi trong ghế bành - 19.09.2014
- Da Màu–phần 3 - 02.09.2014
- hình ảnh nghệ thuật tuần lễ 10-17/8/2014- nghệ sĩ René Magritte (1898-1967) - 13.08.2014
- Nói Chuyện với Tru Sa về “Con Ngõ Vắng” - 19.06.2014
- Alice Munro, Mỹ Học Mới trong Một Thế Giới “Vắng Mặt” - 25.04.2014
- Tính Giễu Nhại và Tinh Thần Hậu Hiện Đại trong những tác phẩm chưa xuất bản của Hoàng Đạo - 20.07.2013
- và ông vẫn là người duy nhất có thể tới dù không đóng vai nào trong câu chuyện - 05.10.2012
- Xảy ra vào mùa thu…/ … happen, in the autumn … - 26.03.2012
- Hệ Lụy của “Phái Đẹp” hay “Đừng Nhìn Em Nữa Anh Ơi!” - 29.11.2011
- tam đoạn luận sau Tứ Thư - 18.11.2011
- Tôi đọc Thảo Trường - 29.08.2010
- nhét một căn phòng vào một hạt cát - 21.06.2010
- Da Màu phỏng vấn Đặng Thơ Thơ - 21.06.2010
- tình yêu- màu cờ - 08.05.2010
- 30 tháng 4 và một ngày ở phía tương lai - 02.05.2010
- tháng ba - 24.03.2010
- February - 03.03.2010
- tháng hai - 17.02.2010
- trò chơi của những năm sau - 30.11.2009
- xảy ra vào mùa thu - 13.11.2009
- mùa hè ... từng đoạn ngắn - 15.09.2009
- Một nơi để viết - 07.09.2009
- cây du thứ mấy trên thế giới - 17.07.2009
- Slippery Elm - 17.07.2009
- điếu khúc - 30.03.2009
- Đường Một Chiều nói với Ly - 28.03.2009
- những buổi chiều lửa - 21.03.2009
- Đọc Tập Sống của Đặng Mai Lan - 25.02.2009
- Hội Nhập và Nơi Chốn? - 19.02.2009
- Tháng Giêng 2009 - 15.01.2009
- bây giờ giữa chúng ta - 10.01.2009
- về một hải trình đến thành phố biển - 06.01.2009
- Nói chuyện với Nguyễn Thúy Hằng (phần 2/2) - 13.11.2008
- Nói chuyện với Nguyễn Thúy Hằng (phần 1/2) - 12.11.2008
- Đặng Thơ Thơ: Giữa Người Viết và Người Đọc - 11.11.2008
- lý lịch hoang tưởng của tôi - 04.11.2008
- Ký Ức của Người Loạn Tính - 26.10.2008
- a summer closing ceremony - 06.10.2008
- a summer closing ceremony - 05.10.2008
- đi tìm bản kinh thánh cuối - 05.09.2008
- lễ bế mạc một mùa hè - 27.08.2008
- Hoàng Đạo - tiểu sử và sự nghiệp văn hóa - 22.07.2008
- Hoàng Đạo - tiểu sử và sự nghiệp văn hóa - 22.07.2008
- vô đề - 09.06.2008
- Con yêu ai nhất - 05.06.2008
- Nhà Trẻ - 04.06.2008
- Phòng triển lãm mùa đông - 03.06.2008
- Những Bài Thơ Đến Trước Giấc Ngủ của vi lãng - 05.04.2008
- CTB nói chuyện với Đặng Thơ Thơ, kỳ 4 - 27.03.2008
- CTB nói chuyện với Đặng Thơ Thơ, kỳ 3 - 26.03.2008
- CTB nói chuyện với Đặng Thơ Thơ, kỳ 2 - 25.03.2008
- CTB nói chuyện với Đặng Thơ Thơ - 24.03.2008
- Tùy Bút của Thu Tứ - 15.03.2008
- Quà cho người đàn bà lý tưởng - 24.12.2007
- Quà Giáng Sinh Ý Nghĩa Nhất? - 12.12.2007
- Buổi chiều ở Prague - 20.10.2007
- cuộc chơi của dân da màu - 10.10.2007
- Con yêu tinh thứ một trăm lẻ tám - 10.08.2007
- Bush và Triết - 15.07.2007