Tưởng Niệm 10 Năm Biến Cố 9/11
My Garden
oil on canvas 1965-1967 (152.6 x 183.3cm)
Fred Williams
(Australia 1927–1982)
“Cái nghĩa trang chưa một lần chôn cất xác người ấy là một linh vị tập thể, một linh vị công cộng, một linh vị rướm máu. Nó khóc thương cho cả người đã khuất lẫn người ở lại. Nó ghi tên tuổi mà không rõ danh tánh, nó chít khăn tang mà không dám gọi tên. Tôi chợt hỏi: một người Việt đã sống qua chiến tranh sẽ cảm, nghĩ, và làm gì khi đến nơi này? Họ có bật khóc không? Hay chết lặng? Hay sững sờ? Tôi vẫn còn rợn người khi nghĩ lại cái kinh nghiệm viếng mộ này chín năm sau ….
Nếu nỗi đau là trái tim của cánh đồng tang chế, thì chính nỗi đau cũng là chìa khóa để mở những cánh cửa cảm thông, khởi đi từ chính vành nôi tang chế ấy. Trong dịp kỷ niệm 10 năm ngày 9-11 của quê hương thứ hai, chúng ta cũng có thể hướng về quê hương thứ nhất, tìm lại những cánh đồng tang chế trong chính tâm tư mình, để hóa giải những linh vị còn rướm máu trong lòng. Và chúng ta cùng chúc lành cho nhau, để một ngày đã đến bằng chết chóc và khủng bố sẽ được hóa bướm, trở thành một ngày mà người ta tìm nhau để hàn gắn những vết thương cũ, và kiến thiết những yêu thương mới.”
Trangdai Glassey-Tranguyen (Cánh Đồng Tang Chế, Cánh Cửa Cảm Thông: 9-11 Nhìn Từ Những Vết Đau”)